Interview

Interview with Presidential Spokesperson Salvador Panelo by Orly Mercado and Cheryl Cosim (DWFM – All Ready)

Event Radio Interview

MERCADO: Secretary Sal, bago tayo magpunta sa China, kahapon ay hindi namin kayo nakausap, ano sa tingin ninyo ang pinaka-importanteng achievement after three years ng Pangulo?

SEC. PANELO: Ano iyon?

MERCADO: If you’re going to be asked what’s the most important … ang pinaka-importante at pinaka-significant na achievement ng administrasyon after three years and why?

SEC. PANELO: Sobrang haba eh, nag issue ako ng statement eh.  Sabi ko nga kay Presidente kagabi, “Sa dami nang accomplishments mo, Mr. President, hirap na hirap akong ilista. Ang haba, hindi magkasya sa isang page text eh.” I have to edit, marami—

COSIM: O sige, top three, big three.

SEC. PANELO: Hindi ba iyong pinangako niya, pangako niya, one, iyong sa corruption. Marami na siyang ginawa doon. Halos lahat ng mga malalapit sa kaniya pinagtatangal niya dahil sa korapsyon; number two, iyong pinangako niyang war on drugs. Ilang milyon ba ang sumuko na mga adik? At ilang rehabilitation centers ang naitayo plus ilan ang binuwag niyang mga factory ng shabu; and then pagdating naman doon sa problema natin sa mga rebels, nakita mo napasa na natin iyong BARMM, tapos iyong sa komunista naman ay inaayos na rin natin.

MERCADO: Dito sa Tsina naman, Secretary Sal—

SEC. PANELO: Now that you mentioned Tsina, kasi may binanggit ka eh ni-reject ng Chinese third party—

COSIM: Yes, opo.

SEC. PANELO: Hindi naman ni-reject. Mali naman … kung minsan kasi binibigyan ng bagong meaning. Ang sinabi ko, iyong—kasi ang unang offer galing sa kanila eh ‘di ba, joint investigation. And then the President accepted that.  At sinabi ni Presidente, nag-suggest din siya, siguro sabi niya magkaroon tayo ng third party para kung magkaroon tayo ng misunderstanding/disagreement eh punta tayo sa third party. Sabi naman ng Tsina, nag-suggest din siya, counter-suggest na huwag na nating padaanin doon kasi hindi na tayo makakarating doon. Gusto namin tapusin na ito. Ayusin na natin. Lahat ng issues diyan, i-resolve na natin. Mayroon kayong imbestigasyon, mayroon din kami, mag-meet tayo, then let’s resolve.

Kasi ang mga issue lang naman na dapat mong bigyan ng solusyon ay, one, ano ba iyong aksidente? Iyong incident: Aksidente ba o intentional?; number two, sino ba ang may kasalanan? Sinong at cost doon sa aksidente na iyan?; number three, ano ba ang accountability  mo doon sa pag-iwan mo doon sa mga fishermen na Pilipino. Iyon lang naman ang tatlong isyu doon.

Sabi nga ni Ambassador Zhao, ‘there is nothing that cannot be resolved because we are the best of friends.’ Exact quote iyon ha. ‘There is nothing with the best of friends not to resolve.’

MERCADO: Kasi iyong sinasabi nga naman ng Pangulo rin ay importante na mayroon silang… well, ‘di ba mayroon silang agreement. Pero mayroon mga nagtatanong, sinasabi, bakit verbal lamang iyong agreement ng ating Pangulo at saka si President Xi Jinping nauukol sa pangingisda?

SEC. PANELO: Ganito iyan, Ka Orly at Cheryl ‘no, iyong agreement na iyon was done in the process of the bilateral meeting between the two countries; nandoon si Presidente Xi at ang kaniyang Cabinet members, nandoon din si Presidente at nandoon din kami. So recorded iyon.

And then subsequent to that, I remember Secretary of Foreign Affairs Alan Cayetano then mentioned about agreement sa pag-fish sa Scarborough Shoal. Kasi kung matatandaan mo, ayaw nila eh; pinaaalis nila iyong ating mga mangingisda roon. Until nagkaroon nga ng ganiyang pag-uusap, nakakapasok na iyong ating mga fishermen na hindi sila pinapakialaman.

Pangalawa, I remember also saying that. Sinabi ko na rin iyan na because of iyong mga usapan na iyon, hindi na tayo ginagambala ng mga Coast Guard ng China. Kaya hindi rin totoo na hindi pinaalam sa taumbayan. Pinaalam natin iyan.

COSIM: Balikan ko lamang po itong investigation ano, Secretary Panelo. So nagkaintindihan na po, we’re going to do our own investigation and then they’re going to do their own investigation. So far, tayo po sa ating bansa pagdating sa ating imbestigasyon ay nasaan na po tayong parte?

SEC. PANELO:  Sabi ni Presidente meron na siyang initial report and inaantay niya na lang iyong final report. Siguro—alam mo mahaba ang report, siguro 20 pages iyon.

COSIM:   Meron po ba tayong target na panahon, when is the deadline para po ito ay magkaroon na po ng comparison dito po sa resulta ng imbestigasyon din naman ng China?

SEC. PANELO:  Alam mo dapat very soon, kasi both countries must resolve this in the soonest possible time, kasi masyado nang ginagatasan ito.

COSIM:  Yes, lumalaki po.

SEC. PANELO:  Ginagatasan na to the maximum. Alam mo kasi ang naging problema, Sen. Orly at saka Che—alam mo kung bakit nagkaroon ng sigalot in a way or confusion iyan, from the inception kasi, mali na kaagad iyong premise. Ang premise ng lahat ng tumutuligsa is they assumed or we assumed, isama na natin ang mga sarili.

We assumed na iyong may kagagawan ng insidenteng iyon eh ang China, gobyerno ng Tsina; eh, private vessel iyon eh. Kaya bumabanat tayo, ‘bakit ginawa ng Tsina iyon’; parehas sa atin, kung tayo ang nakabangga, ‘sasabihin bakit ginawa ng Philippine government iyan?’ Eh, iyon pala private vessel.

Doon nagkaroon ng problema from the very start, mali ang assumption, mali ang premise. Eh lumalabas ngayon, it’s really a private vessel. Kaya that is precisely why China issued a statement, at the inception sinabi nila, ‘we will investigate and if we find the guilty party is a Chinese vessel, then we will impose sanction because we will not tolerate irresponsible behavior.’ Those are the exact words of the Chinese Ambassador.

MERCADO:   Kasi naman kapag merong aksidente, wala naman dapat kinikilalang… you know, kung anong flag ang dala-dala ng anumang vessel, hindi ho ba. Humanitarian ang response dapat diyan, hindi po ba?

SEC. PANELO:  Yes. So iyon ang sitwasyon ngayon. Kaya gustong-gusto na rin ng Tsina, kasi alam mo naapektuhan iyong relasyon natin, maraming… like for instance, iyong ipinagpipilitan nila na ‘bakit ba kasi hindi tayo nag-a-assert?’ Hindi ko naman maintindihan kung anong gusto nilang assertion. Ang mga paglabag sa tingin natin na paglabag, meron tayong diplomatic process, inaakyat natin, nirereklamo natin. Eh ang gusto kasi nila, iyong aggressive assertion. Ano ang ibig sabihin nila ng aggressive assertion, pumunta tayo doon at magdala tayo ng mga armadong mga barko doon para pangalagahan natin ang sitwasyon.

Now, they are forgetting that China has claimed ownership on the entire South China Sea. To their mind, any intrusion to that area which they claimed sovereign right eh will be seen to be an assault against its sovereignty and therefore will be repelled by force – the way they are repelling the force against Vietnam, against Malaysia; kaya nagkakaroon ng bloody encounters iyong mga bansang iyon. Iyon ba ang gusto natin, gayahin din natin hanggang ito’y magkaroon ng series of bloodshed, hanggang umabot sa… hindi po iyan ang gustong mangyari ni Presidente. Kasi si Presidente—

The constitutional command is very clear. Under Section 4 or Article 2 of the Constitution it provides: The prime duty of the government – which this President head by the way – is to protect and—or rather ‘to serve and protect the people.’

Now, sinasabi nila: ‘No, but under Article 12, Section 2, sinasabi doon na i-protect ng gobyerno ang mineral wealth.’

But ano pa nga bang ginagawa ni Presidente, kasi ang problema tinitingnan lang nila iyong… ‘in isolation’ iyong provision. Alam po ninyo ang Saligang Batas, is a living instrument, may dynamics ito. Hindi in-intention ng mga gumuhit ng Saligang Batas na talian ang Presidente. Lahat ng probisyon relative to the protection of the entire country is based on that provision tasking him to serve and to protect the people. Ano bang poproteksyonan niya kung tayo ay pumasok diyan aggressively at nagkaroon tayo ng bloody encounters at nagkaroon tayo ng giyera, oh eh di… so wala na tayong lahat, paano mo pa magagamit ang mga sinasabi mong mineral wealth and natural resources.

MERCADO:  Okay, thank you very much, Secretary Panelo. Maraming salamat sa pagpapaunlak sa amin at maipaliwanag itong posisyon po ninyo nauukol sa Tsina.

SEC. PANELO:  Salamat po for having me. Thank you.

###

SOURCE: PCOO-NIB (News and Information Bureau)

Resource