SEC. ROQUE: Magandang tanghali, Pilipinas.

Broadcasting for the last time from the Philippine General Hospital, ito po ang ating presidential press briefing.

Magandang balita po ‘no: Binuksan kahapon ang isang temporary treatment and monitoring facility sa Zambales. Ito ang Manila Times College of Subic TTMF na may 330 bed capacity. Makikita ninyo ang mga larawan, naka-flash sa inyong screen. Isa itong magandang halimbawa ng kolaborasyon ng publiko at pribadong sektor, patunay ito na kapag tayo ay nagkakaisa mas marami tayong magagawa.

Umpisa lang po ito dahil ang plano ng pamahalaan ay magkaroon tayo ng isang mega treatment monitoring facility para sa buong North Luzon at NCR Plus.

As of April 11, 2021, ayon sa DPWH, mayroon na tayong 78 TTMF sa NCR na may total bed capacity na 6,985; 66.17% dito ang occupancy rate or 4,622 beds. Ayon pa rin po sa DPWH, ang overall target natin ay nasa 26,259 bed facilities. Iyan po ay isa sa naging tugon ng pamahalaan.

Pagdating naman po sa testing, pangatlo ang Pilipinas pagkatapos ng India and China in terms of test per million population. Samantalang in terms of total test conducted, pangalawa pagkatapos ng Indonesia among ASEAN countries.

Sa tracing, pinalakas po natin at in-improve natin ang ating contract tracing systems sa paggamit ng automatic contact tracing through the Smart Messaging System; at may karagdagan tayong 27,672 contact tracers sa NCR Plus bubble.

Makakasama po natin maya-maya lang si DILG Usec. Bernardo Florece para pag-usapan itong mga contact tracers na ito.

Sa treatment, sinet up natin ang One Hospital Command Center para mas mapabuti na masilbihan ang mga pasyente na nangangailangan ng mga ospital. Kaugnay nito, makikita sa inyong screen ang numero ng COVID-19 hotline numbers sa iba’t ibang lungsod sa NCR.

Madadagdagan din ang dedicated beds para sa COVID-19 pagkatapos ipag-utos ni Presidente sa Philippine Health Insurance Corporation na i-settle nito ang kanilang obligasyon sa mga ospital. Dagdag po rito ang mga 136 healthcare workers mula sa Visayas at Mindanao na nadeploy na po ngayon sa Metro Manila.

Pumunta naman po tayo sa usaping bakuna: Nasa 1,255,760 na po ang doses na na-administer as of April 13, 2021. Sa bilang na ito, 1,093,651 ang na-administer ng first dose; nasa 162,065 naman po ang nabigyan ng second dose. Nagsimula na ang ating pagbabakuna noong March 1, ngunit pangatlo na po ang Pilipinas sa ASEAN pagdating sa vaccination rollout.

COVID-19 update naman po tayo, ito po ang ranking ng Philippines sa mundo according sa Johns Hopkins:

• Number 27 po ang Pilipinas pagdating sa total number of cases;
• Number 19 po tayo pagdating sa active cases;
• Number 133 po tayo pagdating sa cases per one million population;
• At number 91 po tayo pagdating sa case fatality rate na 1.7%.

Mayroon po tayong mga 8,122 na mga naging bagong kaso ayon sa April 14, 2021 datos ng DOH. Sa mga aktibong mga kaso, 98 [garbled] ay mild at asymptomatic; nasa 0.4% ang kritikal at 0.5% ang severe; nasa 704,386 ang kabuuang bilang ng mga gumagaling.

Samantala, malungkot naming binabalita na nasa 15,447 na po ang binawian ng buhay dahil sa coronavirus. Nakikiramay po kami. Nasa 1.73% ang ating fatality rate.

Sa iba pa pong mga bagay, tuluy-tuloy ang mga programa at serbisyo ng pamahalaan sa mamamayan. Binuksan na kahapon po ng Department of Transportation at Philippine Ports Authority ang bagong passenger terminal building ng Tagbilaran Port sa Bohol. Ito ang ilan sa mga larawan. Kung inyong matatandaan, nasira ito dahil sa malakas na lindol noong 2013; una itong isinaayos noong 2018. Dahil sa bagong building na ito, ang total passenger capacity ng pantalan ay nadoble mula higit 400 hanggang 1,100.

Dito po nagtatapos ang ating press briefing. Kasama po natin ang tatlong panauhin: Unahin po natin si DILG Usec. Bernardo Florece, pero kasama rin po natin ngayon si NTF consultant Dr. Ted Herbosa and FDA Director General Enrique Domingo.

Unahin po muna natin si Usec. Florece. Usec. Florece, ano na po iyong latest balita sa karagdagang mga contact tracers na inempleyo po natin sa pamamagitan po ng DOLE TUPAD? The floor is yours, Usec. Florece.

DILG USEC. FLORECE: Thank you very much, Spox Harry and of course, to our … ating panauhin ngayon si Dok Eric at saka si Dok Ted and, of course, Usec. Rocky. Sa atin pong mga nanunood, magandang hapon po sa inyong lahat.

Iyong sinasabi po ni Spox Harry na mayroon tayong karagdagang contact tracers, dito po tayo nakatutok sa NCR kasi ito po iyong ating area of interest. Ang kautusan po sa atin ng IATF ay paigtingin lalo ang contact tracing bagama’t mataas ang efficiency ng ating contact tracers ay hindi po natin alam kung sila ba ay nakakapag-contact trace within 24 hours. Siguro iyong iba, within 48 hours, within 72 hours, pero ang kautusan po ngayon ng IATF ay dapat within 24 hours ma-trace iyong confirmed case and then iyong close contacts.

Ngayon po sa NCR which is our area of interest, mayroon po tayong kasalukuyang 10,097 na contact tracers. Kung susundin po natin iyong ideal ratio na 1:800 ay kailangan po natin ng 17,000 contact tracers. Ngayon po since kulang tayo ng 7,000 ay nagbigay si DOLE sa pamamagitan ni Secretary Bello ng 4,754, ito ay madadagdag doon sa ating 10,000 contact tracers sa NCR. At ito po ay dinistribute natin sa iba’t ibang lugar sa siyudad ng Manila at iyong municipality ng Pateros. Ito po ay nakabase sa population at iyong kanilang numero ng existing contact tracers.

So dito po, nakikita natin sa  Caloocan binigyan na natin ng 585; sa Las Piñas – 270; sa Makati – 215; sa Malabon –135; sa Mandaluyong – 143; sa Manila – 657; at sa Marikina ay 166; sa Muntinlupa – 186; sa Navotas – 92; sa Parañaque – 246; sa Pasay – 154; sa Pasig – 279; sa Quezon City – 1,084; San Juan – 45; Taguig – 297; Valenzuela – 229; at sa Pateros po – 24 at marami-rami na rin naman po ang kanilang mga contact tracers. So a total of 4,754 po ang iha-hire natin through DOLE doon sa kanilang TUPAD or Tulong Pangkabuhayan Para sa Ating mga Displaced workers.

So paano sila mag-a-apply? Mayroon po tayong mga requirements at mga qualifications. Binaba na po natin ang qualification, dati ay college graduate o at least man lang second year sa college. Pero ito po binabaan na natin dito na high school graduate na kasi ang target beneficiaries natin dito ay iyong mga nasa informal sector workers na nasa Manila. But of course, we prefer iyong with relevant experience, iyong marunong man lang mag-interview, kung ikaw ay naging ahente na halimbawa. So mga ganoon, natitignan natin.

At ano naman po iyong mga requirements? Unang-una, iyong letter of application or iyong letter of intent; and then iyong kanilang PDS, of course, kasama doon. And then iyong barangay certification na nakasaad na kayo ay taga-doon sa lugar kung halimbawa gusto ninyong magserbisyo sa Manila ay dapat taga-Manila kayo; kung taga-Quezon City kayo, doon kayo mag-a-apply as contact tracer. At of course, mayroon po tayong niri-require na medical certificate. Napakasimple lamang po ng ating requirements at simula po bukas ay open na iyong ating hiring at ito ay magtatapos hanggang April 22.

After April 22, sila po ay ivi-vet and then through our team or committee na binuo galing sa DOLE, galing sa DILG at galing sa MMDA, ay sila po ipapatawag kapag na-finalize na iyong listahan at after that kapag napili na sila ay iti-train natin sila through our NCR-DILG and then by May 1 puwede na po silang mag-umpisa ng trabaho.

So, iyon po ang ating hiring sa ating TUPAD at ito po iyong link ‘no. Ito po ay i-click nila, lalabas po dito iyong mga numero kung saan dapat sila mag-apply. So, nakalagay po dito kapag binuksan natin ito ay lalabas iyong mga numero, ito po lahat ng mga LGUs. Sila dapat ay mag-apply doon sa PESO o sa Public Employment Service Office. So, nandiyan po iyong mga numero nang lahat ng siyudad sa Manila at municipality of Pateros. So, diyan lamang po sila mag-a-apply bagamat puwede rin silang mag-apply sa DILG pero ii-endorse din po sa LGU. So, iyan po ang pamamaraan ng ating hiring.

Ngayon po, gusto ko ring i-introduce iyong StaySafe, kasi po iyong ating pag-hire ng contact tracers ay manual po iyon. Iyon ang tinatawag natin na manual contact tracing pero po ito ay mayroon din tayong tinatawag na digital contact tracing at ito po ay ini-introduce natin iyong StaySafe na dinivelop po ng MultiSys pero ito po ay dinonate na sa gobyero at ito po ay pinamamahalaan na ngayon ng DILG. Kaya po by next month ay iro-rollout na natin ito sa buong Pilipinas. Inumpisahan muna natin po sa mga kawani ng gobyerno at kami po dito sa DILG ay sinubukan na namin mag-register sa StaySafe, iyong PNP rin po ay nag-rollout na rin sila kahapon.

Napaka-simple lamang po mag-register dito. Ita-type mo lang iyong numero mo, iyong telephone number, iyong pangalan mo, edad, at saka gender. Apat lang po ang requirements and then iyong health status. Ano po iyong nararamdaman ninyo, kung ano iyong sintomas, kayo ba ho ay may sipon o may lagnat, may ubo, ano pa po iyong mga other symptoms na nararamdaman ninyo. Iyon lamang po and then kailangan lang i-update ninyo iyong health status.

Ang kahalagahan lang naman nito ay upang kayo ay maabisuhan kung halimbawa mayroon kayong nakatabi kapag pumasok kayo sa restaurant. Kapag ini-scan ang QR code ninyo once na naka-register na kayo rito ay kayo ay maabisuhan. For example, mayroon kayong nakasabay na confirmed case, ito pong StaySafe ay naka-link sa CDRS, iyong COVID-19 Data Repository System na nasa DOH po at doon nakalagay lahat ng nagiging confirmed cases at sino iyong may symptoms, sino iyong asymptomatic, lahat po ng data na nandoon. So, ibabangga po ito sa StaySafe kaya kapag pumasok kayo sa isang restaurant for example at mayroong nag-positive doon, kayo po ay maabisuhan through sa inyong cell phone.

Ngayon po, ang tanong ninyo ay kung wala kayong cell phone. Puwede po iyon, iyong QR code ipi-print lang ninyo and then ibibigay ninyo, iyon ang ipi-present ninyo sa guwardiya at iyong guwardiya na ang titingin doon sa kanilang computer, sa kaniyang cell phone upang makita kung ano iyong status mo at maabisuhan ka na rin kung ano iyong dapat mong gawin dahil ikaw for example ay nakahalo dito sa isang positive. So, iyan po ang ginagawa natin ngayon to complement our manual contact tracing, mayroon tayong digital contact tracing. So, next time po ipapakiusap ko kay Spox Harry na i-explain itong technical side of this through our IT people na nasa DICT at sa DILG.

Iyon lamang po, Spox Harry. Maraming salamat po and good afternoon!

SEC. ROQUE:   Maraming salamat, Usec. Florece. Siguro po sa susunod na press briefing ii-illustrate natin kung paano talaga gumagana iyong StaySafe nang makita ng taumbayan.

Now, we have also Dr. Teddy Herbosa, who is a consultant of our National Task Force on COVID-19.

Sir, dalawa nang grupong nagsalita na tila kulang daw ang ating response. Ano po ang masasabi natin dito? Dr. Teddy Herbosa, the floor is yours.

Wala kang audio, Dr. Herbosa.

DR. HERBOSA: Nag-unmute na. Thank you very much, Spox Harry. Usec. Bernie, Usec. Eric, Usec. Rocky, sa lahat ng mga tagapanood, magandang hapon po at magandang tanghali sa inyo.

Alam ninyo po, ako po ay isang trauma surgeon at nagdalubhasa po ako sa isang very unique specialization na ang tawag ay disaster medicine. Labing dalawang taon (12) taon po akong namuno diyan sa Emergency Department ng Philippine General Hospital, pinakamalaking emergency department po sa Pilipinas iyan at nakagawa po tayo ng programang tinatawag na emergency medicine at lahat po ng aking mga graduate sa espesyalistang iyan ay ngayon -mula po noong 1999 – ngayon po ay tumutulong sila sa mga malalaking emergency department ng mga ospital dito sa NCR, sa Cebu, sa Bacolod, sa Tacloban at sa Davao.

Naging bahagi din po ako ng pamahalaan at naging Undersecretary of Health nang limang taon at alam ko rin po ang pamamahala ng mga ospital na pampubliko at ang kakayahan ng ating disaster program ng Health Emergency Management Bureau ng Department of Health at iba pang kawani ng ating pamahalaan.

Ako rin po ay nirekomenda lang dito sa National Task Force ng ibang doktor na alam ang aking specialization – sa trauma, emergency medicine, at disaster medicine – kay Secretary Carlito Galvez noong nakaraang taon. Hindi ko po kilala si Secretary Galvez at nakilala ko lang siya nitong pandemya at kusang-loob naman po akong nag-volunteer at tumulong sa pamahalaan kagaya ng maraming dalubhasa at kasama ko na nagmula sa University of the Philippines at Philippine General Hospital.

Alam ninyo po, sa panahon ng isang krisis o pandemya, nagkakaroon po talaga ng paunang chaos o kaguluhan bago maisaayos ang pagpapadaloy nito. In fact, ang turo ko sa mga batang doktor po, ang tawag dito ay iyong sinasabing organized chaos. Nakikita po natin ito kapag ikaw ay pumunta sa isang emergency room, nakakita ka ng resuscitation parang ang gulo ‘di ba? Pero actually organized at alam ng bawat isa doon sa resuscitation team kung ano ang kanilang gagawin.

Marami ang bumabatikos ngunit kulang ang kaalaman tungkol sa totoong mga pangyayari na nagaganap at nagagawa ng ating pamahalaan. Ang krisis na kagaya nitong pandemic na nangyayari ay dahil mas marami ang needs o pangangailangan kaysa sa resources or kagamitan. Mas marami po ang may sakit kaysa sa hospital beds, mas marami ang may sakit kaysa sa gamot. Bilang isang disaster manager, nagpaplano po, ang tinatawag diyan iyong contingency planning, para ma-prioritize at ma-distribute ang mga resources sa mas nakakarami at makikinabang at mas kakaunti ang mamamatay at maisasalba natin ang mas marami.

Ginawa po natin ito sa ating pag-prioritize sa bakuna. Malinaw iyong mga A1 to A3, A6 prioritization na ating nadinig sa pagbigay ng mga bakuna. Isang mahalagang bagay ay ang kooperasyon ng pamahalaan at ng pribadong sektor. Kasama po namin sa National Task Force ang T3 o iyong tinatawag na Philippine Disaster Resilience Foundation at kasama dito iyong mga malalaking korporasyon at mga matataas na businessmen. Kasama din namin sa National Task Force ang HPAC o iyong Health Professional Alliance Against COVID-19 at iyong Philippine Medical Association at lahat ng espesyalidad nito, kagaya noong sa akin, iyong Philippine College of Emergency Medicine at iba-iba pang espesyalistang doktor na tumutulong sa ating pamahalaan.

At mayroon ding mga doktor na galing sa UP na Mathematics and field ay nakikisali na rin at maraming ambag na mga puwedeng solusyon at koordinasyon ng ating mga ospital at mga direktor at tugon para sa pangangailangan ng ating National Task Force Against COVID-19. Marami din naman ang kritiko na wala namang magandang solusyon na ipo-put forward. Kasi nakikinig din naman kami sa mga solusyon, kung may concern ang importante ay ating maitama sa lalong madaling panahon.

Marami din namang ideyang ibinibigay pero kailangan din po sana ay magawa natin na posible ito at tuluyan ang pagbigay nito during the operations. May mga LGU din tayo na tumutulong sa pagpuna ng ating mga ginagawa sa ating local responses pati sa rekomendasyon ng mga eksperto.

At ‘pag nag-surge, ang desisyon ng ECQ, nakakapagbigay din tayo ng ayuda both the national and the local governments. Lahat ng mga desisyon na iyan ng ating mga response sa COVID-19 ay kailangan gabayan nang maraming eksperto at siyentipiko lalo na ang kalaban natin ay isang bagong sakit na hindi natin nakikita. So continuing ang involvement po nito at kailangan ang ating pagsisikap at pag-aralan ang ating mga behavior dito.

Nais ko pong ipaalam sa inyo ang karamihan ng mga solusyon na nagawa na ng pamahalaan sa COVID-19 response. Nakita ninyo kanina, sinabi ni Spox Harry ang marami dito pero unang-una iyong pagtaas ng kaso, ang increase ng kaso ang sabi ng ating WHO, iyong Representative Dr. Rabi Abeyasinghe ay hindi lang po nangyayari sa Pilipinas. Ang COVID-19 spike, ang government at ang private sector partners, ang mga volunteers ay marami na pong nagawa.

Sa testing nadinig ninyo kanina, nasa 52,000 na tayo at umabot pa tayo ng 63,000 tests sa isang araw. On tracing, nadinig ninyo si Usec. Bernie na pinaliwanag iyong pag-recruit nang maraming contact tracer at gagamitin pa ng digital contact tracing app. Sa isolation nakita ninyo iyong mga litrato ng additional beds, as of now 1,700 beds na ang nadagdag sa NCR Plus, mayroon pa tayong modular hospital diyan sa Quezon Institute at kahapon lang, iyong 300-bed TTMF diyan sa Manila Times sa Subic.

Sa treatment nandiyan iyong bagong setup, iyong tinatawag na One COVID-19 Referral System. Pinakita po ni Spox Harry iyong mga telephone number, pinagsama po ang lahat ng emergency operation center ng bawat LGU ng NCR kasama noong One Hospital Command para hindi na laging busy at matulungan ang ating mga mamamayan sa paghanap nang tama sa kanilang mga kamag-anak na naospital. Nagbayad rin ang PhilHealth sa mga ospital para makatulong sa pagbukas nang mas marami pang kapasidad sa COVID-19 sa iba’t ibang ospital.

Sa pagbabakuna naman po, lumampas na tayo sa 1.2 million doses na naibigay at nakita ninyo naman iyong presentation ni Spox, napakataas na natin dito sa ASEAN at sa ibang bansa.

Marami pang kailangang gawin, totoo po iyon at lahat ng sektor ay kailangang mag-unite at tumulong sa ating pamahalaan para mahinto na natin itong dreadful na pandemic na ito.

Alam ko lahat tayo may takot, may kaba, ang iba depressed, ang iba namatayan ngunit kailangan po tayong maging matatag sa ating kalaban, ang pandemya. Hindi po tayo ang mga magkakaaway, sama-sama po tayo sa laban sa pandemic na ito. Mula sa gobyerno at sa pribado, lahat tayo ay iisa lang ang hangad, na puksain ang COVID-19 pandemic.

Mabuhay po ang Pilipino.

SEC. ROQUE: Maraming salamat, Dr. Herbosa. Kasama rin po natin si FDA Director General Eric Domingo. Sir, ano na po ang update doon sa AstraZeneca dahil maraming mga seniors at health professionals ay nangangamba na baka hindi raw nila makuha iyong kanilang second dose. At saka siyempre po, iyong update po diyan sa gamot na kontrobersiyal na naunang naibigay po sa mga [garbled]. The floor is yours, Dr. Domingo.

FDA DG DOMINGO: Unahin ko na muna iyong gamot na kontrobersiyal ‘no, Spox, iyong Ivermectin. Sa ngayon po talagang ongoing pa ang mga clinical trial nito sa buong mundo. Ang DOST sabi nga huwag na daw tayong gumawa ng clinical trial dito dahil anim na buwan bago natin magawa iyon, eh may mga ongoing na at hintayin na lang natin ang resulta.

As of now, it is an investigational drug pero wala pa nga pong matibay na ebidensiya na makakatulong ito against COVID kaya hindi pa po siya kasama sa ating mga treatment guideline. At wala rin pa po kasi—may nag-apply na ‘no finally for registration dito sa Pilipinas sa FDA ito pong Ivermectin as an anti-parasitic at iyon po ay pinuproseso na. Pero at this time maaari po siyang ma-access ngayon dahil isa siyang clinical trial drug for COVID-19, as an investigational product at mayroon pong mga ospital na, may ospital na tayong nabigyan ng compassionate special permit for that.

Iyon naman pong mga niriresetahan nito, basta may reseta ng doktor, ang isang possible option would be iyon pong ating mga compounding pharmacy na maaaring gumawa ng gamot na siguradong pantao po ‘no na Ivermectin na ilalagay, basta po kailangan may reseta ng doktor at na-explain sa pasyente kung bakit binigay sa kaniya iyon at kung ano iyong posibleng maging epekto sa kaniyang katawan.

But of course iyong commercially available po sa mga botika, kapag po mayroon nang nabigyan ng certificate of product registration, doon pa lang po iyon magiging commercially available. At bawal pa rin po talaga magbenta ng gamot over the internet ‘no, mag-ingat po kayo dahil hindi naman ninyo alam kung saan nanggaling po ang gamot na iyan at kung ano ang laman niyan.

Iyong first ano naman na tanong ni Spox Harry, iyon pong sa AstraZeneca ‘no. So Spox, dumating na po iyong mga recommendation ng WHO, ng Vaccine Expert Panel, noong atin pong Adverse Event Committee at saka po ng mga expert natin at unanimous naman lahat ‘no na ang AstraZeneca, iyong paggamit niya bilang bakuna, overall ay talagang the benefit outweighs the known and the potential risks ‘no. Dahil tiningnan nga natin itong mga possibility ng mga blood clotting events na nakita sa Europa, dito sa atin wala pang nakita iyong Adverse Events Committee natin ‘no na similar cases.

Pero sa Europa saka sa ibang parte ng mundo, nakita na very rare naman ito ‘no, nangyayari sa one-is-to every 150,000 or 1:1 million vaccinees. Kaya ‘pag tiningnan natin mas malaki pa rin ang benepisyo kung gagamitin ang bakuna. So sumulat ako kanina kay Secretary Duque para sabihin sa kaniya na reiterate the benefit outweighs risks and that we should continue ‘no using the vaccine para po sa ating vaccination program.

Tamang-tama naman Spox na padating pa lang iyong next vaccine natin, siguro baka mga 2 to 3 weeks ‘no. So iyong mga nabigyan dati, matutuloy naman iyong kanilang second dose and at the same time magkakaroon po ng panahon ang Department of Health, iyong pag-implement ng ating immunization program na gumawa po nang bagong mga guidelines. Kasi kailangan lang paalalahanan iyong mga nagbabakuna, of course that there is the possibility of this rare side effect at kung ano ang gagawin kung sakaling mayroong makita na mga sintomas, kung ano iyong sintomas na kailangang bantayan at guidelines lang po ng ating mga vaccinators kung sino ang puwede at hindi puwedeng bigyan ng bakunang ito.

SEC. ROQUE: Maraming salamat, Dr. Domingo. Pumunta na tayo sa ating open forum, Usec. Rocky…

USEC. IGNACIO: Yes. Good afternoon Secretary Roque at sa ating mga bisita. Ang una pong tanong mula kay Leila Salaverria ng Inquirer: How is the President going to use his friendship with China to address its continued incursion in the West Philippine Sea? Does he have any plans of talking with the Chinese Ambassador or other officials again to address the issue or taking other forms of action?

SEC. ROQUE: Leila, ang larangan ng diplomasya isang exception to freedom to information. Kung anuman ang ginagawa ng Presidente hayaan na nating gawin niya iyon sa isang pribadong pamamaraan dahil hindi naman po dapat inaanunsiyo sa publiko kung ano iyong mga diplomatic initiatives at hakbang na ginagawa ng Pangulo. Needless to say kaya po iyan covered by exception dahil the President must make the right decision no matter what.

So let’s leave the President to his devices, napakita naman po niya na so far in the past 5 years of his administration, we have moved from a position of antagonism with China to a position of friendship at malaki naman po ang mapapakinabang natin ngayong nakakapag-usap tayo ng bansang Tsina.

USEC. IGNACIO: Second question po niya: What does the Palace think of a suggestion to build inexpensive structures in marine features in the Spratly Islands and Pagkakaisa Bank to prevent other countries from occupying these areas?

SEC. ROQUE: We remain committed po to the codification of a Code of Conduct ‘no, so that’s the direction.

USEC. IGNACIO: Third question po niya: On the phone call with President Putin, what commitment has Russia given about its COVID vaccines? Did it agree to deliver these to the Philippines early.

SEC. ROQUE: Mamaya po magkakaroon ng Talk to the People ang Pangulo, siya na po magkukuwento kung ano nangyari sa kanilang usapan ni President Putin. So this will be talked to the people tonight, kaya po maski maikli lang ang ating press briefing huwag po kayong mag-alala, you will also have the President tonight.

USEC. IGNACIO: From Trish Terada of CNN Philippines: May you share daw po your doctors explanation about your re-infection? Was it a re-infection or remnant of your previous infection? Also since experiencing symptoms last Monday, kumusta iyong mga na-expose sa inyo during the briefing last week?

SEC. ROQUE: Hindi ko po alam if it’s a re-infection. What I know is I was admitted with the serious case of COVID and all those that I have had close contacts with were informed at lahat naman po sila nakapag-test at harinawa negatibo naman po.

USEC. IGNACIO: Second question niya: What’s the reason behind the creation of EO 129 when there’s already ARTA? Won’t the function be redundant and a waste of resources?

SEC. ROQUE: That’s intended to be complementary po and of course there is definitely trust and confidence in the person of former Cabinet Secretary Evasco and the President.

USEC. IGNACIO: Sabi po ni Pangulong Duterte during his recent address na sinadya niya na hindi magpakita noong mga nakaraang araw at kapag kinakantiyawan siya, lalo siyang ginaganahan. Ano ang response ng Malacañang to those who found the President’s statement and move to be inappropriate especially that we are in the middle of the coronavirus crisis?

SEC. ROQUE: Wala po kayong magagawa, iyon ang paniniwala ng Presidente ‘no – lalo siyang ginigipit, lalo siyang lalaban ano. So hayaan na po natin iyon, estilo ni Presidente iyon. Kaniya-kaniyang estilo tayo.

USEC. IGNACIO: What does the IATF think of former Health Secretary and Congresswoman Janette Garin’s proposal to convert several government hospitals into facilities solely dedicated to COVID-19 cases? Is the IATF open to this?

SEC. ROQUE: Parang ganoon naman po nangyayari kasi mayroon tayong primary COVID referral centers ‘no – kasama po diyan ang PGH, kasama ang East Avenue, kasama ang Quirino ‘no. So we’re headed towards that direction kaya lang hindi po talaga pupuwede na 100% COVID lang sila kasi may mga ibang kaso rin na kinakailangan bigyan ng atensiyon.

USEC. IGNACIO: From Mela Lesmoras of PTV, question for Secretary Roque and DILG: Ayon po sa Department of Health, nararanasan na rin sa iba pang region sa Luzon ang COVID-19 surge at apektado na rin ang kanilang health care utilization. Is this a cause of concern for Malacañang? May posibilidad po ba ng expansion ng strict quarantine from NCR Plus into Luzon-wide?

SEC. ROQUE: Sa ngayon po binabantayan naman po natin ang datos at wala pa naman pong ganoong conclusion ang nakikita natin ‘no. Ang talagang paglobo po ng mga kaso ay nandito sa NCR Plus at kaya nga po ang response natin dito muna sa NCR Plus. Pero as I said po, binabantayan din natin ang mga kaso sa iba’t ibang lugar ng Pilipinas. Pero so far po, nothing as bad as what we are seen in NCR Plus.

USEC. IGNACIO: For DILG, sir…

DILG USEC. FLORECE: Usec. Rocky, mayroon tayong pinagbabatayan, ito ay nakabase sa siyensya na base ito sa available data ‘no. Mayroon tayong mga experts na nag-aral nito at sila ang nagri-recommend sa IATF. Ngayon pagdating sa IATF ay ito naman ay pinagdidebatehan, hindi naman iyong porke gusto natin na ilagay ito sa isang classification ay gagawin na natin ‘no. Ito ay pinag-aaralang mabuti ‘no. So ito ay nakabase sa siyensya at sa mga datos, Usec. Rocky.

USEC. IGNACIO: Second question po niya: Punuan na ang mga slots for vaccination sa mga LGUs sa NCR. Ano po ang masasabi ninyo rito? Paano natin tutulungan ang mga LGUs para magkaroon nang mas marami pang vaccine supply? Secretary Roque…

SEC. ROQUE: Well regular naman po ang update ni Secretary Galvez pagdating dito. Dumating na nga po iyong 500,000 na additional Sinovac at may inaasahan pa tayong isang milyon na darating sa loob ng buwan ng Abril ‘no galing po sa Sinovac and 500,000 iyong kauna-unahang makukuha natin galing sa Gamaleya. Sabihin na lang natin po na habang mahigpit po o kakaunti ang supply, eh nagkakaroon naman po ng pagkakataon na magkaroon nang learning curve ang ating mga lokal na pamahalaan. So sa akin po, nagkakatugma naman po iyan at ‘pag bumuhos na po ang ating supply, inaasahan po natin na kakayanin naman po iyan ng mga lokal na pamahalaan.

USEC. IGNACIO: For DILG po: May approved extension na po ba sa aid distribution sa NCR Plus? Hanggang kailan na puwede at ano po ang mga paalala natin sa LGUs?

DILG USEC. FLORECE: Mayroon po tayong natanggap na mga request for extension. Ito po ay nanggagaling sa Region IV-A at sa Region III. Ito ay written request pero iba-iba po iyong request nila – mayroong sampung araw, mayroong 15 days, mayroong isang linggo lang ano. At ito po ay pagbibigyan naman namin kung talagang justifiable na kailangan i-extend iyong pamimigay nila. Pero mayroon din kasi silang mga rason, unang-una, kasi iyong munisipyo o kaya iyong city hall ay naka-lockdown at iyong kanilang workforce ay skeleton lang so hindi matugunan lahat iyong pamimigay ng ayuda. So titingnan muna natin po, mayroon naman tayong evaluation nito kung papayagan natin o hindi.

Sa NCR wala pa kaming natatanggap na written request pero nagpasabi na po si Mayor Joy Belmonte na kung puwedeng ma-extend. Understandable po ito kasi napakaraming population ng Quezon City, marami silang beneficiaries – in fact sa buong Metro Manila, siya ang pinakamarami so humihingi din siya ng extension. So ang sabi naman natin mag-submit lang sila ng application or request kasi aaprubahan ito hindi lamang ng DILG kung hindi pati ng DSWD at saka si SND na kung saan kaming tatlo iyong pumirma doon sa joint memorandum circular, Rocky.

USEC. IGNACIO: Opo. Thank you, sir. For Secretary Roque, from Llanesca Panti of GMA News Online: When does the Palace expect Chinese militias to leave West Philippine Sea considering that China is supposed to be a trusted friend?

SEC. ROQUE: Well hindi ko po masasabi iyan ‘no pero inaasahan po natin na iyong malapit na pagkakaibigan natin magiging dahilan kung bakit sila ay aalis nang mas maaga kaysa na mas matagal.

USEC. IGNACIO: Who are other world leaders that President Duterte is scheduled to meet to secure vaccine supply for the country?

SEC. ROQUE: Wala pong immediate schedule na available pero nabanggit na po dati ng ating Pangulo, si President Modi, dahil isa rin po iyan na major source of ating vaccines.

USEC. IGNACIO: Ang third question po niya: Former Health Secretary Janette Garin said PGH has a room reserved for the president of the country and it is possible that Secretary Roque used this room. Ano po ang masasabi ninyo dito?

SEC. ROQUE:  Hindi po, nasa ordinaryong room po ako.  Apat na araw po, it took four days before I could actually enter. Nang nagsimula po akong magkaroon ng symptoms, binigyan  ko na po ng timbre ang aking mga doktor dito sa PGH  at it was only when my  oxygen level went down to 90 that I was asked to come in. So, apat na raw din po silang nabigyan ng timbre na baka ako po ay pumasok.

USEC. IGNACIO: Ang ika-apat na tanong niya: Does the Palace agree with the Chinese Embassy claim that the presence of Chinese vessel in the West Philippine Sea is being hyped?

SEC. ROQUE:  Let’s just say that the presence of the vessels is a statement of fact.

USEC. IGNACIO: From Red Mendoza of Manila times to USec Florece: May mga naririnig na mga barangay, especially sa Manila na umaatras daw po sa pagtulong sa COVID patients dahil natatakot sila na mahawa. Kaya iyong mismong pasyente na lang po ang naghahanap ng ospital, di ba ito ay mali at ano po ang parusa sa mga barangay na lalabag dito at saan daw po sila puwedeng magreklamo?

USEC. FLORECE:   Mali po talaga iyon, Usec. Rocky. Kaya naman nagbigay kami ng direktiba sa ating mga LGUs, sa ating local chief executives, lahat ng mayors, inatasan natin na dapat, at ito ay naaayon na rin sa kautusan ng ating Presidente, na dapat at the barangay level pa  lang iyong ating intervention eh. Huwag na nating palakihin. Dapat sa barangay pa lamang ay nandoon na iyong lahat ng interventions natin ‘no – Kayo ay nagbabahay-bahay, kayo ay nag-a-announce na ito dapat ang gawin, maghugas ng kamay,  isuot ang  face shield, ang face mask – lahat po iyon na dapat interventions.

Kaya lang mayroon talagang mga barangay officials na hindi nakakatugon sa pangangailangan ng ating mga kababayan. Ang kadahilanan ay natatakot tumugon, pero ito po ay nakasaad naman sa ating direktiba. In fact nandito iyon sa ating RA 11332, ang pagtugon sa mga pandemya katulad nito ano. At sila po ay members ng BHERTs, iyong Barangay Health Emergency Response Team, kung saan pinapamunuan ito ng even the Barangay Captain ‘no. Kaya wala pong dahilan upang hindi sila tumulong. Kung mayroon pong ganiyan na hindi tumutulong at tumutugon, ipagbigay-alam lamang po sa ating lokal na DILG o  sa amin po mismo at aming aaksiyunan iyan at kakasuhan natin kung talagang hindi sila tumutugon sa kanilang responsibilidad, Rocky.

SEC. ROQUE:  Mula pa rin kay Red Mendoza para kay Usec.  Eric Domingo: Ano daw po ang naging evaluation ng ating mga experts sa Johnson & Johnson o J&J vaccine?  Na-consider po ba ang initial data sa kanilang clinical trial na ginawa dito sa Pilipinas?

USEC. DOMINGO:   Iyon pong evaluation ng vaccine experts’ panel ongoing pa, patapos daw po. Today, ibibigay na nila sa FDA. Iyon pong ongoing clinical trial dito sa atin, wala pa silang interim result. So iyong ini-evaluate po ngayon ay iyong mga clinical trial na nagawa po sa ibang bansa at ang maganda naman po, bago sila natapos sa evaluation nila, na-consider na rin po nila iyong balita nga ngayon sa America na ini-investigate din iyong possible clotting events sa J&J na vaccine. So all of these will be taken into consideration and I’m told na magbibigay po sila noong kanilang evaluation report today.

USEC. IGNACIO:  From Rosalie Coz of UNTV: Secretary Roque, in your statement yesterday binanggit ninyo much more can be done, COVID-19 response ng pamahalaan. Anu-ano na iyong mga sa tingin ninyo ay puwede sanang nagawa ng pamahalaan to prevent iyong COVID-19 surge?

SEC. ROQUE:  Well, sa akin po, talagang the best development is iyong paggamit natin ng StaySafe. Naantala po talaga ang paggamit niyan because of usual bureaucracy, pero sa akin napakaimportante na gamitan natin ng teknolohiya pagdating po dito sa contact tracing.  And I think, now that all obstacles have been hurdled, eh mas mapapabuti na po talaga iyong ating contact tracing.

USEC. IGNACIO: Second question po niya, iyong sinasabi na lahat ay naa-accommodate ang mga may medikal na pangangailangan, may ospital raw po na nasa 50 and 100 na ang nasa waiting list, at may namamatay habang naghihintay. Ano po ang masasabi ninyo  dito?

SEC. ROQUE: Well, ako naman po ang aking karanasan at nandito po si Dr. Teddy Herbosa at si Dr. Eric Domingo, pareho po silang taga-UP-PGH din, pero kaya po sa mula’t-mula ang aking ospital ay PGH dahil  dito po sa PGH wala pong tinatanggihan. So ang alam ko po sa lahat ng public hospitals, ganiyan po ang polisiya. Karamihan ng mga tumatanggi po ay iyong mga pribadong ospital na limitado po iyong mga kama for COVID-19. Kaya ang advice po natin, contact po the One Hospital Command Center because that will save you from the trouble po of going from hospital to hospital, masasabi naman po kung saan kayo pupunta.

USEC. IGNACIO:  May data ba ang gobyerno po sa bilang ng health workers na sumasailalim sa regular swab test? May mga ulat kasing hindi naman daw regular na nati-test ang health workers despite ng risk at exposure nila sa virus.

SEC. ROQUE: Iyong mandatory testing po ng health workers na regular is provided in a DOH issuance. So, kung mayroon pong paglabag diyan, ipagbigay-alam lang po sa DOH at paimbestigahan natin kung sinong mga health facilities ang hindi nagbibigay ng mandated ng regular testing for health workers. Iiyan po ay benepisyo na ibinigay na ng gobyerno sa ating mga health workers at actionable po iyan o ibig sabihin pupuwedeng magkaroon ng pananagutan ang ospital na hindi po nagpapatupad niyan.

USEC. IGNACIO:  From Huang Zheng Zheng of CCTV: Japanese government has decided to discharge Fukushima Nuclear Accident Waste water into the sea, the leak of large amounts of radioactive materials had profound impact on Marine environment, food safety and human health. The disposal of the aforesaid contaminated wastewater bears on global public interest and the immediate interest of neighbouring countries. As the country bordering the ocean, how do you look at this issue and its impact on the Philippines?

SEC. ROQUE:   Well, I can only repeat the principles of International Environmental Law that I hope all countries will comply with. First principle is that we are one ecosystem. Second principle is that we are interconnected, and the third principle is that the polluter must pay.

USEC. IGNACIO:   Question from Melo Acuña para po sa DILG kay Usec. Florece: Why is it contact tracing remains an ideal as no contact tracers have been seen in barangays despite the surge in cases? What kept LGUs from doing their job?

DILG USEC FLORECE:   Iyong atin pong mga LGUs ay mayroon din silang na-hire na mga contact tracers at kami po sa DILG ay dinagdagan namin ito at kapag kulang pa ito ay mayroon tayong augmentation galing sa PNP at galing sa Bureau of Fire Protection.

So tulong-tulong po dito ano, in fact kapag nangangailangan for example ngayon sa NCR at kulang iyong ating contact tracers ay kumuha tayo ng augmentation galing sa ibang regions pero ang ginagawa po nila ay hindi naman kailangang pumunta dito, virtually po tumatawag lang sila sa ating mga confirmed cases at inaasikaso po sila.

Bagamat kulang ang ating contact tracers mayroon po tayong bago na ngayon, iyong StaySafe which is digital contact tracing. So, ito ho ay makaka-complement sa ating contact tracing and hopefully tataas na po ang ating efficiency sa ating mga contact tracing.

USEC. IGNACIO:   Question po ni Melo Acuña para kay Dr. Herbosa: What measures have you—to keep medical frontliners from getting burned out? Do you have stats on medical frontliners who got the virus and died?

DR. HERBOSA: Actually, maganda na iyong statistics namin because of regular testing. Bumababa na iyong ating numero ng mga health workers na nagkaka-COVID, although nagkakaroon pa rin sila. Pangalawa, nakita namin iyong burnout syndrome; ito po ay iyong mga taong trabaho nang trabaho lalo na iyong nakasuot ng tinatawag na PPE. Napakahirap po niyan ‘no, mga several hours na hindi ka makakain, hindi ka maka-ihi, hindi ka makagalaw kasi para kang nandodoon sa loob ng space suit.

So, mayroong mga measures na ginawa. Iyong sa PGH, gumawa kami ng parang mga webinar na para nakakausap iyong ating mga health workers, mayroong nagpi-present ng mga hobby nila and it had a good effect kasi parang hindi naman COVID ang pinag-uusapan nila – kung paano magtimpla ng kape, kung ano iyong recipe na ganito. So, we have a lot of these wellness talks and binibigyan din ng panahon ‘no.

As a health workers in emergency, tinututukan namin iyong mga kasamahan namin na mukhang burnout kasi bibigyan mo talaga dapat sila ng break, ng burnout break. So they need to take leave at i-relyebo naman sila at iyan naman ang isang irereport ko ‘no. Maraming doktor at health workers galing po sa Region VII, parang hundred plus po yata iyong ipinadala dito sa Metro Manila para marelyebo naman at makatulong diyan sa burnout ng ating health care workers.

USEC. IGNACIO:   Okay. Thank you, Dr. Herbosa. Thank you, Secretary Roque at sa ating mga bisita.

SEC. ROQUE:  Well, maraming salamat po sa inyong lahat. Dahil wala na po tayong katanungan, magpapasalamat po ako sa ating mga naging panauhin. Usec. Florece, Dr. Herbosa, Dr. Domingo, and thank you, Usec. Rocky.

At dahil ako po ay idi-discharge na after six days dito po sa PGH, papasalamatan ko lang po unang-una si Dr. Gap Legaspi, ang director ng PGH. Ang aking mga doktor, Dr. Villalobos at Dr. Lim sa Pulmonology; Dr. Regina Berba, Dr. Mark John Festin sa Infectious Diseases; Dr. Nemencio Nicodemus, Dr. Anna Arcellana – Endocrinology; Dr. Sonny Abraham, Dr. Mark Savando – Cardiology; Dr. Janus Ong and Joshua Torres – Gastroenterology.

Salamat din po sa ating mga nurses, iyong chief nurse natin Lilibeth Cosep; iyong ating head nurse na si Daisy [unclear]; Florence [unclear]; Constance Mercado; Janus Perez; Rex [unclear]; Phoebe [unclear]; Jasmin [unclear]. Iyong ating mga nursing attendants po ano, Carol de Ocampo; Allen [unclear] Agnes; [unclear]; Annie [unclear]; Gerry Lim; Anna Villaflor. Special mention po doon sa residente who admitted me and of course first day of admission po iyon at siyempre intimidated ka walang kasama, si Dr. Rafael Rodulfo.

So, maraming salamat po sa mga nagdasal para sa atin at para sa lahat po ng nagka-COVID. At sa ngalan po ng ating Presidente Rodrigo Roa Duterte, ito po ang inyong Spox Harry Roque, isang COVID survivor nagsasabing kakayanin po natin lahat itong COVID-19.

Magandang hapon po sa inyong lahat.

 

###

 

 

—

SOURCE: PCOO-NIB (News and Information Bureau-Data Processing Center)