SEC. ANDANAR: Oras na naman ng mahahalagang impormasyon [garbled] ng Huwebes, ikawalo ng Hulyo. Hihimayin nga po natin ang basehan ng mga naging pagbabago [garbled] pagbibigay ng insentibo sa ating mga kababayan, at pakikilahok ng Pilipinas sa International Labor Organization. Ako po ang inyong lingkod, Secretary Martin Andanar ng PCOO; at makakasama rin po natin mamaya si Undersecretary Rocky Ignacio. Tututukan ang mga napapanahon at tamang impormasyon hatid po namin sa inyo dito sa Public Briefing #LagingHandaPH.

Makakasama natin ngayong umaga sina Dr. Ted Herbosa, Adviser to National Task Force on COVID-19; Margot Torres, Task Force T3 Communications Lead; Cheryl Daytec-Yañgot, Labor Attaché of the Philippines Overseas Labor Office in Geneva, Switzerland.

Kung kayo po ay may mensahe o katanungan sa kanila, mag-comment lang po sa aming live streaming dito po sa PTV Facebook page at YouTube.

Sa ating unang balita: Publiko pinag-iingat ni Senador Bong Go laban sa mga bagong variants ng COVID-19; kahalagahan ng pag-iingat at patuloy na pagsunod sa protocols mahigpit na ipinaalala sa lahat. Narito ang report:

[VTR]

SEC. ANDANAR: Ngayong marami na sa ating mga kababayan ang bakunado na, unti-unti nang niluluwagan ang health protocols. Pero ito ba ang tamang hakbangin sa gitna ng pagkakaroon pa rin ng mataas na bilang ng aktibong kaso ng COVID-19 sa bansa at pag-usbong ng mga bagong variant. iyan at iba pang update ang ating aalamin mula kay Dr. Ted Herbosa, Special Adviser to the National Task Force on COVID-19. Magandang umaga po sa inyong, Dr. Ted.

DR. TED HERBOSA: Good morning, brod, Secretary Martin, at thank you for having me dito sa Laging Handa.

SEC. ANDANAR: Yes, brod. Nitong mga nakaraang araw, lumabas ang iba’t ibang IATF resolution na tila nagluluwag sa mga quarantine protocols ng bansa. Unahin natin iyong pagkakaroon ng green countries na from 14 days ay magiging seven days na lamang ang isolation period for fully vaccinated person kung galing siya sa mga bansang ito. Sa kabila ng presensiya ng Delta variant at nitong Lambda variant, are we on the right track to implement this measure, Doctor?

DR. TED HERBOSA: Yes, Secretary Martin. Ang green countries ay iyong countries na mababa ang incidence ng new cases at mataas ang kanilang vaccination deployment. At iyong mga countries na naka-ban naman ay mataas iyong ating mga variant, na may ban ang kanilang pagpasok sa Pilipinas. Hindi naman natin binago iyong protocol ‘no, 14 days pa rin. Ang magbabago sa green country ay imbes na—ano kasi tayo, ten plus four – ten days facility quarantine at test on 7th day; kapag negative ka, four days home quarantine. Dito sa bagong pahayag ng IATF, kapag ikaw ay from a green country at fully vaccinated ka, puwedeng seven days na lang ang iyong facility quarantine pero magtutuloy ka pa rin ng seven days na home quarantine. So iyong total na pag-expose mo sa community ay 14 days pa rin. Ito ay tama para mapigilan natin ang pagpasok ng mga variants, iyong sinabi mong Delta at iyong Lambda na mabilis manghawa ng mga kaso.

SEC. ANDANAR: Dr. Ted, inisa-isa po ba natin ang COVID-19 incidence sa listahan ng mga bansang ito tulad ng Amerika? Ano po ang naging basehan ninyo sa listahan? Wala po sa green list ang Amerika.

DR. TED HERBOSA: Okay. Nagagalit nga sa akin iyong mga kaibigan kong from the United States, bakit wala raw sila sa green list. And ang thinking ko ay mataas ang kanilang Delta cases ‘no. So iyong variants nila ay nandudoon, so wala pa sila sa green list

Anyway, Secretary Martin [garbled] policies have to be reviewed by the experts ‘no. Titingnan natin iyang listahan na iyan, ano ang nangyayari sa situation sa country nila; tuloy ba iyong pagbaba ng kaso at pagtaas ng mga vaccinated people. And if maganda iyong situation, then we can [garbled] list and add more countries diyan sa green list para maprotektahan din ang pag-enter nitong dangerous variants sa Philippines. So rirebyuhin natin iyan with the re-assessment of the situations

SEC. ANDANAR: Ano naman po ang science o siyensiya o medical explanation sa likod nitong bagong patakaran na kapag fully vaccinated na ang isang indibidwal ay hindi na mangangailangan ng RT-PCR test result kapag bibiyahe siya within the Philippines?

DR. TED HERBOSA: Well, iyan iyong in-announce last [garbled] through IATF resolution na kapag may interzonal [garbled] Philippines at fully vaccinated, huwag nang hingian ng RT-PCR. Pero alam mo, Secretary Martin, parang nagmungkahi iyong LPP at saka ULAP, iyong mga local chief executives na baguhin ito ‘no. So yesterday, parang [garbled] alam ko mag-uusap iyan, pag-uusapan iyan with IATF and the two organizations ng mga local chief executives.

Ang basehan kasi niya, iyong siyensiya diyan, Secretary Martin, kapag ikaw ay fully vaccinated, maliit ang chance na makahawa ka pero puwede pa rin. So that’s why sinabi noong una na [garbled] traveling around, iyon na lang vaccination card and i-present instead of a negative RT-PCR. So nilinaw ito kasi nag-request ang ibang local chief executive na ang kanilang health system ay hindi naman ganoon ang kapasidad kagaya ng ibang lugar. So nag-request sila na magkaroon pa rin ng [garbled] test. So ang mungkahi ni Secretary Duque ay [garbled] RT-PCR [garbled] iyong antigen kasi hindi nila inaprubahan ang antigen test as [garbled] control test. So RT-PCR swab ang gagamitin kung gusto ninyong mag-test ng mga visitors.

Anyway, ikaklaro nila ito [choppy audio/video] mga [choppy audio/video] implement nito. So, maganda na abangan natin iyong desisyon ngayong hapon and maybe by tonight or tomorrow morning may clarification na dito sa bagong procedure sa pag-travel within the Philippines.

SEC. ANDANAR: Ang mga bagong variants ng COVID ay sinasabing malakas ang resistance sa bakuna. Kasabay nito ay hindi pa rin naman natin naaabot ang ating herd immunity. Hindi ba ito isinaalang-alang muna ng NTF bago ipatupad ang bagong resolution?

DR. HERBOSA: Well, ang announcement ng ating mga vaccine manufacturers and all of them are saying na epektibo pa rin ang kanilang mga bakuna laban sa Delta variant [choppy audio/video] kasi ay hindi as high as the other previous variants ‘no.

So, ang Delta variant kasi parang doble iyong transmissibility. May reproductive number siya na four whereas iyong dating variants ay nasa two lang ‘no, so, ang puwede nilang mahawa as much as four people kapag ikaw ay na-expose.

So, ang importante ay fully vaccinated. Ito ang naging findings ng ibang bansa, ang nai-infect daw iyong one dose lang at iyong walang bakuna ang mga namamatay. So, very important na makumpleto natin iyong ating second dose kasi nakita nila kapag may two doses ka, mas may laban ka dito sa bagong Delta variants.

So, very important na ma-complete ng ating mga kababayan iyong kanilang two doses of vaccinations.

SEC. ANDANAR: Magiging handa po ba tayo kung sakaling mag-spike ang COVID cases sa bansa dahil sa pagluluwag ng protocols na ito?

DR. HERBOSA: Sec. Martin, nangyari na sa atin ito ‘no in February and March, ito iyong outbreak natin sa CAR at outbreak natin sa Pasay ay ang pagpasok ng mga bagong variant. At that time, UK variant sa CAR at South African variant dito sa Pasay at ito naman iyong naging sanhi ng pagdami ng kaso sa NCR.

So, naramdaman na natin ito ‘no, pumasok iyong variants, ilang buwan tayong flat line iyong ating mga cases below one thousand tapos suddenly biglang nag-peak nitong March/April at noong April ay pati mga ospital natin napuno at nagkaroon tayo ng napakataas – 90% ICU bed capacity rate at may mga kaso tayong namatay sa tent or sa ambulansiya.

So, si Secretary Galvez, nag-create siya ng team na gumawa ng contingency plan laban sa [choppy audio/video] variant. So, nire-review namin ngayon ang inventory ng ating file ng panlaban nang nagkaroon tayo ng entry of the variants. So, iyong ating supply ng PPE, ng ating mga gamot, ang ating oxygen supply, iyong ating mga quarantine facilities nire-review namin, mga pondo na kailangan ng ahensiya sa pag-test.

Importante rin na tuluy-tuloy iyong tinatawag na bio-surveillance, iyong pag-detect ng Philippine Genome Center sa mga positive na cases ‘no. Mayroon tayong targeted sampling ‘no. Sina-sample natin lahat ng galing sa ibang bansa at iyong mga hotspots natin sa iba’t ibang parte ng Pilipinas. Sina-submit natin iyong positive samples nila sa Philippine Genome Center at gagawan nila ng full genome sequencing para malaman natin kung nakapasok na iyang Delta variant.

As of today, 19 cases na of Delta variant has been detected sa mga papasok na Pilipino, Nahawa sila sa ibang bansa, pagdating nila dito na-pick-up natin at [choppy audio/video] nag-work ang ating procedure. So far, wala pa hong nai-identify ang Philippine Genome Center na Delta variant or Lambda variant sa ating mga community. So, ang mayroon pa rin sa atin ay iyong South African o iyong Beta variant; Alpha variant, iyong UK variant, na maraming kaso dito sa Pilipinas.

So, at a time I think iyong Delta talagang eventually baka makapasok iyan. Ang next step ay paigtingin natin iyong contact tracing, iyong test, trace and treat ‘no. Ma-test na kaagad sila, ma-isolate sila at mapigilan at mahanap lahat sila para mahinto natin iyong transmission nitong bagong variants na ito.

SEC. ANDANAR: Ayon naman po sa DOH eh maka-classify na ang bansa bilang low risk for COVID-19 pero ayon naman po sa WHO ay hindi pa dapat na ituring na tayo ay nasa low risk classification na. Ano po ang reaksiyon ninyo rito, Doc Ted, bilang adviser to the National Task Force?

DR. HERBOSA: Thank you very much, Sec. Martin. Narinig ko nga iyang argument na iyang argument na iyan at sinabi ni Dr. Rabindra Abeyasinghe, hindi naman talaga low risk. So, hinanap ko iyong statement, ang low risk pala ay low risk iyong ating hospital capacity kasi parang nasa 47% iyong ating hospital care utilization rate. Isa ito sa ating hinahanap na measure although mataas pa rin ang kaso natin, we continue to report 4,000 new cases a day ‘no, 4,000 plus. So, ibig sabihin nito, tama sila – low risk iyong hospital pero mayroon tayong continued transmission ng COVID-19.

So, sa paliwanag na ito siguro malinawan tayo na iyong low risk nagpi-pertain doon sa ating hospital care utilization, iyong kapasidad ng ospital na handa na gumamot ng mga kaso kung maraming kaso ang dadating.

SEC. ANDANAR: Bigyang-daan natin ang katanungan ng mga kasamahan sa media mula kay Usec. Rocky Ignacio. Rocky, please come in.

USEC. IGNACIO: Thank you, Secretary Martin. Good morning, Doc Ted! Ito po ay galing kay Marvin Calas ng UNTV. Ito po ang tanong niya: More than 12 million na po ang bilang ng mga vaccinated sa Pilipinas, is it advisable na i-lift na ang COVID-19 restriction at kailan po nakikita ng mga health experts ang posibleng pag-aalis ng mga restriction?

DR. HERBOSA: Thank you, Usec. Rocky. Tama iyan, iyan ang good news this morning dito sa National Vaccine Operations Center. We have injected more than 12 million doses of the vaccines of COVID-19; 9 million iyong first dose at 3 million Filipinos na po ang fully protected o nagkaroon ng two doses. Mababa pa rin po iyan ano, that’s only 4% fully protected Filipinos of our target na 70 million.

Ang target ho na mag-advise na tanggalin iyong mask at saka face shield ay umabot tayo ng 50% ng target population. So mga 50 million, so, mga between 40-50 million, nasa three million pa lang tayo. So, siguro magtiis muna tayo, magsuot pa tayo ng mask, face shield, hugas ng kamay at umiwas sa mga matataong lugar.

USEC. IGNACIO: Opo. Tanong naman ni Bianca Dava ng ABS-CBN News: Less than 10% of senior citizens have been fully vaccinated four months since the government’s vaccination program began. What could be reasons for the low turnout of senior citizen for COVID-19 vaccination?

DR. HERBOSA: Tama iyan, Usec. Rocky. We have a target of about 9.8 million senior citizens ‘no, pero ang nabakunahan pa lang na miyembro ng senior citizen group at least first dose naka-29% na tayo pero, iyong full dose at kagaya ng sinabi mo, medyo mababa pa.

So, mataas ang hesitancy nakita namin among senior citizens. Sinasabi nila matanda na raw sila, gusto ko sanang ipaliwanag sa mga tagapanood na kaya tayo A2 sa mga seniors ay mataas po ang mortality kapag ikaw ay nagka-COVID. Kayo po ang talagang nangangailangan ng bakuna.

In fact, ang sinasabi ng ibang senior, ibigay mo na sa bata iyan, matanda na kami. Actually, hindi po tama iyon. Ang tama ay kayo dapat ang unahin talaga na mabigyan ng bakuna bago iyong ating mga kabataan. So, very important to protect your lives. Ito iyong tinatawag na disease containment. Kapag kasi na-infect ang isang matanda, maa-ICU siya, mako-confine sa ospital at puwedeng mamatay.

Kapag ikaw ay bakunado, magiging mild na lang iyong infection at parang ubo, sipon lang at ikaw ay hindi mamamatay. So, mga lolo, mga lola at mga tito/tita, puwede bang magpabakuna na tayo, magparehistro tayo para mabakunahan sa iba’t-ibang mga LGU natin.

USEC. IGNACIO: Opo. Ihabol ko lang iyong tanong ni Ivan Mayrina ng GMA News. May clarification lang po siya na gustong malaman from you about Delta variant: Did you say that it’s a matter of time at mapapasok tayo nito? Are we not doing enough to prevent it from entering our borders or is it simply impossible to prevent its entry?

DR. HERBOSA: As of now, 90 countries already have the Delta variant. We are one of the few na hindi pa pinapasok ng Delta variant. We can continue to keep strict border control iyang ating quarantine policy, pag-ban ng mga countries na mataas ito. Pero dapat handa rin tayo na in case makapasok ito kagaya ng nangyari sa Indonesia – ang Indonesia ay katabi lang ng Pilipinas – napasok sila, hindi pa sila tapos sa kanilang pagbabakuna. And isa sa mga nakita ko sa nangyari sa kanila eh binaba nila kaagad iyong kanilang quarantine rules ‘no. So parang ginawang 5 days yata so maraming nakapasok na Delta variant.

So kailangan mag-ingat pa rin tayo, tama sila, we need to keep our border control strict. Pero aside from that, kailangan tuluy-tuloy pa rin iyong pagsuot ng face mask, face shield at huwag masyadong magpunta sa mga matataong lugar ‘no. Very important din na palakasin natin iyong testing at contact tracing natin para in case makapasok iyan, ma-control agad natin kagaya ng ibang bansa.

USEC. IGNACIO: Opo. Balik po tayo kay Bianca Dava ng ABS-CBN News: Has the new policy on allowing fully vaccinated senior citizens to step out of their homes not encouraged the elderly to get vaccinated?

DR. HERBOSA: Parang hindi nga eh, parang mababa pa rin iyong rate. Kasi ‘pag kinompare ko iyong A1 for example – iyong ating healthcare workers – umabot kami sa 90 plus percent eh. Parang the target 1.9 nasa almost 1.88 million na iyong nabakunahan na healthcare workers. ‘Pag kinumpara mo ito dito sa senior citizen eh 29%, parang napakalayo pa doon sa 9 million. So very important ‘no, maganda iyong mga policy ng ibang LGU – mayroon iyong pumupunta mismo iyong taga-city health office sa bahay para irehistro, tulungan marehistro sa isang telepono para magkaroon sila ng schedule; mayroon naman nagdadala noong bakuna sa mga bedridden na senior citizen.

At maganda iyan na in-allow natin silang makalabas. Madaming natutuwa na ngayon nakakalabas na ang mga senior ‘pag sila ay fully vaccinated. Sana maengganyo na iyong iba na magpabakuna na rin.

USEC. IGNACIO: Opo. Tanong naman po ni Aiko Miguel ng UNTV: May other countries po ba that Philippines will ban like Indonesia and Malaysia to prevent the entry of Delta variant?

DR. HERBOSA: Well, depende iyan kung predominant na iyong Delta variant. Kasi ‘pag sinabing may Delta variant ka na sa bansa, depende iyon na kung gaano karami doon sa mga kaso nila ang Delta or iyong dating regular variants ‘no. So very important lang na naintindihan natin iyong science diyan at reassess ng ating mga epidemiologists at magbibigay ng recommendations iyan na science-based naman sa ating IATF para iyong policy natin ay hindi basta gusto lang natin at based on science and facts na nangyayari sa mga bansang kailangang i-ban para hindi naman sila magalit sa atin.

SEC. ANDANAR: Maraming salamat po sa inyong mga paliwanag, Special Adviser to the National Task Force on COVID-19, Dr. Ted Herbosa. Brod, ingat po kayo.

DR. HERBOSA: Thank you, Brod. Thank you, Secretary. Thank you, Usec. Rocky. Maraming salamat and good morning everyone.

SEC. ANDANAR: Nais ko namang ibahagi sa inyo, Usec. Rocky, ang naging aktibidad natin dito sa Surigao Del Norte. Tayo po ay nagtungo sa munisipalidad ng Claver at nakipagpulong sa ilang leader ng bayan upang ihatid at ipaliwanag sa tao ang mga programa ng national government lalo na ngayong may pandemya.

Binigyang-diin din ng PCOO rito ang kahalagahan nang maagap na aksiyon ng LGUs para labanan ang COVID-19 at maibalik ang sigla ng ekonomiya kaya pansamantala po muna ako ulit na magpapaalam sa iyo, Rocky, para ituloy ang ating mga trabaho dito sa Caraga Region. Salamat Pilipinas. Go ahead, Usec. Rocky Ignacio.

USEC. IGNACIO: Okay. Salamat po, Secretary Martin. Ingat po kayo.

Samantala, bukas na ang Malasakit Center sa Bacoor City. Ito na ang pang-isandaan at dalawampu’t pitong Malasakit Center sa buong bansa. Narito po ang report:

[NEWS REPORT]

USEC. IGNACIO: Tuluy-tuloy ang pagdating ng bakuna sa bansa pero maraming Pilipino ang nag-aalinlangan pa rin na tangkilikin ito. Kaya pagbibigay ng insentibo sa mga nabakunahan na ang hakbang naman ng pamahalaan upang mahikayat ang iba pa nating kababayan na magpaturok na ng COVID-19 vaccine. Para sa detalye ng programang ito ay makakausap po natin si Ms. Margot Torres, Task Force T3 Communications Lead. Good morning po.

TASK FORCE T3 MS. TORRES: Good afternoon, Usec. Rocky.

USEC. IGNACIO: Opo. Anu-ano pong pagsubok po ba iyong hinarap natin para mapataas ang vaccine confidence sa mga kababayan natin at pinuproblema pa rin po ba natin iyon hanggang ngayon?

TASK FORCE T3 MS. TORRES: Alam naman natin na mayroong one-third ng population na talagang ready na sila – sabihin ninyo lang turn ko na eh pipila na ako at kukunin ko na iyong aking jab. Mayroon ding mga kalahati sa mga Pilipino na parang hindi naman sila humihindi ngunit parang wait-and-see sila, ang tinatawag natin ay hindi sila sigurado. Mayroon kasing mga bagay na talagang importante sa kanilang malaman – ang vaccine ba ay safe, ang vaccine ba ay effective at ano ba ang side effects nito.

So hindi naman yata nagkulang ang DOH, ang National Task Force at tumutulong din kami sa private sector na ipaalam sa mga tao na ang mga medical experts ang sinasabi, dumaan ito sa clinical trials – libu-libong tao ang tinest, ito ay safe. Iyong kaniyang side effects ay katulad lang siguro noong mga nararamdaman nating side effects ng mga ibang bakuna na nakuha na natin noong bata pa tayo at saka effective dahil lahat ng clinical trial kahit ano pang pangalan ng bakunang ‘yan eh mapuprotektahan tayo sa severe COVID symptoms na hindi na tayo matutuluyan sa ospital o mamatay. I think iyon ‘yung importante, paulit-ulit namin sinasabi iyan para ma-encourage iyong tao na mga hindi pa sigurado.

Iyon ‘yung I think pinakaimportante, iyong education at iyong makinig sa medical experts – hindi lang makinig sa mga haka-haka o tsismis – eh talagang pakinggan ang kanilang mga doktor.

USEC. IGNACIO: Opo. Miss Margot nagkaroon po ba ng epekto itong incentive program sa hesitancy ng mga Pilipino pagdating sa COVID-19 vaccines? May plano po ba tayo na i-encourage pa iyong ibang LGUs na gamitin itong strategy para po makahikayat pa tayo ng mas marami sa kanilang nasasakupan?

TASK FORCE T3 MS. TORRES: Ang mga LGU, hindi naman din nagkulang iyan sa kanilang demand generation activities. Siyempre kaniya-kaniya silang challenge di ba, mas nakikilala nila iyong kanilang citizens sa kani-kanilang local government. Kunwari may mga local government na alam nila iyong mga senior citizens, medyo mataas ang hesitancy. Talagang pinupuntahan nila. Nakakatuwa nga mayroong isang LGU, ang Mandaluyong, sinabi na nila na bibigyan ka namin ng pamasahe, magpabakuna ka lang. Pero ang naka-convince doon sa senior citizen ay noong nalaman niyang sa Megamall siya pupunta. At doon siya babakunahan. Siguro sa tagal na hind sila nakakalabas, eh naengganyo.

So mayroong mga maliliit na bagay na ganoon. Iyong incentive na sinasabi mo yata, Usec. Rocky iyong aming tinatawag na ‘smart bakuna benefits’. Ito ay pasasalamat ng over 200 restaurant branch na kung nabakunahan ka na, ke first dose pa lang o fully vaccinated ka, mayroon kang mga discounts na makukuha kung mapunta ka doon sa participating restaurant. Nakita namin na based on the survey ng aming participating branch, eh iyong 90% nakita nila tumaas iyong dine-in traffic nila. So, hindi lang nakatulong sa negosyo, we were able to also thank iyong mga bakunado na ginawa nila iyong kanilang civic duty na magpabakuna at mai-enjoy nila iyong discounts.

USEC. IGNACIO: Miss Margot, may mga pinag-aaralan po ba tayong ibang strategies o practices mula sa ibang bansa, para daw po ma-increase ang vaccine confidence sa ating mga kababayan?

TASK FORCE T3 MS. TORRES: Yes, always! Tinitingnan namin ang best practices sa iba-ibang bansa. Ang pinaka-excited nga ako, iyong best practice na kapag umabot na ng herd immunity, tapos magri-reopen na iyong isang area o isang region, iyon iyong pinaka-excited kaming tingnan na best practice at kapag naabot natin iyan, before the end of the year ay isang malaking selebrasyon ito.

USEC. IGNACIO: Opo. Pero ano po ba iyong mga kailangang gawin ng national government at ng local government units upang tumaas po iyong kumpiyansa ng tao at mahikayat sila na magpabakuna na kontra COVID-19?

TASK FORCE T3 MS. TORRES: I think ang kailangan nilang gawin ay tuluy-tuloy ang pag-explain na ito ay safe, ito ay effective at maganda sigurong mag-partners sila doon sa mga private companies. Kasi ang private companies, sa kanilang kumpanya, kung ma-achieve nila iyong herd immunity mismo sa kumpanya nila at lahat ng kumpanya, lahat ng barangay ganiyan mag-isip eh mas mabilis natin makukuha itong sinasabi nating una, population protection tapos tuluy-tuloy tayo sa herd immunity.

USEC. IGNACIO: Opo. Ma’am, may mensahe ba kayo sa ating mga tagasubaybay tungkol pa rin sa pagbabakuna at para mas mahikayat pa po sila?

TASK FORCE T3 MS. TORRES: Well, lahat ini-encourage namin na sabihan ninyo iyong inyong kapamilya, sabihan ninyo iyong kaibigan ninyo, katrabaho ninyo na ito ang magagawa natin bilang mga Pilipino, makakatulong tayo sa kapwa, sa buong bansa na magpabakuna, napakasimple ng hinihingi. Pumunta lang kayo sa inyong nearest health center, magtanong, magpabakuna at hindi lang ninyo natutulungan ang buong Pilipinas, pero ang sarili ninyo. Because vaccines really give you the added protection you need. Maraming salamat, Usec. Rocky.

USEC. IGNACIO: Maraming salamat po sa inyong oras, Miss Margot Torres, Task Force T3 Communication Lead. Salamat po sa inyong panahon.

Narito naman po ang pinakahuling datos ng COVID-19 sa buong bansa. Base po sa report ng Department of Health kahapon, July 7, 2021, umabot na sa 1,450,110 ang total number of confirmed cases matapos itong madagdagan ng 4, 289 na mga bagong kaso. 164 na katao ang mga bagong nasawi, kaya umabot na sa 25,459 ang total COVID-19 deaths.

Ang mga kababayan naman natin na gumaling na sa sakit ay umakyat na sa 1,377,132 matapos itong madagdagan ng 6,399 new recoveries kahapon. Samantala, ang total active cases naman ay nasa 47,519. Kaya ang aming paalala, huwag po tayong masyadong magpakampante, kahit nabakunahan na, lagi pa rin pong sumunod sa health protocols.

Naging makasaysayan po ang pagkakahalal sa Pilipinas bilang pinuno ng International Labor Organization sa government group. Ano nga ba ang magiging gampanin ng bansa bilang leader nito? Makakasama po natin si Miss Cheryl Daytec-Yañgot ang Labor Attaché ng Philippine Overseas Labor Office sa Geneva, Switzerland. Magandang araw po, Ma’am.

LABOR ATTACHE DAYTEC-YAÑGOT: Magandang araw din po, Usec. Thank you for inviting us.

USEC. IGNACIO: Miss Cheryl, para po sa kaalaman ng publiko, ano po ba ang mandato ng ILO at paano nito tinutugunan iyong mga pandaigdigang isyu sa paggawa?

LABOR ATTACHE DAYTEC-YAÑGOT: Ang International Labor Organization, ito ay mas matanda pa sa United Nations na na-established ito noong 1919 after World War I noong na-realized ng ating international community na hindi tayo magkakaroon ng peace o kapayapaan kapag walang social justice through decent work. Kaya naitayo itong International labor organization at noong 1946, ito ay naging UN specialized Agency.

Ngayon ang nakakatuwa dito, this is the only tripartite body in the UN. It brings together workers, employers and governments at ano ang gagawin ng tatlong grupong ito para magpanday ng mga treaties, conventions tungkol sa work or paggawa. Ang isang napakaimportanteng role ng ILO ay magbigay ng technical assistance sa mga bansa para matulungan ang mga bansa o miyembro ng ILO na tugunan ang kanilang mga obligasyon sa mga manggagawa at sa mga employers din sa mga bansa.

So, ang Pilipinas, isa diyan nakinabang sa mga technical assistance na galing sa ILO. So, in the last ten years, we were able to receive technical assistance, na-train ang ating mga labor inspectorates for example, may mga capacitated na mga labor leaders, may mga naibigay na funding, I think more than 44 million dollars in the last ten years. So napakaimportante ng International Labor Organization, kasi siya ang nagpapanday ng mga international na polisiya para sa paggawa.

USEC. IGNACIO: Miss Cheryl, ano naman po iyong kahalagahan ng pagkakahalal ng Pilipinas sa nasabing posisyon, ganoon din po ang impact nito sa maliliit at hindi regular na kasaping bansa sa ILO?

LABOR ATTACHE DAYTEC-YAÑGOT: Yes. Ang ILO kasi may tatlong agencies din iyan. Mayroon iyong tinatawag na International Labor Conference, ang International Labor Conference, parang ito iyong international na kongreso ng Labor, at ito ay nagko-convene siya kada June, bawat taon. So nitong nakaraang June nagsalita si Sec. Bello sa National Labor conference at nag-participate ang Philippine government. Mayroon naman iyong tinatawag governing body, ito iyong parang executive arm ng ILO; at mayroon iyong siyempre international labor office that acts as the secretariat.

So, dito sa governing body tripartite din iyan, mayroong government, mayroong workers at mayroong employers. Ngayon sa governing body ang mga members states o mga bansa na kasapi dito may regular member, mayroong deputy member at mayroong observer.

Ang Pilipinas hindi tayo regular member, hindi rin tayo deputy member. So, wala tayong speaking right, wala tayong voting power sa ILO, ang role lang natin ay observer. Kaya napakalaking bagay na tayo ay nahalal na chairperson ngayon ng government group kasi tayo na ngayon ang mamumuno sa grupo ng gobyerno. We bring them together, we help the government develop, governments develop iyong consensus ng gobyerno para iharap sa workers at employers tapos tayo rin ang nagpapa-meeting, tayo ang parang mediator.

Ang key ng role ng governments groups sa ILO kasi kung minsan ang workers at employers medyo nagkakaroon ng tensions ang kanilang interes and the government groups steps in and as the mediator or arbitrator.

So, napakalaking bagay na ang Philippines na hindi member, deputy member, hindi siya voting member ay siya ang chairperson ngayon. Malaking bagay ito dahil sinasabi natin ngayon na ang ILO dapat mag-democratize, dapat bigyang pansin ang mga maliliit na bansa, dapat we have to observe the principle of equality of states, walang bansa dapat na walang boses.

Ang Philippines kasi huling naging miyembro ng ILO noong 2008, membership in the governing bodies is by election and we’re not eligible for election until 2027. Kaya inisip natin na para hindi lang tayo observer na nakaupo lang diyan, we have to do something and we thoughts we take on leadership roles, kaya iyan ang ating role ngayon sa International Labor Organization.

USEC. IGNACIO: Opo. Pero mayroon din po ba tayong mga isusulong o pagtitibayin na mga pamantayan sa paggawa habang ang bansa po ay nakaupo bilang chair ng government group ng ILO?

LABOR ATTACHE DAYTEC-YAÑGOT: Actually, bilang chair expected naman na tayo and we chair meetings, we’ve been together government. Pero iyong isusulong, yes in fact sa ngayon ang workers group nakakatuwa kasi when they see us, they say na ‘ah, iyan ang Pilipinas alam natin sila ang nagsusulong ng interest ng mga migrant workers, mga indigenous people sa ILO.’

And lately, itong nangyaring international labor conference, ang lakas ng ginawa ng Philippine government para isulong ang interes ng mga tinatawag natin na older persons. I understand that in the Philippines we call them senior citizens pero ngayon sa UN at saka sa ILO sinasabing may dignidad daw ang term na older persons because we recognize the inherent person and dignity ng ating mga senior citizens at niri-reject din iyong term na ‘elderly’ kasi ang elderly daw it paints the picture of infirmness, it face the picture of dependents kaya mas maganda daw na gamitin natin ang ‘older persons.’

So, anyway noong International Labor Conference, ang ating Department of Labor thru Usec. Arellano, siya ang inutusan ni Sec. Bello na ipilit na we look at the interest of older persons every time we craft policies in the ILO, iniisip lagi natin dapat ang older persons at doon sinabi natin tayo nga diyan sa Pilipinas mayroon tayong Commissions For Senior Citizens.

In that sense we are among the trailblazers countries in the world, tapos Usec. Gusto ko ring sabihin na napakahusay ng ating Department of Labor under Sec. Bello, kasi sa ngayon pinagdidebatehan pa sa International Labor Organization whether we should recognize COVID-19 as a compensable disease.

So, habang debate pa siya sa ILO, ang Pilipinas nauna na because our ECC, Employees Compensation Commission already declared COVID as a compensable disease and we pointed this out to ILO. Another thing Usec. Rocky, bago pa pinag-uusapan ng ILO ang telecommuting o teleworking because of the COVID, nagkaroon na tayo ng batas on telecommuting ito’y pinirmahan ng ating Presidenteng Duterte noong, I think December 2018 and this became effective in the early part of 2019.

So, ilan ito sa mga ating isusulong din sa ILO because we also have to share our best practice; maliban pa diyan of course gusto pa rin natin suportahan lagi. I am proud that the Philippines is a trailblazers sa International Labor Organization when it comes to setting international standards.

Pero Usec. Rocky, puwede ko bang sabihin din na may isang napakahalagang dokumento sa International Labor Organization na hindi pa na-ratify ng Philippines and this is the 1986 amendment to the ILO constitution. Hindi natin na-ratify, I don’t know siguro ito ay dahil siguro kaya na-overlook but it’s been more than 30 years na since those amendment was passed pero hindi pa siya maka-take effect dahil kulang pa ng ratification and we are campaigning right now, Sumulat na si Sec. Bello, kay Secretary Locsin, para gawan ng paraan para itong amendment ng constitution ay ma-ratify, sumapi tayo sa amendments na ito. Bakit ito importante? Itong amendment ng ILO constitution ay isang dokumento that will democratize ILO governance, ibig sabihin it will promote the principle of equality kasi sa ngayon sa ILO mayroong sampung bansa and these are countries that are regarded as of cheap industrial importance, hindi nila kailangan mahalal bilang miyembro ng ILO dahil permanent or non-elective members sila.

So, iyan ang gusto nating mga matanggal at bigyan ng mas maigting na boses ang mga maliliit na bansa. So, sana ma-ratify ng ating gobyerno ito, wala tayong obligation dito na gagawin, wala tayong kailangan report. So, okay lang na i-ratify natin because is for the benefit of not only the Philippines but other countries in the world that are asserting the equality before international bodies like that International Labor Organization.

USEC. IGNACIO: Opo ma’am, kami po ay nagpapasalamat sa inyong panahon at sa inyong napakaganda at napakahalagang impormasyon Miss Cheryl Daytec-Yañgot, ang Labor Attaché ng Philippine Overseas Labor Office sa Geneva Switzerland. Ingat po kayo ma’am.

LABOR ATTACHE DAYTEC-YAÑGOT: Thank you.

USEC. IGNACIO: Sa iba pang balita Sen. Bong Go, focused lang sa pagbaka sa pandemya, pagtakbo sa mas mataas na posisyon hindi niya prayoridad. Narito ang report:

[NEWS REPORT]

USEC. IGNACIO: Mga updates naman po mula sa PTV-Cordillera, narito po ang report ni Alah Sungduan.

[NEWS REPORT]

USEC. IGNACIO: Hatid naman ni Jay Lagang ang pinakahuling pangyayari sa Lungsod ng Davao. Jay?

[NEWS REPORT]

USEC. IGNACIO: Maraming salamat sa iyo, Jay Lagang ng PTV-Davao.

At iyan po ang mga balitang aming nakalap ngayong araw. Ang Public Briefing po ay hatid sa inyo ng iba’t-ibang sangay ng PCOO sa pakikipagtulungan ng Department of Health at kaisa ng Kapisanan ng mga Brodkaster ng Pilipinas o KBP.

Sa ngalan po ni Secretary Martin Andanar, ako po si Usec. Rocky Ignacio ng PCOO. Magkita-kita po uli tayo bukas dito lamang sa Public Briefing #LagingHandaPH.

###

—
News and Information Bureau-Data Processing Center