SEC. ANDANAR: Magandang umaga, Pilipinas. Ngayong araw ng Biyernes, direktang sasagutin at bibigyan-linaw ng ating mga panauhin mula sa iba’t ibang ahensiya ng pamahalaan ang mga tanong ng taumbayan kaugnay sa mga isyu na kinakaharap ng ating bansa. Magandang umaga, Rocky!
USEC. IGNACIO: Good morning, Secretary Martin. Hatid din namin sa inyo ang mga impormasyong dapat malaman ng mga Pilipino. Ako po si Usec. Rocky Ignacio.
SEC. ANDANAR: Ang mga impormasyong dapat malaman ng bawat Pilipino, sabi ni Rocky, ay ating ihahatid sa inyo, mga kababayan. Ito po naman si Secretary Martin Andanar. Simulan po natin ang Public Briefing #LagingHandaPH.
Maya-maya lang ay makakasama natin sa programa sina Department of Trade and Industry Undersecretary Ruth Castelo; Integrated Bar of the Philippine’s President, Atty. Domingo Cayosa; at OWWA Administrator, Atty. Hans Cacdac.
USEC. IGNACIO: Kung mayroon naman po kayong katanungan, mag-comment lamang po sa live streaming ng ating program sa PTV Facebook at YouTube account.
SEC. ANDANAR: Sa iba pang mga balita: Suportado ng Palasyo ang proposal ni Senador Bong Go kaugnay sa muling pamamahagi ng ayuda para sa mga Pilipino sa ilalim ng Expanded Amelioration Program. Narito po ang report:
[VTR]
SEC. ANDANAR: Sitwasyon ng pagninegosyo sa mga lugar na apektado ng ipinatutupad [technical difficulties]
USEC. IGNACIO: Okay. Samantala, sitwasyon po ng pagninegosyo sa mga lugar na apektado ng ipinatutupad na NCR Plus bubble at mga isyung kaakibat ng mga pekeng COVID-19 test ang atin pong kukumustahin kasama si Undersecretary Ruth Castelo ng Department of Trade and Industry. Magandang umaga po, Usec.
DTI USEC. CASTELO: Good morning, Usec. Rocky.
USEC. IGNACIO: Good morning po. Kaugnay doon sa naging report po ni DTI Secretary Ramon Lopez sa Talk to the People ni Pangulong Rodrigo Duterte, unti-unti na nga raw pong nakaka-recover ang ekonomiya ng bansa mula sa COVID-19 kung saan po ay inisa-isa niya iyong mga indicators ano po, ng pagpapasigla ng ekonomiya. Kakayanin pa rin po ba nating ma-maintain ang improvement sa kabila ng umiiral na NCR Plus bubble kasabay po noong pagtaas po talaga ng ulat ng mga COVID cases?
DTI USEC. CASTELO: Yes, Usec., kaya pa naman din naman natin dahil konti lang naman iyong sectors na sinara natin ngayon. Ito iyong mga medyo mga people intensive, iyong talagang hindi maiiwasan na magdikit-dikit sila, but all other industries and sectors are still working especially ang manufacturing natin, logistics, export, lahat po iyan, except konting services sector lang naman ang nabawas. Tuluy-tuloy pa rin naman ang pag-andar ng ekonomiya natin, Usec.
USEC. IGNACIO: Opo. Sa ulat naman po ng Bangko Sentral, Usec., bumaba raw po iyong foreign direct investments sa bansa mula US $8.7 billion noong 2018, naging US $6.5 billion na lamang ito. So ano raw po iyong dahilan ng paghina ng pamumuhunan sa bansa?
DTI USEC. CASTELO: Iyong FDI natin, Usec., in 2019, iyon iyong 8.7 tapos bumaba tayo last year, 2020. Pero maiintindihan naman natin because the whole world, buong mundo naman ang recession, ang economic recession, hindi ba? So iyong mga investors natin, medyo kumonti lang, nabawasan iyong kanilang investment sa Pilipinas so that’s one reason na lumiit din iyong ating nari-receive na FDI.
Pero hopefully, after this pandemic, kapag nakaresolba na lahat or nagkaroon na ng immunity ang mga tao around the world, lalaki ulit ang investments nila sa atin.
USEC. IGNACIO: Opo. Iyon nga lang po, hindi pa man tuluyan nga kasi pong nakakabangon ang mga kababayan natin partikular na po iyong mga nasa business sector, ano po. Muli na naman silang naapektuhan nitong umiiral na NCR Plus bubble. Sa estimate po ng DTI, gaano po kalaki ang nawawala ulit sa business sector kada araw?
DTI USEC. CASTELO: Iyong sa NEDA report ni Secretary Karl Chua last year, December, ang sabi niya around 700 million in wages a day ang nawawala. Pero Usec., mas maraming mga GCQ areas last year. So ngayon, konti na lang, four provinces and then the National Capital Region, so mas maliit na ito kahit papaano.
And itong panibagong restrictions natin, temporary lang naman, until April 4. That’s why we appeal to everyone, lahat tayo sama-sama, tulung-tulong na mapababa na natin iyong surge para makapag-open talaga tayo tuluy-tuloy na on April 5.
USEC. IGNACIO: Usec., iyon pong OCTA Research, sinasabi na dapat gawing four weeks itong restriction sa bubble, itong bubble NCR nga po, make it effective daw po sa pag-curb ng surge of cases. Ano po ang posisyon ng DTI dito?
DTI USEC. CASTELO: Alam ninyo naman ang DTI kasi, siyempre balancing economy and health. So buong economic development cluster nagkakaisa na hindi naman siguro natin kailangan totally isara iyong mga negosyo or iyong paggalaw ng tao dahil kung susundin lang natin lahat ng mandatory health protocols, makakatulong pa rin iyan sa pagtuluy-tuloy ng negosyo, at the same time, mami-maintain natin iyong health. So kung tatanungin mo ang DTI, gusto na sana natin, Usec., na maipa-open na ulit sa April 5.
USEC. IGNACIO: Opo. Pero umaaray na nga po iyong mga negosyante natin matapos nga ipagbawal iyong pagda-dine in sa mga restos. At ilan po sa kanila ay naging maparaan naman po at kaniya-kaniya po silang set-up kasi sinabi ninyo dapat al fresco o kaya iyong outdoor dining. So kumusta po iyong isinasagawa ninyong random inspection para po matiyak na iyong kanilang pagsunod sa patakarang ito? At mayroon na po ba kayong nakitang lumabag o may nasampulan na po ba kayo?
DTI USEC. CASTELO: Usec. Nakakatuwa nga, kasi you would see that businesses can really be creative, kaya naman nila na gawin ito na purely al fresco lang or outdoor dining, baka hindi alam ng mga tao kung ano iyong al fresco, but it’s purely outdoor dining, sa open area nila gagawin. Kagaya sa malalaking malls na dati hindi naman dining areas, dating park lang or nilalakaran lang ng tao, ngayon nilalagyan na ng mga lamesa, para lang tumuloy ang negosyo. So, other businesses also are encouraged to be creative like this na puwedeng mayroon silang area sa loob na pagbibilhan pero maglalagay sila ng lugar para makakain sa labas. Para kahit papaano maliit lang iyong magiging negative impact nitong regulations, iyong restrictions natin ngayon doon sa mga negosyo nila.
USEC. IGNACIO: Usec, bigyang-daan ko lang iyong tanong ng ating mga kasamahan sa media, mula kay Red Mendoza ng Manila Times: May isang mall daw po sa Pasay na malapit sa palengke kung saan medyo hindi kaaya-aya daw po iyong amoy, pero ina-allow pa rin ng LGU na umano’y mag-set up ng al fresco area. ‘Di po ba dapat kapag al fresco ay kailangang sariwa ang hangin at kaaya-aya ang kapaligiran? Ano po ang masasabi ninyo dito at ano daw po ang aksiyon ang gagawin ninyo dito?
DTI USEC. CASTELO: Oo, totoo iyan, Usec., mayroon naman iyan talaga because they really want to be creative, maglalagay sila sa labas, sa open area. Pero kasama rin siyempre iyong maalinsangan na amoy o hindi kaaya-aya na amoy doon sa iko-consider natin. So, baka puwedeng gawan ng paraan ng mga business establishment na ito iyong mga ganiyang amoy. Mayroon rin naman tayong mga reports talaga sa DTI na nari-receive na ganiyan. So, we just call their attention and then tulungan silang ma-correct, para mai-correct nila iyong mga mali o hindi nila pagsunod, mga hindi nasusunod na protocols natin para lang matuloy din iyong negosyo nila. We do not want to shut them down, Usec, dahil po siyempre gusto natin tumuloy iyong negosyo nila. So we just help them to correct whatever needs to be corrected.
USEC. IGNACIO: Mula naman po kay JP Soriano ng GMA News: Kumusta po ang presyo ng mga pangunahing bilihin ngayon, specifically iyong presyo ng isda para po sa mag-aayuno sa Semana Santa? At kumusta din po presyo ng baboy, asukal, bigas, cooking oil at nagkaroon po ba daw ng pagtaas sa presyo?
DTI USEC. CASTELO: Usec, unahin ko lang iyong manufactured food products, na ito talaga iyong binabantayan ng DTI. Just to inform everyone, simula pa po noong 2019 iyong suggested retail price natin para sa mga basic necessities and prime commodities ng manufactured, please take note manufactured po ito, hindi pa po siya gumagalaw up to now despite the request that we have been receiving. Ang instruction po ni Secretary Lopez, pag-aralang mabuti and then we will see kung kailan siya karapat-dapat na igalaw.
Iyong sa agriculture products naman po, tinutulungan natin ang Department of Agriculture na maintain sana ang presyo, specially baboy at isa. Iyong pork po alam naman natin magkaiba ang presyo ng imported at saka local, so tinitingnan po natin. Ang DA po, actually and then we are helping them kung papaano po natin mami-maintain iyong presyo ng imported pork para makatulong rin sa mga kababayan natin.
Iyong isda, Usec, medyo pababa na ang presyo ng mga major na isda, iyong mga commonly na binibili natin like galunggong, bumababa na siya, pero ini-encourage pa rin natin ang consumers, kasi we have a lot of choices naman kapag nagpunta tayo sa palengke, even in supermarkets, marami po tayong mga pagpipilian. So kung maliit po ang budget natin o gusto nating pagkasyahin, hanap po tayo ng medyo mas mura or mga pasok sa budget, dahil marami naman po tayong makikita.
USEC. IGNACIO: Mula pa po rin kay JP Soriano: Paano po ibabalanse ng DTI ang presyo ng mga bilihing ito gayong sinabi mismo daw po ng BSP na hihigit daw sa 2 to 4% ang inflation at aabot sa 4.2%?
DTI USEC. CASTELO: Usec, ang mga major drivers ng inflation natin talaga kung titingnan natin iyong listahan, agricultural products, that is why kaya po kami nakaasiste na sa DA para masigurado na maibaba ang presyo. Kung hangga’t maaari gusto natin diretso from the farmers to the consumers, kung saan sila bumibili. Kaya ang DTI po tumutulong, we collaborated with the Department of Agriculture doon sa Kadiwa diskuwento caravan na ginagawa because DA–Kadiwa, ang DTI po iyong diskuwento caravan kaya tinawag nating Kadiwa diskuwento caravan. Kasama na po doon sa mga caravans ang agricultural products from the farmers whether it’s pork, chicken or mga gulay na puwede nilang mabili at sa presyo noong producer.
USEC. IGNACIO: Opo, may pahabol na tanong po si Joseph Morong ng GMA News: Would you be able to quantify iyong industries and employees that are limited under the NCR bubble? At papaano po kung kailangan daw po ng ayuda or SAP?
DTI USEC. CASTELO: In terms of percentage, Usec, hindi alam iyong percentage niya, pero sa dami ng industries natin talaga, ilan na lang po iyong sectors na hindi natin pinapayagan especially iyong services sector nga. We opened it up already, mga 2-3 weeks ago, unfortunately kailangan isara ulit ngayon. Pero maliit na maliit, kasi kung titingnan ninyo iyong advisory ng DTI at ang IATF resolutions, ang dining po at ang personal care services, binawasan lang natin ng percentage of operation. And then mayroon lang po tayong ibang mga negosyo like fitness center and spas na sinara, kasama po ang driving, ilan lang po siya, wala pa pong sampu, kasama po ang driving school, iyong mga cultural areas, tourist destinations, like libraries or museums. Kaunting-kaunti na lang po siya maliit na percentage. Hindi ko lang ma-quantify, Usec, in terms of percentage or number, pero puwede ko pong ibigay sa iyo later on.
USEC. IGNACIO: Opo. Maraming salamat po, Usec., sa inyong oras, DTI Undersecretary Ruth Castelo. Salamat po, Usec.
DTI USEC. CASTELO: Okay, salamat, Usec. Rocky.
USEC. IGNACIO: Samantala, nagkaroon po ng pulong kahapon ang Inter-Agency Task Force hinggil sa kasalukuyang COVID-19 situation sa bansa. At para ianunsiyo ang mga bago nilang napagkasunduang polisiya, narito po ang panayam ng PTV kay Presidential and IATF Spokesperson Secretary Harry Roque
MELA LESMORAS/PTV: Magandang araw po sa ating lahat. At sa puntong ito ay makakasama natin si Presidential Spokesperson Harry Roque para sa kaniyang mga latest announcement.
SEC. ROQUE: Magandang umaga sa inyong lahat.
Mabuting balita po para sa mga gustong magsimba ngayong Semana Santa. Pinayagan po ng inyong IATF ang once a day religious gatherings mula a-uno hanggang a-kuwatro ng Abril. Dahil dito ang mga religious denominations ay kinakailangang sundin at ipatupad ang mga sumusunod na karagdagang mga controls, bukod pa sa mga dati na nilang ginagawang hakbang bilang pag-iingat sa kumakalat na COVID-19 habang sila ay nagsasagawa ng kanilang mga religious services or activities:
Una, kinakailangang sundin ang maximum indoor seating capacity na 10 porsiyento sa lahat ng oras. Hinihikayat din na ang pagpasok sa mga simbahan o venues ay sa pamamagitan po ng reservation para matiyak na masusunod ang 10% capacity.
Pangalawa, bawal ang pagtitipon-tipon o pagsasagawa ng religious activities sa labas ng simbahan o venue.
Pangatlo, upang maiwasan ang pagtitipon-tipon ng mga tao sa labas ng simbahan, ipinagbabawal ang paggamit ng audio/video system sa labas ng simbahan o venue habang mayroong misa o worship service.
Pang-apat, ang live singing, kung mayroon, ay istriktong lilimitahan at hinihikayat ang recorded singing.
At panghuli, hinihikayat na ang pag-attend sa mga religious activities sa pamamagitan ng iba’t ibang online platforms.
Inatasan ang local barangay units at local units ng PNP na ipatupad ang nasabing mga protocols.
Inaprubahan din po ng IATF ang request ng Professional Regulations Commission na magsagawa ng licensure examination for professionals sa Mayo at Hunyo ngayong taon habang istriktong ipinatutupad ang health protocols ng Department of Health. Ang kukuha ng exam na nanggagaling sa mga lugar na General Community Quarantine ay hindi hinihikayat na bumiyahe sa mga lugar na Modified General Community Quarantine para maiwasan ang pagkalat ng COVID-19 transmission.
Samantala, maglalabas ng kinakailangang certifications ang Department of Information and Communications Technology para i-facilitate ng ahensiya ang turnover of rights ng StaySafe.ph sa Republika ng Pilipinas bilang donee na kinakatawan ng Department of Interior and Local Government.
At ang panghuli po ‘no, nagkaroon na po ng desisyon ang ating iNITAG na iyong mga kakarating lang po na pinakahuling donasyon ng Tsina na 400,000 Sinovac ay ibibigay ang karamihan nito doon sa mga pinakaapektado ng new variants kasama na po ang NCR Plus at ang Cebu at Davao. Iyan po ay impormasyon na pinarating sa atin ni Vaccine Czar, Secretary Carlito Galvez.
Sa iba pang mga bagay, binabati po natin ang bago at ikatatlumpu’t tatlong Arsobispo ng Maynila, His Eminence Jose F. Cardinal Advincula. Congratulations to Cardinal Advincula as he begins his mission as a new Archbishop of Manila!
MELA LESMORAS/PTV: Maraming salamat sa announcement natin, Spox. Konting katanungan lang po. Iyong bagong rules po ba sa simbahan ay para lamang sa Holy Week or ito po ay effective na mula ngayon hanggang kahit hindi po Holy Week?
SEC. ROQUE: Hindi po, ito po ay epektibo lamang mula Abril a-uno hanggang Abril a-kwatro. Uulitin ko po, isang beses lang, ten percent capacity ‘no at bawal po ang magtipun-tipon sa labas.
Now, ito po ay katugunan ng IATF noong nag-request naman po ang ating Catholic Bishops’ Conference [garbled] iyong 500th year na dumating po ang Simbahang Katolika dito sa ating bansa at nakinig naman po ang ating IATF, at ito po ang napagkasunduan: Once a day service, ten percent capacity, April 1 to 4.
Now, hindi lang po ito para sa Simbahang Katolika – lahat po ng pananampalataya, kasama na rin po ang ating mga kapatid na Muslim, mga Shinto, pupuwede pong once a day, ten percent capacity, April 1 to April 4.
MELA LESMORAS/PTV: Opo. And sa ibang usapin lang po, Secretary Roque, hihingiin lang po namin ang inyong reaksiyon sa pinakabagong World Happiness Report po kasi ay lumalabas na less happy Filipinos nga raw ang tawag kasi from 52nd na ranking nitong 2019 ay nitong naging 2021 ay naging 61 na iyong ranking ng Pilipinas. Ano po ang reaksiyon dito ng Palasyo?
SEC. ROQUE: Well, nalulungkot tayo na naging mas kakaunti iyong mga maligaya sa ating bansa ngayon, pero ito po ay epekto ng pandemya. Nandiyan na naman po ang, kumbaga, pag-asa natin sa pagdating ng mga bakuna so inaasahan po natin na matapos mabakunahan ang lahat ay mas liligaya muli ang mga Pilipino.
MELA LESMORAS/PTV: Okay. Maraming, maraming salamat po. At iyan ay si Presidential Spokesperson Harry Roque. Magandang araw po, sir.
SEC. ROQUE: Magandang araw po sa inyong lahat.
USEC. IGNACIO: Samantala, sa puntong ito ay makakasama po natin sa kabilang linya si Presidential Spokesperson Harry Roque. Good morning po, Secretary.
SEC. ROQUE: Good morning, Usec. Rocky. Good morning, Pilipinas.
USEC. IGNACIO: Opo. Narito po iyong tanong ng ating kasamahan sa media ‘no. Secretary Roque, mula po kay Llanesca Panti ng GMA News Online: How does the Palace intend to deal with shortage in Remdesivir and Tocilizumab used to treat COVID-19 patients as reported by the Department of Health?
SEC. ROQUE: Well, makikipag-ugnayan po tayo dito sa Department of Health dahil mayroon naman pong kapangyarihan ang Department of Health sa ilalim po ng Bayanihan I and II na mag-angkat ‘no ng diretsahan at hindi na daraan sa government procurement act para sa lahat ng gamot at mga kinakailangan natin dito sa COVID-19 na pandemic ‘no.
So inaasahan po natin na iyong pinabilis na procurement process ang magiging lunas dito sa kakulangan ng ilang mga gamot na kinakailangan natin para gamutin iyong mga nagkakasakit ng COVID-19.
USEC. IGNACIO: Opo. Tanong naman ni Maricel Halili ng TV5: You said, he has not seen any substitution [garbled] may we know what are the protocols in using substitutes for vaccination? Who drafts the substitution list? Is it the LGU?
SEC. ROQUE: Ang alam ko po diyan, iyong may substitution list ay iyong mga hospital ‘no na siyang nagtuturok ngayon ‘no kasi hindi pa naman directly involved ang ating mga LGUs dito ‘no. Ang problema po kasi, kapag nabuksan na talaga iyong isang vial ng Sinovac o ng AstraZeneca, kinakailangan magamit po iyan sa lalong mabilis na panahon, otherwise, mapapaso ‘no.
So importante po na kung mayroong natitira sa vial at hindi talaga dumating iyong mga nagpalista na magpapabakuna ay mayroon talaga tayong magagamit na substitute nang hindi lalong masayang iyong mga bakunang iyan. I would advise si Usec. Densing po na tanungin iyong mga individual hospitals tungkol diyan sa kanilang substitution list dahil lahat po sila ay sinabihan na maghanda ng ganiyang substitution list.
USEC. IGNACIO: Mula naman po kay Tina Mendez, please comment daw po on World Bank report which said that the Philippine’s reliance on prolonged lockdowns rather than prioritizing mass testing at the onset of the pandemic cause the deterioration of the economy. Is it now struggling to recover even as other countries are already seeing improvements?
SEC. ROQUE: Well, talaga naman pong sa simula ay iisa lang iyong laboratoryo natin ‘no, ito nga iyong sa [garbled]
USEC. IGNACIO: Secretary? Okay, Secretary Roque?
SEC. ROQUE: Hello? Hello?
USEC. IGNACIO: Yes, Secretary.
SEC. ROQUE: Oo, talaga naman po dati ay iisa lang talaga iyong ating testing center. [Garbled] 220 testing centers, at ngayon po ay 50,000 na po ang ating daily test ‘no. Eh samantala dati [garbled] ating testing center.
Pangalawa po [garbled] press release [garbled]
USEC. IGNACIO: Opo. Secretary, napuputol po kayo sa linya. Secretary? Opo, naputol na po sa ating linya ng komunikasyon si Secretary Roque. Susubukan po nating balikan mamaya-maya si Secretary Roque para po doon sa ilan pang katanungan ng ating kasamahan sa media. Salamat po, Presidential Spokesperson Harry Roque.
SEC. ANDANAR: Tuluy-tuloy naman ang pagbabakuna ng Quezon City local government sa kanilang frontliners. Kasabay naman ng COVID-19 vaccination ay pinaigting din ng lokal na pamahalaan ang kanilang hakbang para mapigilan ang patuloy na pagtaas ng bilang ng COVID-19 cases sa lungsod. Narito po ang ulat ni Eunice Samonte:
[NEWS REPORTING]
USEC. IGNACIO: Samantala, balikan na po natin ulit si Secretary Roque. Secretary Roque?
SEC. ROQUE: Rocky, pasensiya na talagang marami pa dapat ma-improve sa ating telecoms.
USEC. IGNACIO: Sec, basahin ko lang po ulit iyong tanong ni Tina Mendez kasi naputol po tayo kanina: Iyong comment daw po sa World Bank report which said the Philippine reliance on prolonged lockdowns rather than prioritizing mass testing at the onset of the pandemic caused the deterioration of the economy. Is it now struggling to recover even as other countries are already seeing improvements?
SEC. ROQUE: Well, tatlong bagay po ‘no. Unang-una, hindi naman po natin ikinakaila na talagang nang nagsimula ang pandemya, iisa lang po ang laboratoryo natin – RITM. Pero sa loob po ng isang taon, tayo po ay nakapagtayo na ng 22o laboratories at ngayon po ang ating testing per day ay mahigit na sa 50,000 a day at malapit na po tayo doon sa ating target na 10 million test. So sa tingin ko po wala tayong magagawa sa simula ay iisa lang, pero hindi naman po tayo mabagal sa pagtatayo ng mga testing centers, napakabilis po ng pagpapatayo natin ng mga testing centers kaya nakahabol naman po tayo.
Pangalawa po, iyong prolonged lockdown po natin ay ito po ang dahilan kaya hindi na nga po natin in-impose ang kahit anong MECQ o ECQ maski mataas ang mga kaso dahil importante po na manatiling bukas ang ekonomiya nang hindi naman po magutom iyong ating mga kababayan. So hindi po ako naniniwala na nagpo-prolong lockdown nga po tayo, sa katunayan po bukas po ang ekonomiya maliban po doon sa kakaunting mga industriya na kanina po ay na-enumerate din ni Usec. Castelo.
Pangatlo po, ang Pilipinas naman po ay bagama’t tayo ay nasa negative territory pa rin po ay umaahon na tayo ‘no. Kahapon po ini-explain po ni Secretary Lopez na talagang mas mataas na po ngayon ang mga level of investment na nagrehistro sa Board of Investment at bukod pa po rito ay mas mataas na iyong mga nagpaparehistro na business names. At siyempre po bagama’t negative pa rin tayo kung ikukumpara doon sa contraction ng ating ekonomiya noong tayo po ay nasa ECQ at MECQ.
USEC. IGNACIO: May tanong po si Joseph Morong ng GMA News regarding daw po doon sa 400,000 kung paano ang distribution or allocation and when will we see vaccination? Only the 400,00o Sinovac or also the 1 million Sinovac arriving?
SEC. ROQUE: Well, sa lalong mabilis na panahon po dini-distribute na iyan nang ang iba pang health workers po natin ay magkaroon na ng kanilang bakuna. Karamihan pa rin po diyan, ng 400,000 ay inilalaan natin sa NCR plus, hindi lang sa NCR kasama po iyon Bulacan, Laguna, Cavite. At iyong pagbabakuna po ay tuluy-tuloy naman po iyan. Kasi nga po maraming lugar na naubusan na ng bakuna. So inaasahan po natin na sa lalong mabilis na panahon ay maubos po natin iyang 400,000 na iyan.
USEC. IGNACIO: Opo, may clarification lang po si Joseph Morong: Bawal po ba ang live singing sa mga misa?
SEC. ROQUE: Well, hanggang maaari po sana recorded singing na lang po ang ating mga gagawin sa mga misa. Pero once a day lang po iyan, 10% capacity, bawal na bawal po magtipun-tipon sa labas. Alam po ninyo, Usec. Rocky, noong unang pinag-usapan iyan, kaya hindi pumayag ang IATF sa 10% ay dahil nga po ang nangyayari eh pumipila sa labas iyong gustong makapasok para sa susunod na misa. Eh ngayong once a day na lang po, sana po masunod iyong reservation at sana maintindihan po ng lahat na dahil iisang misa lang eh huwag nang magtipun-tipon sa labas ng simbahan kung wala po silang reservation at hindi na po sila makakapasok sa pangalawa, tatlong misa dahil isang beses lang po isang araw iyan.
USEC. IGNACIO: Opo, pahabol ni Joseph: Iyong million po din, kasama din po doon, Secretary?
SEC. ROQUE: Opo, kasama pa rin po iyan, kasi 1.7 million po ang health workers natin. So hanggang hindi pa natatapos iyong 1.7 million, sila pa rin po ang priority. Pero hintayin po natin ang sasabihin ng NITAG, kasi baka naman po kapag dumating na iyong 1 million na binili natin eh may plano po talaga na isabay na iyong mga economic frontliners na pupuwedeng kumuha ng Sinovac. Pero sa ngayon po, talagang health workers pa rin po nang sa ganoon lahat po ng health workers ay magkaroon ng option na magkaroon na ng bakuna na Sinovac.
USEC. IGNACIO: Okay. Maraming salamat po sa inyong update, Presidential Spokesperson Secretary Harry Roque.
SEC. ROQUE: Magandang umaga po sa inyong lahat.
SEC. ANDANAR: Malaki ang banta ngayon sa mga nasa legal profession sa ating bansa. Kaliwa at kanan ang pananambang at panggigipit sa mga abogado, prosecutor at hukom dahil sa hinahawakan nilang mga kaso. Para pag-usapan iyan makakasama po natin ngayon si Integrated Bar of the Philippines, President Atty. Domingo Cayosa. Magandang umaga po sa inyo, Attorney.
ATTY. CAYOSA: Good morning, Secretary. At magandang umaga sa mga nakikinig at nanunood sa ating programa.
SEC. ANDANAR: Sir, sa tala po ba ng IBP, ilan na po ba ang nangyaring pananambang at iyong harassment sa hanay ng mga abogado?
ATTY. CAYOSA: Well, what we have are the statistics sa pagpatay ng huwes, piskal at abogado. What we have is 57 in the past 4 and a half years’ at since martial law, over a hundred na. So [garbled] medyo talagang dumami. Iyong mga threats and harassments, wala kaming hard data on that. Ang namo-monitor lang natin iyong mga nalathala, iyong mga publicized na incidents of threats and harassments.
SEC. ANDANAR: Kumusta naman po ang naging ng bawat kaso at ilang porsiyento po riyan ang naisara na?
ATTY. CAYOSA: Well, so far doon po sa 57, ang alam nating umabot sa korte mga lima pa lamang po. So medyo mabagal ang pag-identify, pagtugis, pag-arrest at pag-charge doon sa mga suspects. Doon nga po sa iba, wala pang suspect. So ang marami sa mga ito, mga incident na ito, ang tinatawag nilang cold case na, walang lumalantad na testigo at mga teyorya. So, nakakalungkot po iyan, masyadong mababa iyong rate of arrest and prosecutions.
SEC. ANDANAR: Ano po naman ang epekto ng pananakot o panunupil na ito sa mga alagad ng korte?
ATTY. CAYOSA: Una, of course, there is so much un-peace and fear on the part of the judges, fiscals at mga abogado. Of course, part of lawyering iyong danger na ganiyan, at kami namang mga abogado trained to be courageous. It’s one of our required virtues, we have to be courageous because we take sides. Pero ngayon, dahil nga well-publicized at sunud-sunod ang mga ito, hindi natin maiiwasan na mayroong mga abogado, lalung-lalo na iyong mga practitioners, ang nangangamba sa kanilang security.
Pangalawa, ito kinakatakutan natin, kung tuluy-tuloy ito at hindi mahinto ay baka iyong ating mga piskal, mga huwes at mga abogado mag-alinlangan sa paggawa ng kanilang tungkulin at baka po mababagalan ang ating hustisya kapag ganoon. At namo-monitor na rin natin, Secretary, na mayroong ibang mga abogado lalung-lalo na ang mga bata, minsan kapag mayroong lumalapit para magpatulong o kaya kunin silang abogado, ang isa sa mga tanong nila ay iyong kabila ba ay pumapatay. So it’s very sad that the lawyers who were supposed to be sentinels of the rule of law eh [garbled].
SEC. ANDANAR: Attorney, kinondena po ng Korte Suprema ang mga nangyayaring pagpatay at intimidations sa mga Filipino lawyers, at maging ang Palasyo at Senado ay nagpahayag na rin ng kanilang posisyon. Gaano kalaking bagay po ba itong naging pahayag ng judiciary, ng legislative at executive branches sa situation ngayon ng justice system sa bansa?
ATTY. CAYOSA: Nakakatulong ho iyan, Secretary, and we’re very grateful na nagsalita ang Supreme Court en banc; nag-pass ng resolution ang Senado. Alam din natin sa Lower House, may mga [garbled] Committee on Justice, mga …si Congressman Rufus. At nagsalita rin ang Spokesperson ng Executive branch na ito ay hindi tinu-tolerate ng pamunuan. So malaking tulong ho iyan, it is a very clear signal sapagka’t ang dapat labanan natin ay iyong perception ng iba na mukhang okay lang may mga pinapatay na huwes, fiscal o mga abogado.
So we’re very thankful for that. Sana masundan iyan ng mga gawain on the ground level, iyong mga praktikal na isusulong ng bawat sangay ng gobyerno para mabawas-bawasan itong pag-atake, pagpatay sa ating mga kabaro.
SEC. ANDANAR: Okay. Sa mga naiulat na death threats at killings sa mga abogado at huwes sa nakalipas na taon, ano pong mga hakbang ang inirekomenda ninyo na dapat gawin ng pamahalaan ukol dito?
ATTY. CAYOSA: Well, ang isa hong praktikal na hakbang na aming nirekomenda ay [garbled] ng police visibility sa ating mga korte. Kasi kung mapapansin ninyo, mayroong mga pag-atake mismo doon sa korte o sa mga lugar na kung saan pumupunta iyong mga abogado. Iyan naman ay okay naman sa pamunuan ng PNP. Last week ay nagpulong ho kami at sinusuportahan naman nila iyan.
Pangalawa, nakikiusap ang IBP sa mga local government units at saka sa [garbled] maglagay ng CCTV as a deterrent. So iyan ho naman ay tinatrabaho na nila. Iyong ating mga gobernador at mga city mayors ay gusto naman nilang tumulong. So iyan ho iyong mga hakbang natin.
Pangatlo, it’s very important, nakikipag-ugnayan ho ang IBP [with] the top-level ng PNP, AFP at NBI – ito naman iyong mga sangay ng gobyerno na nag-iimbestiga at law enforcers. At nakakatulong po iyong mga nakaraang more recent killings ng mga abogado dahil nga sa MOA natin, ang ating pakikipag-ugnayan sa top leadership at doon sa lokal ay mabilis ho nilang naaksyunan, at within less than a month ay natukoy, nahanap at naaresto at nakasuhan iyong mga gunman. So maganda ho iyong ganitong gawain na may coordination between the IBP, pamilya ng biktima, mga local chapters natin at iyong kinakaukulang mga ahensiya ng gobyerno na [garbled] at tumutugis dito sa mga kriminal.
SEC. ANDANAR: Maraming salamat po sa inyong panahon, IBP President Atty. Domingo Cayosa. Mabuhay po kayo!
ATTY. CAYOSA: Maraming salamat. Magandang umaga po.
SEC. ANDANAR: Samantala, ilang mga bansa ang bumagal ang pagbabakuna kontra-COVID-19 dahil sa kakulangan pa rin ng global supply nito tulad naman sa Canada at ilang lugar sa Europa. Sa katunayan, sinabi ng European Union sa pharmaceutical company na AstraZeneca na dapat ay tapusin muna nito ang pagdi-deliver ng mga bakuna sa kanila bago mag-export sa ibang bansa. Ang report na ito mula kay Mark Fetalco:
[NEWS REPORT]
USEC. IGNACIO: Samantala, kamakailan po ay personal na nagtungo si Senator Go sa Tacloban City, Leyte upang maghatid ng suporta para sa mga pasyente at medical health workers ng Eastern Visayas Regional Medical Center. Narito po ang report:
[VTR]
USEC. IGNACIO: Latest update kaugnay sa ating mga kababayan naman na nagtatrabaho overseas at patuloy na mga programa ng pamahalaan para sa kanila, ihahatid naman po sa atin ni OWWA Administrator Hans Leo Cacdac. Magandang araw po, sir.
OWWA ADMINISTRATOR CACDAC: Magandang araw sa inyo, Usec. Rocky. At sa inyong mga tagapakinig, tagapanood, magandang araw din po.
USEC. IGNACIO: Opo. Sir, isang taon na po mula noong inilunsad ng pamahalaan sa ilalim ng one country approach ang ating repatriation efforts para po sa ating mga OFWs na naapektuhan ang kabuhayan dahil sa pandemya, ano po. Ilan na po ba iyong ating mga natulungang makauwi na sa kani-kanilang mga home regions magsimula po ang pandemya? At ilan pa po sa ngayon ang mga nasa hotel quarantine facilities?
OWWA ADMIN. CACDAC: Sa ngayon po ay 492,000 na ang natulungan natin through an interagency effort with DOLE, OWWA, DOTr, DFA, DILG, DND, DOH para po makauwi sa kani-kanilang home regions – 492,000, approaching the half a million-mark na po tayo.
USEC. IGNACIO: Dahil po dito sa presensiya ng mga bagong variants ng COVID-19 ngayon, mayroon po bang pagbabago sa ating mga protocols na inyong ipinapatupad para sa po sa mga nagbabalik-bansa nating kababayang OFWs?
OWWA ADMIN. CACDAC: Opo. Siguro dagdagan ko lang na patuloy pa rin iyong 492,000 na ayon sa utos ng ating Pangulo ay nabigyan din natin ng food, transport and hotel quarantine accommodation. Libre po from the swab testing to food, transport and hotel quarantine accommodation para sa OFWs natin iyong proseso.
So ngayon, mayroon tayong 7,000 OFWs in around 135 hotels. And sa ngayon ang protocol natin naiba dahil dati ang swab testing ay upon arrival ng mga OFWs natin; ngayon po, wala na pong swab testing sa airport upon arrival, ang swab testing is done on the sixth day of hotel quarantine. And after the negative PCR, the OFW is transported to home region na po by bus or a chartered bus kung taga-Luzon or chartered plane kung taga-Visayas at Mindanao.
So ang suma total po niya, dati one to three days ang inilalagi ng OFWs natin in the hotel facilities; ngayon, dahil sa patakaran na on the 6th day ng hotel quarantine ang swabbing and 24 to 48 hours ang labas ng resulta pagkatapos, ay pumapatak ng 7 to 9 days ngayon ang nilalagi ng ating mga mahal na OFWs gawa nga nitong banta ng new COVID variant at nakikita na po natin ang epekto ngayon, highly contagious po at kailangan po talagang bantayan.
USEC. IGNACIO: Sir Leo, maaari rin po ba daw ma-exempt sa swab o RT-PCR testing ang ating mga nagbabalik na OFWs kung sila po ay nabakunahan na sa mga pinanggalingan nilang mga bansa?
OWWA ADMIN. CACDAC: Tinanong natin iyan sa IATF eh, napakalinaw ng patakaran ng IATF sa ngayon, iyong mga nabakunahan na po sa abroad kailangan pa rin po talagang dumaan doon sa medical quarantine protocol na nabanggit ko. So upon arrival, 6 days sa hotel quarantine facility, and upon six days mayroon na pong swab test, and upon release ng results puwede na pong umuwi, ita-transport po namin kayo.
So sa ngayon ang rule, Usec., ay kailangan pa rin pong dumaan sa proseso na iyon kasi nakikita ng IATF na mayroon pa rin talagang nadadapuan ng COVID kahit na nabakunahan at puwede rin pong mag-transmit ng virus ang isang COVID positive na nabakunahan. Kaya pinagkakaingatan lang po talaga natin ang sambayanan.
USEC. IGNACIO: Gaano po kalaki iyong naging epekto ng pandemya sa inyong tanggapan, lalung-lalo na at bumaba po ang naging deployment ng ating mga OFWs noong nakaraang taon?
OWWA ADMIN. CACDAC: Yes, malaki po. Dahil una, nalagas po ang ating pondo. Hindi naman po imperil o under threat ang OWWA trust fund, pero nabawasan po siya gawa ng mga gastusin natin at bumagsak ng mga 65% ang OWWA collections natin, iyong OWWA contribution collections, iyong 25 US dollars kada dalawang tao na contribution. At isa pa diyan ay dahil from 1 to 3 days ay 7 to 9 days na ngayon ang nilalagi ng OFWs natin sa hotel quarantine, na-triple kung hindi man quadruple ang gastos natin sa hotel. Kaya tayo ay nagsusumamo, nagmamakaawa tayo sa DBM at sa liderato ng Kongreso, sumulat po si Secretary Bello sa kanila para mabigyan po tayo ng supplemental funding. Kasi ang tantiya po natin, iyong 2021 natin budget from the General Appropriations Acts for food, transport accommodation ay mauubos po nitong Mayo at Hunyo.
USEC. IGNACIO: Magkano po iyong inabot ninyong kailangang dagdag na pondo, Sir Hans?
OWWA ADMIN. CACDAC: Assuming, Usec., na magpatuloy itong protocol na 7 to 9 days mula 1 to 3 days na inilagi sa hotel, ngayon 7 to 9 days na ang inilalagi ng OFWs, assuming magpatuloy po iyan ay P9.8 billion po ang kakailanganin natin. Kasi po ang assumption natin diyan ay at least 2,000 ang lalapag sa international airport araw-araw. Mga 60,000 po iyan sa isang buwan at sa walong buwan ay aabot ng 480,000. So kailangan po talaga ng supplemental funding natin P9.8 billion po ang kahilingan natin.
USEC. IGNACIO: Para naman po sa kaalaman ng publiko, sir, ano naman po ang ginagawang hakbang ng OWWA para mas mapabilis iyong pagbibigay tulong sa ating mga OFWs, lalung-lalo na po doon sa mga hindi pa rin nakakatanggap ng AKAP financial assistance?
OWWA ADMIN. CACDAC: Sa ngayon po 450,000 OFWs na ang nakatanggap ng AKAP. Patapos na po. We are down to our last 5,000, I think, beneficiaries na slots from Bayanihan 2. So, we are looking forward to Bayanihan 3. Noong isang araw ay nadinig namin si Speaker Velasco na nagsasabing inihahanda na ang Bayanihan 3, so we look forward to that po para ma-replenish iyong ating AKAP funds. So sa ngayon po, mga 450,000 OFWs po ang nabigyan ng P10,000 or $200 financial assistant sa AKAP.
In general, iyong mga livelihood at iyong scholarship po natin, iyong Tabang OFW, aabot na po sa halos 10,000 na ang nakinabang doon sa Tabang OFW, iyong project natin sa DOLE at CHED na pinasinayaan ni Senator Bong Go. This is a P30,000 cash grant sa collegiate level dependents ng temporarily or permanently displaced OFWs. Iyong proseso po na iyan, like other OWWA processes, ngayon pinaliwanag natin through online portals or system with the necessary safeguards. So iyan po ang isang napakalaking bagay, Usec. Rocky, sa katanungan ninyo kung paano natin napagaan o naging mas accessible pa mas lalo ang social amelioration na tulong ng national government sa ating mga OFWs na nangangailangan.
USEC. IGNACIO: Sir, bigyang daan lang natin iyong tanong ng ating ilang media partners ano po. Mula kay Llanesca Panti ng GMA News online: Ano na po iyong updates sa instruction ng Presidente to address po delay in swab test results of OFWs and how was it improved, the existing process?
OWWA ADMIN. CACDAC: Yes, naibsan po ito. Kasi, unang-una, nagkaroon kasi ng systems difficulties or issues sa mga PCR machines ng Philippine Red Cross, mga siguro about a week ago, pero naibsan na, napabilis na muli iyong proseso, nasolusyunan na. Kasi kadalasan lahat ng mga specimen dinadala sa Port Area, pero ngayon nasolusyunan na ng Red Cross, ni Senator Gordon, nagpapasalamat tayo kasi dinala na rin sa iba’t ibang molecular labs. In fact, umaabot na sa Visayas, sinasakay na natin sa mga sweeper flights natin iyong mga specimen para madala sa mga molecular labs ng Red Cross sa Visayas.
Pangalawa ay iyong National Task Force ay nagkaroon na rin ng proseso whereby some of the specimen ay dinadala sa government laboratories. So, tumutulong na naman muli ang mga government laboratories, after swab testing by the Philippine Coast Guard, dinadala iyong specimen sa government laboratory. So, tumutulong na rin po ang government lab sa pagpapabilis ng labas ng resulta ng PCR test.
USEC. IGNACIO: May tanong naman po si Celerina Monte ng Manila Shimbun. Over 50 Filipinos daw po who tested positive for coronavirus disease sa Riyadh, Saudi Arabia have allegedly been staying daw po sa quarantine [garbled] health personnel looking after them and with insufficient and delayed provision of medicine. They are concerned na mas lumala ang sitwasyon nila, pinagtatrabaho sila after ten days of quarantine kahit walang another swab test to determine kung negative sila. Can the Philippine government do something to help them?
OWWA ADMINISTRATOR CACDAC: Yes, tutulungan po natin sila. Mayroon na po tayong contact din ngayon sa Saudi medical authorities. Kasi katulad din sa bansa natin ay ang nagpapasinaya ng anti-COVID responses doon sa Saudi ay iyong Saudi Ministry of Health. So binibigyan-daan po natin iyong Saudi Ministry of Health na magbigay ng ayuda.
So ang ginagawa po natin dito ay coordination. Hindi po hands-on, directly ang tao natin, directly involved, kasi nga po jurisdiction ng Saudi Ministry of Health. Ang ginagawa po natin ay iniugnay natin, nasisilbi tayong tulay between doon sa mga OFWs natin na nadadapuan ng COVID at iyong Saudi Ministry of Health para matulungan po sila nang ganap.
USEC. IGNACIO: [OFF MIC] … sa inyong oras, OWWA—
OWWA ADMINISTRATOR CACDAC: Idadag ko lang, Usec. Mayroon din tayong OWWA [garbled] for OFWs na nadapuan ng COVID. Mayroon tayong US $200 cash benefit. So kasalukuyan tayong nagdi-distribute na umabot na sa mga sampung libo ang nabigyan natin na mga OFWs na nadapuan ng COVID sa ibang bansa. Sorry po.
USEC. IGNACIO: Okay. Maraming—pasensiya na rin po. Maraming salamat po sa inyong oras, OWWA Administrator Hans Leo Cacdac. Mabuhay po kayo! Stay safe po.
OWWA ADMINISTRATOR CACDAC: Salamat po. Ipagdasal po natin ang isa’t isa. Maraming salamat, Sec. Mart, Usec. Rocky.
SEC. ANDANAR: Maraming salamat, Atty. Cacdac.
Magtungo naman tayo sa Davao, hatid ni Jay Lagang ang pinakahuling balita roon.
[NEWS REPORTING]
SEC. ANDANAR: Maraming salamat, Jay Lagang.
USEC. IGNACIO: Samantala, ilang mga kababayan natin vendors sa Bukidnon ang muling nabigyan ng pag-asa matapos pormal na binuksan sa publiko ang Quezon Central Market. Kabilang din po sa nakiisa sa inagurasyon si Senator Bong Go kung saan namahagi rin siya ng pansimula muli ng kanilang kabuhayan. Panoorin po natin ito:
[VTR]
SEC. ANDANAR: Pakinggan naman natin mula kay John Aroa ang mga kaganapan sa Cebu. John?
[NEWS REPORTING]
SEC. ANDANAR: Maraming salamat, John Aroa.
USEC. IGNACIO: Samantala, narito naman ang pinakahuling datos ng COVID-19 cases sa buong bansa: Base sa report ng Department of Health kahapon, March 25, 2021, umabot na sa 693,048 ang total number of confirmed cases matapos makapagtala ng 8,773 na mga bagong kaso. Ito na po ang pinakamataas na nailistang bagong kaso simula nang tumama ang pandemya sa ating bansa. Fifty-six katao naman ang mga bagong nasawi kaya umabot na sa 13,095 ang total COVID-19 deaths. Nadaragdagan din naman po ang mga kababayan nating nakaka-recover sa sakit na ngayon po ay nasa 580,062 matapos makapagtala ng 574 new recoveries kahapon. Ang total active cases naman sa kasalukuyan ay 99,891.
SEC. ANDANAR: At iyan ang mga balitang aming nakalap ngayong araw. Ang Public Briefing ay hatid sa inyo ng iba’t ibang sangay ng PCOO sa pakikipagtulungan ng Department of Health, at kaisa ng Kapisanan ng mga Brodkaster ng Pilipinas.
USEC. IGNACIO: Maraming salamat din po sa Filipino Sign Language Access Team for COVID-19. Mag-ingat po tayong lahat – mag-face mask at face shield, maghugas o mag-sanitize, at umiwas sa matataong lugar. Basta’t sama-sama, kaya natin ito. Ako po si Usec. Rocky Ignacio. Salamat po, Secretary Martin.
SEC. ANDANAR: Thank you, Rocky. Ako po naman si Secretary Martin Andanar. Magkita-kita tayo bukas dito lang sa Public Briefing #LagingHandaPH.
##
—
News and Information Bureau-Data Processing Center
