SEC. ROQUE: Nandito po tayo ngayon sa isang factory ng Luen Thai dito po sa Clark Freeport Zone. Marami tayong makakasama ngayong araw kaya umpisahan na po natin ang ating presentation.
Kasama po natin ngayon si Secretary of Health Francisco Duque, si Testing Czar Vince Dizon. Kasama rin po natin ang Governor ng Pampanga Dennis Pineda. At kasama po natin si Mr. Frank Sauceda, President ng Leisure Fashion and Sleepwear, LNT International Group Philippines, Inc. At siyempre po kasama natin si President Gaerlan ng Clark Freeport Zone.
Nagpunta po si Presidente Rodrigo Roa Duterte sa Zamboanga para personal na ipaabot ang kaniyang pakikiramay sa mga pamilya ng mga namatay sa bumagsak na C-130 sa Patikul, Sulu. Nagbigay-pugay at pinarangalan ng Pangulo ang ilan sa mga sundalong nasawi, posthumously conferring the Rank of Lapu-Lapu, Rank of Kalasag. Nagpasalamat ang Commander-In-Chief sa mga sundalong namatay para sa bansa at nangakong tutulungan ang mga pamilyang naiwan.
Magpapaabot din ng tulong ang Presidente maging sa mga nakaligtas at nagpapagamot sa mga ospital. Nangako ang Pangulo na lilikom siya ng pondo para sa kapakanan ng mga military bago siya bumaba bilang Presidente.
Tulad ng binanggit ko kahapon, tuloy ang bakunahan sa mga lugar na naapektuhan ng pagsabog ng Bulkang Taal. Ito ang ilan sa mga larawan sa evacuation centers sa Batangas. Ito naman po ang larawan ng Bakunahan Nights sa Quezon City na kahit rain or shine ay patuloy pa rin po ang bakunahan.
Ayon sa DOH as of today – ito po ay mabuting balita – narating na natin ang 12th million mark of doses administered. Congratulations, Philippines!
Tara na po at magpabakuna at magkaroon nang dagdag na proteksiyon. Ito ay sa gitna ng report na may panibagong variant – ang Lambda variant na unang na-detect sa Peru ang kumakalat na ngayon. Patuloy po ang pagmu-monitor ng ating health experts at mamaya ay bibigyang detalye ito ni Secretary of Health Francisco Duque.
Sa ngayon, patuloy ang ating paghihigpit ng ating border control na naging epektibo dahil hanggang ngayon ay wala pa po tayong community transmission ng Delta variant. Mabilis nating na-isolate ang mga kababayan nating OFWs hanggang sila ay ma-discharge sa quarantine facility kaya hindi na ito kumakalat sa ating mga komunidad.
Huwag tayong magpakakampante po ha, ituloy natin ang pagbabantay – MASK, HUGAS, IWAS at BAKUNA pa rin.
COVID-19 updates naman po tayo:
- Mayroon tayong 5,392 na mga bagong kaso. Ito po ay sang-ayon sa July 5, 2021 datos ng DOH.
- Samantala, nasa 94.7% ang ating recovery rate kaya naman po nagpapasalamat po kami sa ating mga medical frontliners.
- Nasa 1,364,960 na po ang bilang ng mga naka-recover.
- Samantalang malungkot naming binabalita na nasa 25,192 na po ang mga binawian ng buhay. Nakikiramay po kami.
- Nasa 1.75 ang ating fatality rate. That’s 1.75.
Ito naman po ang kalagayan ng ating mga ospital sa buong Pilipinas:
- 56% lang po ang nagagamit na ICU beds
- 46% po ang nagagamit na isolation beds
- 43% po ang utilized sa ating mga ward beds
- At 34% po ang ginagamit nating mga ventilators.
Sa NCR:
- 42% po ang nagagamit na ICU beds
- 36% ang nagagamit na isolation beds
- 32% utilized ang ating ward beds
- At 30% lang po ang mga nagagamit na ventilators
Dito po nagtatapos ang ating presentasyon ‘no. Unang-una pong tatawagin ko ngayon ay si Secretary Duque. Secretary Duque, tayo po ay nasa Pampanga; kanina po kinongratulate ninyo po si Governor Pineda dahil mukhang nama-manage po nila nang mabuti ang COVID dito. Paki-share lang po sa ating mga viewers ngayon kung anong estado ng COVID dito po sa Pampanga at ano po ang latest dito sa tinatawag na Lambda variant? The floor is yours, Secretary Duque.
DOH SEC. DUQUE: Okay. Maraming salamat, Ginoong Spokesperson. At muli, sa ngalan ng IATF at ng Department of Health, magandang umaga po sa lahat po ng ating mga kababayan at muli binabati ko ang mga kapwa ko lingkod bayan sa atin pong gobyerno.
Sa ngayon po, ang pinakahuling ulat o datos sa Pampanga ay mayroon po tayong—kung pagbabatayan natin iyong estado ng Pampanga patungkol sa risk classification, ang risk classification ng Pampanga ngayon ay nasa low – ‘low risk classification.’ Ang ibig pong sabihin niyan, may tatlo tayong panukatan. Number one na metric na ginagamit natin ay ang total two-week growth rate – TWGR – na sa ngayon ang Pampanga ay nasa -33.15%. So mababang-mababa po ito. Ang batayan po nito ay anything that’s equivalent to or less than zero which is a negative value puts the LGU or the province in a low-risk classification. Okay, so congratulations, Governor.
At ganoon din naman ang kanilang average daily attack rate, ito po ang ibig sabihin nito, iyong risk of spread dito sa Pampanga ay nasa 2.61 cases per 100,000 population. So ito po ay nasa moderate risk pero malapit na po ito na bumaba, less than 1, kung tuluy-tuloy po ang tagumpay na ginagawa/nakakamit sa pag-implement ng ating PDITR strategy; at ganoon din po naman ang healthcare utilization rate ay halos below 40% so ito ay nasa safe zone or low risk, so ang pangkalahatang classification ng Pampanga, low risk.
At akin pong payo sa LGU ng Pampanga under the most able leadership of Governor Dennis Pineda ay talagang itodo natin, ibaba ang ADAR to less than 1 case per 100,000 population. Madaling gawin iyan ngayon kasi kakaunti na lang eh ‘no, mahirap iyong kasagsagan ‘no. So ngayon ninyo gawin ang inyong aggressive case finding, active case finding, ang inyo pong testing, aggressive testing, ang inyo pong contact tracing, napakamahalaga po ito para talaga—kung mapababa natin less than 1 ay malaki pong ginhawa ito. At mas makakapagbukas po tayo nang malaki-laking bahagi ng ekonomiya at makatulong po tayo sa pangkalahatan na layunin ng ating gobyerno na maibalik ang dating sigla ng ekonomiya, buksan ito nang ligtas at sinisiguro na mababa ang ating risk classification.
So iyon lang po sa ngayon ang masasabi ko, kung anuman ang nasasalamin ng Pampanga, ang buong region ganoon din po, as a low-risk classification. So I congratulate once again the entire Region III of the Department of Health for a job so far well done. Okay. So let’s be consistent, let’s not squander the gains that we have already achieved ‘no. So let’s be careful, let’s dig in, let’s drilldown our PDITR plus vaccination strategy for which reason we are here together today, to witness and we have witnessed in fact a very gratifying event, okay.
So ituloy natin iyong pagiging BIDA Bastonero natin ha, ang lahat po ng local chief executives natin, RESBAKUNA – isa po ito sa napakamahalagang pamamaraan para talagang masupil natin ang COVID-19 hindi lamang sa Pampanga kung hindi sa buong rehiyon, sa buong bansa.
Matuloy tayo doon sa unang issue na binanggit po ni Spokesperson, tungkol sa C.37 variant. Sa ngayon po ito ay napag-aalaman kumakalat na sa bansang Peru at sa tatlumpu’t limang iba pang Latin American countries. Sa ngayon po, batay po sa submission ng ating Philippine Genome Center, wala, wala pa po tayong natukoy o nadiskubre na C.37 variant. Ito po sa 7,000 na sinequence ng Philippine Genome Center, wala pa po ito, hindi pa po siya kinikilala ng WHO bilang variant of concern.
Sa kasalukuyan, siya po ay isang variant of interest na ang mutation, kanila pong nakilala doon po sa spike protein. Alam po natin iyong virus ay bilog, marami siyang mga spikes. Ito po ay spike proteins at doon sa dating natukoy na variants, na Delta variant, kaya siya variant of interest, dahil they share closely the region of mutation. Tandaan natin sa Delta variant, mayroon tayong tinatawag na L452R mutation, ito naman L452Q mutation ano. So, kaya kinakailangan talaga bantayan po natin ito dahil baka biglang maging variant of concern.
So, ano ang gagawin natin? Patuloy na paigtingin ang ating border control. Okay? Para makasiguro hindi ito makalusot mula po sa ating mga ROFs or OFWs, tulungan po natin sila na makasunod po sa ating tamang quarantine protocol. At ang BOQ, ang OWWA, siguraduhin po na maging komportable, ang atin pong mga OFWs, ROFs na nagbabalikan at sumasailalim sa mahigpit po nating quarantine protocol.
So, ito na lang po ang pinakahuling ulat patungkol po sa ating C.37 variant. Salamat, Ginoong Spokesperson.
SEC. ROQUE: Maraming salamat, Sec. Duque.
Kasama rin po natin ngayon ang ating Testing Czar, Secretary Vince Dizon. Sec. bukod sa update sa pagbabakuna, ano pong updates natin dito sa testing natin? The floor is yours, Secretary Vince Dizon.
SEC. DIZON: Maraming salamat Spox. Maraming salamat, Sec. Duque. Unang-una po, ang maganda pong nangyari ngayon is nakikita na po natin kahit papaano ay humuhupa na po ang mga kaso natin. Dala na rin po iyan ng ginagawa ng ating mga local government units na pagdi-detect, pagti-test, pagti-trace, mabilis na pag-a-isolate at iyong mga nagkakasakit po ng malubha ay nati-treat po natin. Kaya nakikita po natin sa numero na kahit na tumataas ang mga kaso natin, ang dami po ng ating mga nasasawing mga kababayan ay hindi po masyadong tumataas. Kaya nagpapasalamat po tayo sa ating mga local chief executives, sa ating mga governors at sa iba’t ibang mga kawani natin ng gobyerno, lalung-lalo na po ang ating mga medical frontliners na walang tigil pong nagtatrabaho.
Spox Harry, nasabi mo nga po kanina. Ngayong araw na ito naabot na natin ang ika-12 million dose natin ngayon sa buong bansa. At kung maalala mo, Spox, last week po magkasama lang tayo, early last week sa Valenzuela. Magkakasama po tayo nila Sec. Duque, nila Sec. Galvez, inabot po natin ang sampung milyon, pero sa loob lamang po ng isang linggo halos eh nakadalawang milyon po tayong dagdag na nabakunahan ng at least first dose. Kaya ito po talaga ay pruweba na tuluy-tuloy po ang pag-ramp-up ng ating pagbabakuna.
Nagpapasalamat po tayo kay Governor Dennis, sa ating mga mayors dito sa Pampanga, kagaya ni Mayor Cris Garbo, kay Presidente Manny Gaerlan at kay Chairman Ed Pamintuan ng Clark at ngayon po, talagang ino-honor po natin ang ating mga economic frontliners at nagsimula po tayo dito sa Clark Freeport Zone, dito sa isa sa pinakamalaking garments factory sa buong Pilipinas, ang Luen Thai. Daan-daang milyong dolyar po ang ginagawa ng mga manggagawa dito sa Luen Thai, para po iangkat sa ibang bansa ng ating mga manggagawa at nagpapasalamat tayo kay President Frank Sauceda sa kaniyang suporta at congratulations po sa lahat ng mga manggagawa ng Luen Thai na mababakunahan simula ngayon hanggang sa mga susunod na linggo. Maraming salamat po, Spox.
SEC. ROQUE: Salamat, Secretary Vince Dizon.
Siguro bago tayo magpunta sa ating open forum, si governor Dennis Pineda. Gov, na-congratulate po ang Pampanga, because you at low risk. Para po siguro we can share the best practices of Pampanga, paano po ninyo nagawa na napababa po ninyo ang numero ng COVID-19 sa inyong probinsiya?
GOV. PINEDA: Okay, sa ating minamahal na Secretary. Ito po ay dahil sa pagtutulungan na po lahat ng mga Kapampangan. From top, barangay level natin, mga municipal level, frontliners, iyong coordination every week, nandito na rin po ito nagsama-sama lahat ito. At one thing po, ang mga Kapampangan kapag kinausap mo, sumusunod naman po kaagad. If you need to lockdown our economy, sumusunod po. Kung kailangan naming maghigpit ng kaunti, barangay lockdown or municipal, nasusunod po. Kung ang worker lang ang kailangang lumabas, sumusunod po ang mga Kapampangan. So, kung umabot man kami right now, sa sitwasyon na ito, dahil po sa pagtutulungan na po lahat ng mga Kapampangan.
SEC. ROQUE: Salamat, Gov. Pineda. Kasama rin po natin ang ating chairman at saka president ng Clark Freeport Zone. Chairman, ilan po ba ho ang ating mga empleyado na nagtatrabaho dito sa Freeport zone na mababakunahan natin?
CHAIRMAN OF CLARK FREEPORT ZONE PAMINTUAN: Kagaya ng nasabi ko sa iyo, Secretary Harry kanina, umabot kami ng 120,000 workers sa kasalukuyan, although bumaba ng kaunti during the pandemic and we have 1,200 locators right now. So malaking bahagi ito sa pagpapaunlad ng ekonomiya. Eh Clark is part of the, sinasabi nating haligi. Kung hayaan natin itong ating Clark na nagbibigay ng malaking revenue sa ating pamahalaan, eh talagang uusad parang pagong ang development natin sa ekonomiya. Kaya nagpapasalamat kami sa DOH, kay Presidente at nabigyan ngayon ng pagkakataon itong economic frontliners na mabakunahan na. But also at the same time, nasabi nga ni Vince, iyong high risk talaga iyong mga senior citizens, marami pa ring ayaw. Iyan lang siguro ang tutukan ng pamahalang gobyerno natin, national, itong mga ayaw, na mali ang pananaw. So kami ngayon ay nakatutok lang dito sa 120,000 workers, pero ayon nga, umaayon kami sa naisip natin na tumulong din tayo sa mga ayaw. Let’s help educate our people. Ganoon ang gagawin namin dito.
SEC. ROQUE: Si President Gaerlan is also here. Sir paano ninyo iniengganyo iyong mga taga-Clark na magpabakuna?
PRESIDENT OF CLARK FREEPORT ZONE GAERLAN: Unang-una po, magandang umaga at salamat po sa ating mga kalihim ng DOH, ng atin pong Spokesperson at saka si Secretary Vince Dizon na dinala po ninyo dito sa Clark Freeport Zone upang bakunahan ang ating mga economic frontliners. Sa ngayon po, kami ay nakapagsimula. Mula po noong May 15 ay mayroon po kaming pre-registration ng mga interesado po na magpabakuna, nagsu-survey na po kami. In fact, iyong aming Clark Investors and Locators Association tumulong po sa main sa dissemination at ito pong rollout ay tumutulong din po ang ibang malalaking locators upang magkaroon ng vaccination team sa kanilang mga malalaking pagawaan. Iyon po ang initial actions po namin.
SEC. ROQUE: Salamat po. And last but not the least, Mr. Frank Sauceda, our host. Sir, how many employees do you have and what do you tell them to motivate them to be vaccinated?
MR. FRANK SAUCEDA: Yes, thank you very much, Secretary. We have 15,000 employees in this country here in Pampanga, in Clark and San Fernando, also in Cebu and Tarlac and in Bataan. First of all, let me say thank you very much for giving us the opportunity to have this satellite location. This really means a lot to our people, the men and women of our organization. It allows them to be healthy and it allows us to open up our business.
I think what we did in our teams, with our people is to work early to educate them that vaccines are good for them and their health and to hire medical professionals to help us communicate with them so that they get rid of their fear, that they might have of the vaccine or any side effects. I think all of these has helped our company and our people to get the freedom that only a vaccine can give and we are so appreciative of the government of the Philippines and CDC and also Pampanga to help us. Thank you very much.
SEC. ROQUE: Thank you very much, Mr. Sauceda.
Patuloy na po tayo sa ating open forum. Usec. Rocky, ubusin po muna natin ang mga tanong ng Malacañang Press Corps, bago tayo pupunta sa local media ‘no. So, si Usec. Rocky, tapos Zoom and then local media, ganoon po pala, the usual practice kapag tayo po ay nasa field. Go ahead, Usec. Rocky.
USEC. IGNACIO: Secretary Roque, I think kailangan ko pong itanong muna lahat itong mga questions natin para matapos na ako sa side ko dito and then si-segue po tayo sa Laging Handa. Paumanhin po, Secretary Roque.
SEC. ROQUE: Okay, go ahead.
USEC. IGNACIO: Good morning po, pati sa ating mga bisita.
Ang una pong tanong mula kay Jam Punzalan ng ABS-CBN News para po kay Health Secretary Duque at Secretary Roque: Doon po sa explanation about sa Lambda, how will the Philippines make sure that it can keep out the Lambda strain? It is likely that we will extend and expand our travel ban. For Secretary Duque and Secretary Roque.
DOH SEC. DUQUE: Sa ngayon, ang Lambda variant is identified as a variant of interest. So hindi pa siya variant of concern at ang ating pamamaraan ay ganoon pa rin – strict border control. At napatunayan na natin na ito’y epektibo dahil nga sa Delta variant ay wala pang nakakalusot ni isa sa atin pong mga komunidad, wala pa pong local case nor local transmission ano.
So iyan po ang paigtingin natin, ang border control – ibig sabihin po nito 14-day quarantine – 10 in the government identified quarantine facility, test on the 7th day and completion of the remaining 4 days in their home, LGU or residents and of course iyong bio-surveillance natin na ginagawa ng Philippine Genome Center. Thank you.
SEC. ROQUE: Siguro idadagdag ko lang ‘no na ang Lambda variant po ay nanggagaling po sa Peru at sa Latin America, it helps na wala pong direct flights to the Philippines from Latin America. Halos lahat po ng mga flights ay nag-originate po sa Estados Unidos. So in due course po, we will monitor also the development and we will act accordingly.
USEC. IGNACIO: Question ni Einjhel Ronquillo ng DZXL for Secretary Roque: Epektibo pa rin po ba iyong mga bakuna na nasa bansa hinggil sa bagong variant na ito?
DOH SEC. DUQUE: Lahat naman ng ating mga bakuna ay ligtas at epektibo at ito po ay libre na ibinigay natin sa mga ating kababayan at wala naman pong datos or wala naman pong impormasyon na kung nababawasan ba ang pagiging epektibo ng ating mga bakuna dito sa bagong C.37 variant; so effective ang lahat ng ating mga bakuna thus far.
USEC. IGNACIO: Opo. From Jam Punzalan ng ABS-CBN for Secretary Roque: Would you be able to confirm that around 6.49 billion pesos were unused for the Bayanihan 2 which expired last week? Why did we fail to utilize this fund? Vice President Leni Robredo says, “Sobrang sayang because this could have helped health workers and other groups.” Do you agree? Why or why not?
SEC. ROQUE: Well, unang-una po ‘no, lahat po ng pondo ng Bayanihan 2 according to Secretary Wendel Avisado, nailabas po sa mga line agencies. So as of now po, I am not able to confirm kung mayroon ngang hindi nagastos dahil the line agencies are given until July 15 to report back to DBM. So we will be able to confirm kung magkano po iyong magri-revert sa National Treasury but only on July 15th and I ask the Vice President who is an economist, please let’s wait for data before we make conclusions.
USEC. IGNACIO: Okay. Question for Secretary Roque: An international media watchdog list President Duterte among supposed press freedom predators. Reporters Without Borders said that thanks to collusion at all levels within the state apparatus President Duterte has an arsenal that he can use to wage total war against journalists. How would you like to respond?
SEC. ROQUE: Absolutely bereft of merit. Kung titingnan ninyo po iyong findings ng ICC prosecutor, lahat po ng kinu-quote niya eh media na critical sa gobyerno. So that proves po that freedom of the press is alive and well in the Philippines, wala po ni isang kasong libelong sinampa ang Presidente, wala pong kahit sinong mamamahayag na napakulong ang Presidente.
At iyong mga issues na binabato nila kay Presidente – ABS-CBN, iyan po ay desisyon ng Kongreso at ang Rappler naman po ay sinabing lumabag sa Saligang Batas ng SEC na lahat po ay appointed pa ni dating Presidente Aquino. That’s part and parcel of course of the media groups advocacy to promote freer press pero wala po talagang basehan na media predator ang ating Presidente.
USEC. IGNACIO: Question from Maki Pulido ng GMA News: Interzonal, may mahigpit po ba daw na guidelines sa vaccination card? Baka daw po kasi lumitaw ang mga pekeng vaccination cards dahil dito sa interzonal?
SEC. ROQUE: Well, unang-una, nagbibigay po ako ng babala doon sa mga mamimeke – iyan po’y isang public document. So kapag kayo po’y nameke ng vaccination card, that’s falsification of a public document – medyo mataas po ang kulong diyan. Uulitin ko po, falsification of a public document iyan, mataas po, mahaba ang kulong diyan – huwag naman po kayong magpakaloboso. Pero we have heard concerns expressed by the LGUs pagdating po dito, iyan ay tatalakayin din ng ating IATF.
USEC. IGNACIO: Opo. Question from Leila Salaverria: How does the Palace view the dismissal of pork barrel scam cases versus Senator Revilla?
SEC. ROQUE: Well, he was accorded his day in court and the prosecution failed to prove his guilt beyond reasonable doubt. Ganiyan po talaga ang sistema ng katarungan natin sa Pilipinas, ang mga akusado po ay presumed innocent until proven otherwise.
USEC. IGNACIO: How will this affect daw po if at all the government’s anti-corruption drive?
SEC. ROQUE: Wala naman pong epekto diyan dahil patuloy po ang pagtuligsa ng ating Presidente, pag [garbled] ng ating Presidente sa mga kurakot sa gobyerno and the President has repeatedly said na dito sa natitirang isang taon sa kaniyang termino, igugugol niya ito para labanan ang korapsiyon.
USEC. IGNACIO: Some LGUs daw po are concerned about allowing the entry of fully vaccinated leisure travelers without a swab test. La Union for instance said fully vaccinated individuals can enter the province but not those who will come for leisure or tours. Do LGUs have the option of requiring COVID tests for a certain group such as leisure travelers?
SEC. ROQUE: When the IATF issued po mga resolutions, it acts for and in behalf of the President pero hindi naman po bingi ang ating IATF sa mga reklamo at mga suhestiyon ng lokal na pamahalaan, pag-uusapan din po iyan sa IATF. But we ask everyone to comply with IATF resolutions as of now.
USEC. IGNACIO: Opo. From Rosalie Coz ng UNTV: Ano po ang Palace reaction sa muling pagkabilang ng Pilipinas sa top 10 worst countries para sa mga manggagawa batay po sa annual report ng International Trade Union Confederation? Ano po ang pinakamainam na hakbang na ginagawa ng pamahalaan para daw po matiyak na mapapangalagaan ang kapakanan ng mga manggagawa?
SEC. ROQUE: Well, nalulungkot po tayo diyan pero sigurado po ako na iyong estado ng mga manggagawa ay apektado rin po ng pandemya dahil papunta na po tayo sa pangalawang taon ng pandemya. At naniniwala tayo na habang dumadami ang hanay ng nababakunahan at nabubuksan ang ating ekonomiya, mas bubuti rin ang kalagayan ng mga manggagawa sa ating bayan.
USEC. IGNACIO: From Maricel Halili ng TV-5 for Secretary Roque: Will President Duterte ask the Air Force Chief to explain to the public that series of air crashes?
SEC. ROQUE: Antayin muna po natin ang pormal na imbestigasyon na isinasagawa doon sa lumagpak na Black Hawk at saka dito po sa C-130. Kung wala po iyong resulta nang pormal na imbestigasyon, hindi po tayo makakagawa ng mga proper steps ‘no para maiwasan itong mga bagay-bagay na ito.
USEC. IGNACIO: Opo. President Duterte mentioned daw po the sale of a portion of Fort Bonifacio that will be used to put up a bank for the soldiers and to pay for benefits when they retire. What is the timeline for this? Ano po ang plano ng Pangulo dito?
SEC. ROQUE: Wala pa namang timeline, pero we have an agency headed by Secretary Vince Dizon – BCDA. And the mandate precisely is to make full utilization of all our military assets, including the camps and bases para po ma-improve din ang kapakanan ng ating mga sundalo.
Would you like to add, Secretary Vince?
SEC. DIZON: Thank you very much, Spox.
Opo. Pero pinag-aaralan na po ito ng Department of Finance. May working group po si Secretary Dominguez to study the long-term solution to the pension issue of not just the Armed Forces, but also of the police and I think, maghintay po tayo doon sa magiging recommendations ng Department of Finance tungkol dito. Thank you very much.
USEC. IGNACIO: Question from Kris Jose of Remate/Remate Online: Nangangamba po ang OCTA Research Group sa posibleng spike ng mga bagong kaso ng COVID-19 sa mga lugar na apektado ng pag-aalburuto daw po ng Bulkang Taal. Kabilang daw po sa mga posibleng magsimula ang pagsirit ng kaso sa mga evacuation center. Ano daw po ang gagawin dito?
SEC. ROQUE: Go ahead, Secretary Duque.
SEC. DUQUE: Kahapon po, ang inyong Kalihim ay tumungo sa Bayan ng Agoncillo at binisita ko po ang mga evacuation centers. At doon po naman ay todo-tutok ang atin pong mga health officials – ang municipal health official, ang provincial health official, kasama po ang ating Region IV-A CALABARZON, si Director Paz Sydiongco at nagmamatiyag po sila. Talagang tutok na tutok po ang monitoring for symptoms within the tents in the evacuation center. Kasi nga po ang nagiging problema, siksikan ang ilang mga pamilya, ilang mga mamamayan doon po sa evacuation center. At tiningnan ko naman po iyong mga ibang evacuation center, sa mga public elementary schools at doon po mas maganda ang kanilang physical distancing. At nakiusap po ako doon sa kanilang mayor, si Mayor Reyes, na kung puwedeng ilipat na lamang sila sa mga public elementary schools na kung saan mas sapat ang espasyo at makasunod sa physical distancing. So, continuous monitoring po tayo.
SEC. ROQUE: At bukod po diyan, kahapon inanunsiyo rin natin na iyong iba’t ibang siyudad sa Metro Manila ay nag-donate po nang mahigit-kumulang 10,000 vaccines na gagamitin po para doon sa ating mga evacuees.
USEC. IGNACIO: Secretary Roque, tuloy po ba daw ang laban ni Senator Pacquiao sa Agosto laban kay Errol Spence Jr.? Wala man lang po bang pa-good luck daw ang Malacañang sa pag-eensayo ng Pambansang Kamao lalo po at bansang Pilipinas ang dala ni Senator Pacquiao sa kaniyang magiging laban kay Spence?
SEC. ROQUE: Whether or not natuloy, pakitanong lang po si Senator Pacquiao. Whether or not wish him luck, of course, we wish all Filipinos the best of luck in whatever they do best. And pagdating po kay Manny Pacquiao, he is best in the boxing ring and probably not as good elsewhere.
USEC. IGNACIO: From Llanesca Panti ng GMA News Online: How would the administration address the 11 trillion-peso outstanding debt? Where will the funds for the benefits of soldiers be sourced?
SEC. ROQUE: Alam po ninyo, very conservative po ang ating economic team headed by Secretary Dominguez. Iyong ating naiulat pong external debt ngayon, iyan po ay nasa mid-range kung ikukumpara natin sa mga ekonomiya na kasinlakas natin, kagaya ng iba’t ibang ekonomiya po ng Latin America – lower middle-income countries. So malaki pong tingnan iyan, but we are in the mid-range at wala naman pong problema iyan pagdating doon sa ating kakayahan na magbayad as they fall due.
USEC. IGNACIO: Maraming salamat po, Secretary Roque, at sa ating mga bisita.
SEC. ROQUE: Okay. Iyong mga naka-Zoom kaya? Melo Acuña, go ahead please.
MELO ACUÑA/ASIA PACIFIC DAILY: Good morning, Secretary. Magandang araw po. Ano po ang status ng mga bakuna natin ngayon sa Pilipinas? How many have we? This has some relation to my next questions.
SEC. ROQUE: Okay, already answered po. We have reached 12, we have administered 12 million doses as of today.
MELO ACUÑA/ASIA PACIFIC DAILY: Twelve million doses. Mayroon po kasing report na kapag nabalam iyong second dose – maybe Secretary Duque can add more light to this – eh baka raw po magkaroon ng vulnerability ang isang tao to COVID-19. Mayroon daw po kasing nadi-delay ng mga dalawa o hanggang anim na buwan. So, Secretary Duque, please enlighten us.
SEC. DUQUE: Well, para po sa ating mga bakuna, pangkalahatan, iyan pong pangalawang dose, batay sa vaccine expert panel ng Department of Health, puwede po iyan between three to six months, iyong pagitan noong una at ikalawang doses. Ang AstraZeneca naman hanggang 12 linggo o apat na buwan ang pagitan. At nakikita, halimbawa, sa AstraZeneca, mas maganda po ang effectivity or effectiveness ng bakuna laban po sa mga variants habang mas mahaba ang pagitan ng first and second doses. So, wala pong problema iyan, kahit na magkaroon ng kaunting delay, ang mahalaga kunin pa rin iyong second dose.
MELO ACUÑA/ASIA PACIFIC DAILY: Secretary Duque, iyon daw pong Lambda variant, eh mas matindi ang epekto sa tao. Mayroon pong mga panayam na ginawa iyong BBC, at nakakapangamba, four to five times daw pong mas lethal ito kaysa doon sa mga naunang variants. Ano po ang inyong masasabi?
SEC. DUQUE: Well, patuloy po na nagmamatiyag ang ating World Health Organization at ang ating International Health Regulation. Dito naman sa local setting, ang Philippine Genome Center na nangunguna sa ating bio-surveillance ay wala pa naman pong nababanggit na mga sapat na datos para suportahan iyong teorya na ito ay ‘di hamak na mas matindi daw o mas mabilis makahawa, at mayroon po tayo ngayong pinag-aaralan ng technical working group on COVID-19 variants. Maghintay na lang po tayo para sa karagdagang impormasyon at datos para mas matibay po ang ebidensiya patungkol sa mga impormasyon na ating kasalukuyang nakakalap. Wala pa rin pong malinaw patungkol po sa pagiging mas virulent pa, mas transmissible pa. So, maghintay na lang po tayo for a more definitive characterization of the Lambda variant.
MELO ACUÑA/ASIA PACIFIC DAILY: Thank you very much, Mr. Secretary. Salamat po, Secretary Harry, at salamat din sa inyong mensaheng ipinadala. Thank you.
SEC. ROQUE: Salamat, Melo. Who else do we have on Zoom? Ivan Mayrina, please. Ivan, go ahead, please.
IVAN MAYRINA/GMA7: Magandang umaga, Secretary at special mention po sa mga Cabalen ko diyan, mga local officials ng Pampanga. Maayap a abak po kekayongan. Yesterday, we confirmed two more cases of the Delta variant which brings our total to 19, and these are cases that we detected belatedly po through Genome sequencing. With Clark being one of our international airports, economic zone din po at tourism area din, are there or should there be added measures and protocols that we can put in place on top of our strict border controls to make sure that we prevent the entry of the Delta variant? Because tulad nga po ng nasabi ng mga eksperto natin, ang Delta variant po ay game changer. We could be doing well now but things can turn around in a snap kapag napasukan po tayo ng kahit isa lang. Maybe we can also ask our local officials of Pampanga on this.
SEC. ROQUE: Secretary Vince Dizon, please?
SEC. DIZON: Maraming salamat. Maayap a abak, Ivan. Dito sa Clark, we follow very strictly the IATF protocols. From the airport, there is a very strict quarantine and there is very, very strict monitoring by the Clark Development Corporation and the provincial government of Pampanga. Pero ang idadagdag ko siguro, Ivan, tungkol doon sa pagprotekta ng buong bansa laban sa Delta variant, siguro iyong laging nakapaskil sa harap ni Secretary Roque, iyan ang pinakamainam na proteksiyon talaga sa kahit anong variant – minimum health standards: Mask, Hugas, Iwas at Pagbabakuna.
So ang maganda ngayon dito sa ating data is, ang mga Delta variant na nadi-discover natin ay nanggagaling sa mga Returning Overseas Filipinos; wala pa tayong nakikitang community transmission. At ang ibig sabihin noon, nagwo-work iyong ating mga protocols at nahuhuli natin pagpasok, at dahil sa quarantine ay napoprotektahan natin ang ating community.
Sa tingin ko, kailangan tuluy-tuloy lang tayo diyan, pero kailangan talaga bilisan din natin ang pagbabakuna. Dahil nakita natin na kahit na sa mga area, mga bansa na tumataas ang dami ng kaso dahil sa Delta variant, kung titingnan mo ang kanilang mga hospitalization rate, dahil marami na silang nabakakunahan, mababang-mababa ang kanilang hospitalization rate.
SEC. ROQUE: Well, idadagdag ko lang diyan, Ivan: Pinapatupad po natin ang uniform arrival protocols for all Filipinos now, at iyan po ay without exception now, ten days facility quarantine; four days home quarantine; PCR test on the 7th day. Dagdag pa ni Secretary Duque.
DOH SEC. DUQUE: Maiksi lang ‘no. Thank you, Spox. Iyong dalawang natukoy na additional Delta variants ‘no doon sa ROS, fully recovered na sila ‘no, so para lang sa kaalaman ng ating mga kababayan.
IVAN MAYRINA/GMA7: Okay. May tanong po ako kay Secretary Vince ulit. May mga LGUs nga raw po na nag-stop ng bakunahan like Makati, Parañaque, Muntinlupa, Pateros dahil wala na raw pong supply ng bakuna. Ano po ang nangyari bakit nawalan at naubusan ng supply?
SEC. DIZON: Mayroon tayong delay sa shipment natin ng Sinovac. Ang next na shipment ay scheduled pa sa July 18, although ginagawan ng paraan ni Secretary Galvez na mapaaga ito, next week. Pero dahil nga sa delay ng pagdating shipment ng Sinovac ay pina-prioritize natin sa ating mga LGUs lalo na sa NCR ang pag-a-administer ng second doses.
So, hindi naman siya huminto, pero ang priority muna ngayon, lahat muna ay magpa-prioritize ng second doses. Importante din iyan dahil, sabi nga ni Secretary Duque na paulit-ulit, importante ang full vaccine protection lalong-lalo na para sa ating mga senior citizens at those with comorbidities.
So habang hinihintay natin ang next na deliveries ng Sinovac, ang priority muna ay second dose muna tayo.
IVAN MAYRINA/GMA7: Another question for Secretary Duque please, sir. Can we get an update on the vaccines for sale? Marami raw po sa mga lot numbers do not belong to the national inventory. May possibility ho kaya mayroon tayong leakage somewhere? What do we know so far about this?
SEC. ROQUE: Well, unang-una ‘no, linawin ko lang iyong sinabi ko dito kanina sa symbolic vaccination. Iyong cost sharing, ibig sabihin, iyong mga dependent sa mga pamilya ng kumpaniya, iyong empleyado ay libre pero iyong bakuna para sa kaniyang mga pamilya ay ina-allow po natin iyong cost sharing. Ang importante diyan, iyong beneficiaries po ay iyong mga indibidwal na nag-request, hindi po ibibigay sa ibang tao at wala pong tubo. At iyong pagpasok ng mga bakuna ay sa pamamagitan pa rin ng tripartite agreement. So wala pong issue iyong cost sharing na sinasabi.
Pero itong iniimbestigahan po ngayon ay iyong pumasok na nahuling binibenta sa publiko ‘no. Sa ngayon po ay tinitingnan nila iyong batch number kung saan nanggaling iyan pero wala pa pong definitive finding ang imbestigasyon ‘no. Pero naninindigan naman po iyong ospital ‘no kung saan nagtatrabaho iyong nurse na nahuling nag-a-attempt magbenta na wala naman po silang supplies na nawala dahil hindi naman po sa kanilang ospital iyong storage ng Sinovac vaccines na iyon.
Pero uulitin ko po, nagbababala po tayo: Hindi po pupuwedeng ibenta ang mga bakuna, at kayo po ay makukulong sa paglabag po ng FDA law dahil bawal pong ibenta ang mga bakuna na covered lamang po ng Emergency Use Authorization.
Secretary Duque, care to add?
DOH SEC. DUQUE: Yeah, maraming salamat ‘no. Sa ngayon kasi, nasa poder na ng National Bureau of Investigation, at isinasagawa na po ang kaniyang imbestigasyon. Mangyaring antayin na lang po natin ang magiging resulta ng kanila pong investigation bago po tayo makapagkomento nang kumpleto. Salamat po.
IVAN MAYRINA/GMA7: Thank you. Sec. Harry, one last point please, sir. Pumunta po si dating Secretary Gibo Teodoro sa Davao nitong weekend. Well, ang sinasabi po ay para magpabakuna at tulungan ang Davao para mangampanya para sa pagpapabakuna. Pero could you care to share to us what transpired during the meeting? At is this a step closer to the Duterte-Teodoro tandem in 2022? Ano hong puwede ninyong i-share sa amin about this?
SEC. ROQUE: Alam mo, hindi ko masyadong naintindihan iyong question mo; pangit iyong pagdating. Pakiulit iyong question.
IVAN MAYRINA/GMA7: Yeah. Secretary, former Defense Secretary Gibo Teodoro visited Mayor Inday Sara over the weekend supposedly to get his second shot of the vaccine. Pero baka ho may mai-share pa kayo kung anong napag-usapan nila at papalapit na ho ba ang pagbuo nitong tambalang Duterte-Teodoro para sa 2022?
SEC. ROQUE: Okay. All matters po pertaining to Hugpong ng Pagbabago, ang spokesperson po niyan ay si dating Governor Del Rosario. So he would be the proper person to ask po kung ano iyong mga developments sa Hugpong ng Pagbabago.
IVAN MAYRINA/GMA7: Thank you, Secretary. Thank you, sirs.
SEC. ROQUE: Maraming salamat. Punta tayo kay—wala na bang Zoom questions tayo? Punta tayo kay William Beltran ng PIA para sa mga questions from the local media.
MODERATOR: Thank you, Secretary. To our secretaries and to the rest of our principals here in front, we have a number of regional and provincial media with us today onsite. But the first question will come from Ms. Sweeden Velado of PTV4. Sweeden?
SWEEDEN VELADO/PTV4: May first question po is for Secretary Duque. Sir, just this morning, si Parañaque LGU released this announcement that they will temporarily suspend giving first doses of vaccine until next arrival of vaccines. Sir, how will this affect po the government’s target to reach the population protection by yearend?
SEC. DIZON: Sec., can I—I have said that earlier already. So right now, you know, remember that iyong pag-abot natin sa target, paulit-ulit nating sinasabi iyan, depende iyan sa pagdating ng supply kasi kung wala tayong supply, wala tayong ibabakuna. Pero ang napakita ng mga LGU natin ngayon at ng mga governors natin, kapag mayroong bakuna, mabilis natin itong nagbabakuna. Kaya nga ngayon, in only one week, two million na doses administered ang nadagdag natin.
So ngayon, nagbigay tayo ng directive dahil nga iyong Sinovac natin ay madi-delay ang delivery – sa July 18 pa darating. Ang sabi natin sa mga LGUs lalo na sa NCR, kasama na ang Parañaque, focus muna tayo sa second dose kasi gusto natin siguradong makuha ng mga kababayan natin ang kanilang second dose dahil napakaimportante nito sa proteksiyon laban sa … hindi lang sa COVID-19 kung hindi pati sa mga iba’t ibang variant.
SWEEDEN VELADO/PTV4: May next question po is for Secretary Harry. Sec., congratulations on the 12 million administered vaccines. What was the reaction of the President upon hearing this good news? And kapag may mga dumarating din pong balita na may variants na nagka-come out, nagri-relay po ba ang Pangulo ng bagong … or additional marching orders for our IATF?
SEC. ROQUE: Hindi naman po ‘no. Ang Presidente naman po ay, unang-una, respects the recommendations made by his own IATF. So pagdating po sa mga variants, ito po ang dahilan kung bakit the President had to insist on common arrival protocols sa buong Pilipinas dahil mas nakakahawa nga po itong mga bagong variants.
Pagdating po sa bakuna, well, ang Presidente naman po, of course, is very appreciative of the efforts of everyone, the IATF and the local government units, that made it possible na 12 million doses na po ang na-administer natin.
So patuloy po ang ating pagbabakuna. Patuloy po ang mga ginagawang hakbang ni Secretary Galvez at ng NTF para ma-ensure ang mas maraming supply. At huwag po kayong mag-alala, the goal remains the same – protection, population protection by December.
SWEEDEN VELADO/PTV4: All right, thank you. Last question po for Sir Frank Sauceda. Sir, earlier you mentioned that you’re happy that we launched today the first vaccination satellite site for an economic zone such as the Clark, Pampanga. Sir, what can you say about this partnership, successful partnership with the government, sir?
LUEN THAI PRES. SAUCEDA: Well, I have to say that it is the happiest time we’ve had in our company in two years since the pandemic started. And we are so honored; we are so humbled; we are so happy today to be chosen as the satellite location. And I speak on behalf of our team members and our workers because they have been waiting for this. And honestly, we are so happy and surprised that we were one of the first. And I’m happy because it moves their health forward and it also moves the business forward in opening up the country. Thank you.
SWEEDEN VELADO/PTV4: Thank you.
MODERATOR: Thank you, Sweeden. The next question po, Secretary, will come from Mr. Ashley Manabat from Business Mirror.
ASHLEY MANABAT/BUSINESS MIRROR: Good morning po. If only about ten percent of our population have been vaccinated, when do you think we will be able to achieve herd immunity?
SEC. ROQUE: Pareho pa rin po ang goal natin, we have to start somewhere po. We cannot achieve 50% unless we hit ten percent. So we’re getting there po, okay.
ASHLEY MANABAT/BUSINESS MIRROR: By Christmas siguro?
SEC. ROQUE: Well, we still have the same goal: By December po, we will achieve population protection.
ASHLEY MANABAT/BUSINESS MIRROR: Thank you.
SEC. ROQUE: Thank you.
MODERATOR: We remain hopeful to that. All right, the next question will come from Ms. Gracie Rutao from ABS-CBN.
GRACIE RUTAO/ABS-CBN: Hello po! Good morning.
SEC. ROQUE: Good morning.
GRACIE RUTAO/ABS-CBN: My first question will be for Governor Dennis Pineda po. Sir, congratulations po! As mentioned by Secretary Harry Roque, you are managing COVID-19 cases in Pampanga well. My question is, with the start of this vaccination rollout po for A4/workers, nakikita ninyo po ba na mas mapapadali po iyong target natin na herd immunity for Pampanga? And with this, do you see Pampanga na possibly the first province po sa bansa na ma-attain iyong herd immunity?
GOV. PINEDA: Okay. Siguro hindi iyong first province. One of the provinces na makaka-achieve ng herd immunity ang Pampanga dahil sa pagtutulungan, kooperasyon ng lahat ng mga LGU, mga private companies; support ng DOH sa atin especially sa mga frontliner natin; continued training ng mga vaccinator natin to preparing for barangay level rollout, iyong support ng DOH nandoon.
So, vaccine na ho ang kailangan natin, depende ho sa dating nito plus iyong more funds na ina-allot ng provincial government to purchase vaccine. So, one of the provinces na makakakuha ng herd immunity ang Pampanga.
GRACIE RUTAO/ABS-CBN: Thank you po. My second question will be for Secretary Vince. Sir, you’ve mentioned kanina na mayroon nga pong delay sa vaccines ng Sinovac. Regarding po dito sa Sinovac delay of deliveries, may we know the cause po of delay?
SEC. DIZON: Alam mo, ang cause ng delay hindi lang ng Sinovac kung hindi lahat ng bakuna sa buong mundo ay iyong kakulangan sa supply. Right now, ang laki-laki ng demand para sa bakuna sa buong mundo lalo na sa mayayamang bansa and sadly iyong bulto ng supply ay napupunta sa mga mayayamang bansa. So, tayong mga hindi ganoon kayamang bansa katulad ng Pilipinas eh medyo nahuhuli tayo sa pagkuha ng supply.
So, riyalidad iyan. Pero ang importante tuluy-tuloy ang trabaho ni Pangulong Duterte sa pakikipag-usap sa iba’t-ibang bansa. Si Secretary Galvez, si Secretary Duque, talagang walang tigil sa paghahanap ng bakuna para sa atin and ang importante din, kapag dumating ang bakuna sa Pilipinas, mabilis itong nababakuna sa tulong ng ating mga LGU at ng ating mga probinsiya at ng private sector.
SEC. ROQUE: May idadagdag lang si Sec. Duque.
SEC. DUQUE: Gamitin ko po ang pagkakataong ito. Ako po ay nananawagan sa United Nations, sa World Health Organization na pakiusapan ang mga mayayamang bansa na sa kasalukuyan ay pinag-uusapan na nila iyong booster dose or the third dose. Eh, tingin ko hindi tama ito dahil marami pa, malaki pa ang porsiyento ng ating mga mamamayan sa buong mundo na hindi pa nakakatanggap ni isang dose ng COVID vaccines.
So, kung mangyari lang po na makinig naman sila sa sentimyento ng ating low to middle income countries na kulang na kulang pa rin ang mga bakuna. Mababa pa ang ating coverage kaya tayo po ay nakikiusap. Ako po ay susulat nang pormal sa kanila para paalalahanan po ang ating mga mayayaman na bansa na huwag po nilang kalimutan naman ang mga mahihirap na mga bansa na, mag-uumpisa pa nga lang! Many peoples of the world still don’t have even have the first vaccine. So, iyon lang po.
GRACIE RUTAO/ABS-CBN: Sir, may follow-up question pa po ako. Some LGUs are now worried because they have used up most of their Sinovac doses and their second dose of supply is only enough for this week. Ano po ang assurance ng NTF na mabibigay sa mga LGUs? May enough doses po ba in stock to cover iyong Sinovac second dose po na requirement ng mga LGU lalo na po sinasabi ninyo na iyon ang priority natin sa ngayon?
SEC. DIZON: Mayroon. So, iyon ang importante nga kaya nga sa NCR nagsabi na kami ng notice sa kanila na second dose na lang muna ang gagamitin sa mga hawak nilang doses hanggang sa dumating iyong Sinovac na parating sa July 18 pero pinipilit ni Secretary Galvez ngayon na magkaroon tayo nang mas maagang delivery by next week.
GRACIE RUTAO/ABS-CBN: Thank you very much po.
SEC. DIZON: Thank you.
MODERATOR: Thank you. Our last question, Secretary, will come from Raniel Pawid of CLTV36.
RANIEL PAWID/CLTV36: Good afternoon po! First question is addressed to Governor Pineda. Gov., earlier this year you assured us that you’ve purchased 600,000 doses of COVID vaccine and sinabi ninyo po sa first pronouncement ninyo iyong first 300,000 ay darating ngayong July. May update na po ba?
GOV. PINEDA: Okay. Within July may partial na darating kasi alam ni boss Vince iyan, hindi lang ang Pampanga ang pino-focus noong dating ng vaccine, shini-share iyan doon sa mga unang nakipag-negotiate sa kanila.
So, we’re assured na in July may partial na darating, August and then so on and so on. So, iyong 300,000 natin may down payment na tayo doon. The second 300,000 doses iyon iyong may order na tayo pero iyong deposit iyon na lang ang ibibigay natin.
RANIEL PAWID/CLTV36: May we know the vaccine brand, Gov.? Ano pong brand?
GOV. PINEDA: Kamukha ng sinabi ko, AstraZeneca iyong na-purchase ng provincial government.
RANIEL PAWID/CLTV36: And second question po kay Secretary Duque. Sir, nabanggit po kanina na may global supply shortage nga. Are we open for the possibility of vaccine mixing? Like for example, first shot is vaccine A then the second dose is vaccine B.
SEC. DUQUE: Iyon pong mixing ng vaccines, walang problema kung parehong platform ang ginagamit. Ano ba ang ibig sabihin noon? Halimbawa, Pfizer, ang kaniyang technology platform, iyong kaniyang ginagamit ay mRNA, iyon pong Moderna, mRNA din. So kapag i-mix mo iyong dalawa walang problema dahil parehong platform.
Ngayon, ang issue papaano kung iba ang platform? Halimbawa, ang Pfizer – mRNA; iyong isa AstraZeneca – viral vector, ibang plataporma. Sa kasalukuyan, pinag-aaralan po iyan ng mga scientists natin at naghihintay po tayo ng mga karagdagang datos mula sa ibang mga bansa. Ginagawa na po, pinag-aaralan iyan sa UK, sa Amerika, so, hintayin natin.
Tayo, magsasagawa din tayo ng sarili nating pag-aaral patungkol dito. So, magsasagawa ng clinical trial on mixing and matching of different vaccine platforms. At sana ito po ay magpakita ng magandang resulta o mas magandang epekto in terms of effectiveness and safety of mixing and matching vaccines.
RANIEL PAWID/CLTV36: So, hindi pa po siya possible sa ngayon?
SEC. DUQUE: Ngayon, wala muna. Susundin pa rin natin iyong kasalukuyang protocol natin na one vaccine type muna for first and second doses.
RANIEL PAWID/CLTV36: All right. Thank you!
SEC. ROQUE: Since wala na po tayong mga katanungan, I’d like to thank all of our guests. Simulan po natin from the far left iyong kanina po, si Chairman Pamintuan; si President Garlan; Governor Pineda; Secretary Duque; Secretary Vince and Mr. Frank Sauceda who is also our host, thank you very much.
Maraming salamat, Usec. Rocky! Maraming salamat sa ating mga kasama sa Malacañang Press Corps! Sa ngalan po ng inyong Presidente Rodrigo Roa Duterte, ito po ang inyong Spox Harry Roque nagsasabi: Pilipinas, babangon tayong muli. We will heal as one dahil nandiyan na po ang mga bakuna.
Magandang umaga po sa inyong lahat.
###
—
SOURCE: PCOO-NIB (News and Information Bureau-Data Processing Center)
