SEC. ANDANAR: Magandang umaga, Pilipinas. Sitwasyon ng mga kababayan natin sa loob at labas ng bansa sa gitna ng COVID-19 pandemic ang ating pag-uusapan ngayong araw ng Huwebes mula po rito sa PICC kung saan ginaganap na ang pre-SONA forum ng Climate Change Adaptation Mitigation and Disaster Risk Reduction Cluster. Ako po ang inyong lingkod, Secretary Martin Andanar. Magandang umaga sa’yo, Usec. Rocky.
USEC. IGNACIO: Magandang umaga rin sa’yo, Secretary Martin. Ngayong araw ay makakasama natin sa programa ang mga kinatawan ng pamahalaan na direktang sasagutin at bibigyan-linaw ang mga tanong ng taumbayan. Ako naman po si Usec. Rocky Ignacio.
SEC. ANDANAR: Simulan na natin ang isang oras na talakayan dito sa Public Briefing #LagingHandaPH.
Sa ating unang balita: Pagkakaisa ng mga miyembro ng PDP Laban ipinanawagan ni Senador Bong Go sa mga kapartido; mga kandidato sa pagka-senador isasapinal pa; at Pangulong Rodrigo Duterte tiniyak nakatutok pa rin sa pagtugon sa pandemya. Narito ang report:
[VTR]
SEC. ANDANAR: Nabaling nga po sa Timog Silangang Asya ang atensiyon ng mundo dahil sa pagtaas ng bilang ng mga nahahawaan ng COVID-19 sa rehiyon dulot ng Delta variant. At kabilang po sa mga nakakaranas ng surge ngayon ay ang bansang Malaysia. Kaya para kumustahin ang sitwasyon ng mga kababayan natin doon, makakausap natin si Philippine Ambassador to Malaysia, Ambassador Charles Jose. Magandang umaga po sa inyo, Ambassador Charles.
AMBASSADOR JOSE: Good morning po sa inyo, Sec. Martin.
SEC. ANDANAR: Ambassador, unahin ko na po kumustahin ang kalagayan ng ating mga kababayan sa Malaysia. May datos po ba kayo kung ilan ang tinamaan ng COVID-19 at ilan pa po sa kanila ngayon ang active cases?
AMBASSADOR JOSE: Well, ito pong tanong na ito ‘no ay medyo mahirap pong i-explain ang sagot dito at baka mahirap pong maintindihan ‘no. Kasi dito po sa ASEAN, mayroon pong sinusunod na protocol ‘no among the ministries of health, and sila po ang nag-i-exchange ng information ‘no tungkol sa mga datos na iyan. So ang Philippine Embassy po rito, wala kaming direktang information from the Ministry of Health dito in relation to the number of Filipinos infected by the COVID-19 virus. So we get our figures from the Department of Health ng Philippines.
And the last time that we were able to get information from the DOH, we were informed na mayroon pong 1,135 Filipinos who were infected by the COVID-19. But this is counting, starting from the start of the pandemic in March last year. And out of this number, 671 have recovered at mayroon pong 13 na death ‘no. But this is a quite dated(?) number so we have to check again with our Department of Health kung ano po ang latest sa figures nila.
So this is something that has quite difficult to explain kung bakit wala kaming figures ‘no dahil sa sinusunod na protocol among ASEAN ministries of health.
SEC. ANDANAR: Ano pong tulong medikal at iba pang assistance ang binibigay ng Embahada sa mga Pilipinong tinamaan ng COVID-19? At hirap po ba kayo sa pagpapa-admit sa ospital ng mga nagkakasakit nating kababayan diyan sa Malaysia?
AMBASSADOR JOSE: So far po ‘no, well, we get to know of Filipinos being infected by COVID, bukod po doon sa information na binibigay ng Department of Health ay sa pamamagitan po ng mga Pilipino themselves ‘no who come to the Embassy, who approach us asking for help. This is especially true last year ‘no during start ng pandemic. If you will recall, nagkaroon po dito ng isang malaking religious event attended by about 16,000 individuals, including mahigit na 1,000 foreigners, at malaking bilang po doon ay mga tablique members po from the Philippines at mga madrasa students dito.
During that time, iyong mga na-infect by COVID, they really came forward to the Embassy asking for help. So during that time, we provided them with shelter assistance, food assistance and repatriation assistance. Sa ngayon naman po, with this emergence of the Delta variant, so far we have not received any request for hospitalization assistance from Filipinos who have been infected by the COVID-19 virus especially by the Delta variant. So, we can say that they have been most possibly given hospitalization assistance for free by the Malaysian Government.
SEC. ANDANAR: Paano po ang strategy ngayon ng Malaysian Government para mapababa ang kaso ng COVID-19? Mayroon po bang lockdown diyan ngayon?
AMBASSADOR JOSE: Well, ngayon po ano, napapailalim kami sa full movement control order. Although starting June nagbago na po ng approach ang Malaysian Government in classifying iyong kanila pong strategy ‘no. So, since June, they have shifted to their national recovery program which is their exit strategy and under this national recovery program, mayroon pong apat na phases.
So, iyong Phase 1 kung saan po napapailalim ngayon ang Kuala Lumpur, ito po ang pinakamahigpit na form ‘no, it’s almost full movement control order. So, to bring down the number of new COVID cases, the Malaysian Government is focused sa kanila pong vaccination program which they started in February this year.
So, so far po, ang latest figure Malaysia has already vaccinated a total of ten million individuals with at least one dose ‘no of the vaccine and another 4.77 million ang nakatanggap na po ng complete na two doses. So, this represents 32.2% ng kanilang total population of 32 million. So, 32% vaccination rate is quite high if not the highest in the region. So, for the Malaysian Government, vaccination is the key to be able to bring down the number of COVID cases.
SEC. ANDANAR: Plano po ng Malaysian Health Ministry na ubusin na lang ang natitirang supply ng Sinovac vaccine at magku-concentrate na lang sa pamamahagi ng Pfizer. Ano po ang posibleng maging epekto nito sa kaso ng cases diyan sa Malaysia?
AMBASSADOR JOSE: Tama po ‘no. Uubusin lamang po ng Malaysia iyong kanilang inventory ng Sinovac ‘no para mabigyan iyong second dose ng mga nakakuha na ng first dose at kapag naubos po ito ay magku-concentrate na lamang sila sa Pfizer. But according to the health authorities, this has nothing to do with the efficacy ng mga vaccines but it has more to do with the kanilang supply because they already procured about 43 million doses ng Pfizer compared to 16 million ng Sinovac and 43 million ng Pfizer would be enough to vaccinate enough individuals to reach iyong kanilang herd immunity.
SEC. ANDANAR: Balita po namin, Ambassador, ay marami na sa mga kababayan natin diyan ang nawalan ng hanapbuhay. Ano pong tulong ang ibinibigay ninyo po or ng ating POLO diyan po sa ating mga kababayan na nawalan ng trabaho?
AMBASSADOR JOSE: Well, ever since po nag-start iyong mga movement control order dito sa Malaysia in March 2020, marami na nga pong mga negosyo, businesses, ang naapektuhan, marami pong nagsara ng mga negosyo. So, karamihan po ng mga kababayan natin na nasa retail, services, tourism sector, ay naapektuhan po ano. Nawalan po sila ng trabaho at income.
So, karamihan po sa kanila ay nakauwi na sa Pilipinas. Last year, we were able to mount four chartered flights to bring back Filipinos back to the Philippines. May mga ilan naman po na were retained by their employer hoping to be able to resume their businesses. They may not be getting their full salaries but they continue to remain here in Malaysia.
So, kami po sa embassy tulong-tulong po kami with the other attached agencies tulad po ng Labor, ng OWWA pati po iyong Social Welfare namin, we’re trying to address ‘no iyong pinaka-basic need po ng ating mga kababayan which is their pagkain po. So, every so often we try to mount food drives by distributing relief packages to the most affected and most vulnerable segment of our Filipino community dito po sa Malaysia.
Sa katunayan, ito pong June, to mark our Independence Day, ay nagpa-distribute po kami ng between 300 and 400 relief packages to benefit mga 400 households dito po sa Kuala Lumpur and its environs hanggang sa Selangor and Johor. At we are just finalizing arrangements to distribute around relief packages to benefit about 800 household dito po sa eastern part ng Sabah.
And bukod po sa food assistance, ang embassy po with the attached agencies, we continue to extend financial assistance, shelter assistance sa mga stranded po na mga Filipino, usually mga in transit from other parts of the world transiting KL to go back the Philippines and if they’re having difficulty we provide them with shelter assistance, accommodation and also we continue to provide repatriation assistance sa mga gusto pong umuwi at kailangan po ng immigration clearance.
SEC. ANDANAR: Ambassador Charles, ano po ang inyong paalala o mensahe para sa ating mga kababayan na naninirahan sa Malaysia?
AMBASSADOR JOSE: Opo ‘no, gusto ko lang bigyan ng assurance ang atin pong mga kababayan dito sa Malaysia na patuloy pong nag-e-exert ng effort ang atin pong embassy rito para makapag-extend ng assistance sa lahat po ng kababayan nating nangangailangan.
Of course, we also have to recognize na limited din po ang resources ng embassy that’s why we have to prioritize iyon pong assistance na ibinibigay to the most vulnerable at ibuhos sa mga mas nangangailangan po ng tulong.
But gusto ko ring ipaalam na bukas po ang embassy ‘no. Marami pong paraan para ma-contact kami, through Facebook, though email, mayroon po kaming apat na hotlines which are being manned 24/7, puwede pong mag-email. Ipagbigay-alam lang po ninyo ang inyo pong pangangailangan at pipilitin po nating matugunan ito.
At every now and then very regularly ay naglalabas po kami ng mga advisory sa amin pong Facebook [page] para magbigay ng mga importanteng impormasyon sa ating mga kababayan na dapat po nilang malaman. Naka-flash po sa screen ngayon iyong mga different ways na puwede pong ma-contact ang Philippine embassy dito po sa Kuala Lumpur.
SEC. ANDANAR: Maraming salamat po sa inyong panahon, Philippine Ambassador to Malaysia, Ambassador Charles Jose. Mag-ingat po kayo diyan, Ambassador.
AMBASSADOR JOSE: Maraming salamat din po, Sec. Martin.
SEC. ANDANAR: Ako ay mauuna muna sa iyo, Usec. Rocky upang makibahagi ulit sa Pre-SONA Forum dito sa PICC. Mahalaga na maiulat natin sa taumbayan ang mga na-accomplish ng Climate Change Adaptation, Mitigation and Disaster Risk Reduction Cluster lalo na’t madalas tayong nakakaranas ng bagyo.
Maraming salamat po sa PICC sa pagpapahiram ng kanilang pasilidad at sa lahat ng ‘clusters’ na naging bahagi tayo para mag-moderate. Magkita-kita po ulit tayo sa mga susunod na araw mga kababayan.
Go ahead, Usec. Rocky.
USEC. IGNACIO: Thank you, Secretary Martin. Ingat po.
Dumako naman po tayo sa pinakahuling datos ng COVID-19 cases dito sa Pilipinas. Base po sa report ng Department of Health kahapon, July 21, 2021:
- Umabot na sa 1,524,449 ang total number of confirmed cases matapos itong madagdagan ng 6,560 na mga bagong kaso.
- Tatlumpu’t dalawang katao naman ang mga bagong nasawi kaya umabot na sa 26,874 ang total COVID-19 deaths:
- Ang mga kababayan naman po natin na gumaling na sa sakit ay umakyat na sa 1,449,579 matapos itong madagdagan ng 5,364 new recoveries kahapon.
- Ang active cases naman po sa kasalukuyan ay 47,996.
Sa iba pang balita, patuloy po ang pagdating ng supply ng mga bakuna sa bansa:
- Lagpas o pasado alas otso kagabi nang dumating sa NAIA Terminal 3 ang mahigit 450 million doses ng Pfizer Biotech vaccines na agad naman pong inilipat sa Pharmaserv cold storage facility.
- Mayroon ding nai-deliver na higit limampu’t isang libong doses ng Pfizer vaccines na diretso na sa Cebu bandang ala sais po iyan kagabi.
- Kaninang umaga ang dating naman po ng kaparehong dami ng bakuna sa Davao City. Ang supply na ito ay bahagi po ng 40 million Pfizer vaccines na binili ng pamahalaan.
- Kahit masama po ang panahon nakalapag pa rin po sa NAIA bandang ala siyete kaninang umaga ang eroplanong may lulan ng dagdag na 1.5 million doses ng Sinovac vaccine mula sa bansang China.
Samantala, Senator Bong Go nagkaloob ng tulong sa mga stranded seafarers at transport workers na apektado ng pandemya. Ang DSWD may hiwalay ding ayuda para sa kanila. Narito ang report:
[NEWS REPORT]
USEC. IGNACIO: Ngayong may mga umuusbong na bagong variant ng COVID-19, mahalagang mapanatili natin ang malakas na pangangatawan dahil isang paraan din ito upang malabanan ang sakit. Ang pamahalaan may iba’t ibang hakbangin lalo na ngayong Nutrition Month. Upang bigyang prayoridad ang usapin ng nutrisyon sa bansa, pag-uusapan natin iyan dito sa Check the FAQs.
Paano nga ba sinusuportahan ng mga lokal na pamahalaan ang pagpapanatili ng isang malusog na komunidad? Makakausap po natin si Union of Local Authorities of the Philippines President at Quirino Governor Dakila ‘Dax’ Cua. Good morning, Governor.
QUIRINO GOV. CUA: [Off mic] Usec. Rocky at sa lahat ng nakikinig.
USEC. IGNACIO: Welcome back po sa Public Briefing. Governor, paano po sinusuportahan ng lokal na pamahalaan ang Nutrition Month ngayong panahon ng pandemya at itong tinatawag na new normal?
QUIRINO GOV. CUA: [Garbled] Usec., itong Nutrition Month ay full support po ang mga lokal na pamahalaan dito dahil sa panahon ng pandemya more than ever kailangan po natin ng nutrisyon. Kailangan natin na pasiglahin iyong ating resistensiya at kailangan nating panatilihin ang isang malusog at [garbled] na kalusugan ng ating populasyon.
Full support po ang mga mayor, governor, barangay officials, lahat ng pamahalaan po sa programang ito.
USEC. IGNACIO: Opo. Governor ‘pag sinabi ninyo pong full support, paano po sinisigurado ng ULAP na itong nutrisyon ay talagang suportado at isa sa mga pangunahing prayoridad ng LGUs at local chief executives; kayo po ba ay may mga programang nakalatag para dito?
QUIRINO GOV. CUA: Well, Usec. Rocky, napakaganda ng [garbled] National Nutrition Council o iyong tinatawag nating NNC. Ang dami nilang mga hakbang, and daming gawain, ang daming forums o fora at ang daming workshops. So dito po sumusuporta ang ULAP at ang ating mga liga – iyong mga liga ng munisipyo, liga ng siyudad, liga ng mga probinsya, liga ng barangay at iba pang liga ng lokal – lahat kami ay sumusuporta dito sa National Nutrition Council lalung-lalo na nga po dahil sa gitna ng pandemya napakahalaga talaga nito.
USEC. IGNACIO: Opo. Kasi, Governor, marami sa atin po iyong mga nawalan ng trabaho ‘no at dahil pa rin po sa Supreme Court ruling sa Mandanas-Garcia petitions na magpapataas sa budget at pondo ng LGUs, ano po ang inyong gagawing mga hakbang upang matutukan na may karagdagang suporta sa nutrisyon? Paano po ito makakatulong na magkaroon ng dagdag na tinatawag nating human resource para po sa nutrition program kasama na iyong nutrition action officers and possible hiring of nutritionists at saka dieticians?
QUIRINO GOV. CUA: Iyan ang talagang dapat nating tutukan, Usec. Rocky, at napakaganda naiungkat mo itong usapin na ito dahil sa naging desisyon nga ng Supreme Court na magkakaroon nang mas malaking hati ang lokal na pamahalaan [garbled] iyong national [garbled] talagang puwede na nating pangalagaan ang nutrisyon at iba pang mga devolved local functions para siguraduhing mas masigla iyong programa natin. Tayo kasi sa mga lokal naniniwala tayo na [garbled] ang ating mga [garbled] sa lokal na pamahalaan [garbled] kababayan. Kailangan talaga equipped, well trained, complete staffing; kailangan talaga may training, may capacity-building etcetera. Kaya kailangan talaga puhunanan ng mga lokal na pamahalaan. At ako’y naniniwala na with this ruling na welcome na welcome sa mga LGU ay talagang mapapasigla natin ang nutrition campaign.
USEC. IGNACIO: Opo. Ang tema natin ngayong ika-47 na Buwan po ng Nutrisyon ay “Malnutrisyon Patuloy na Labanan, First 1000 Days Tutukan”. So, ano na lang po ang inyong mensahe sa mga lokal na pamahalaan at local chief executives ngayong Nutrition Month?
QUIRINO GOV. CUA: Usec. Rocky, ako’y isang ama na maliliit pa rin iyong aking anak ‘no at bilang ama/padre de pamilya, kailangan talaga siguraduhin natin na iyong mga anak natin ay malulusog. At maraming information na makabago na nanggagaling sa DOH at sa NNC na sinasabi na ang unang 1,000 days nang pagkabuhay ng isang anak natin ang napaka-critical sa kaniyang health formation. Kung maayos ang nutrisyon ng ina at ng anak sa loob ng first 1,000 days, maraming maiiwasang mga malulubhang sakit na maaring ma-experience ng isang tao hindi lang sa pagkabata hanggang sa pagtanda niya.
So diyan ang formation ng ating health system ng ating katawan ng ating pagiging resilient ng ating immune system. Kaya importanteng-importanteng—lalo na ngayon in the context of the COVID, magkaroon ng resistance ang ating mga anak at ating populasyon even in the future stages of their lives.
So tama po alam ito ng mga lokal na pamahalaan, alam ito ng mga gobernador, mayors, ng mga mambabatas sa lokal, alam ng mga barangay na ito ay napakahalaga at kailangan din ipaabot natin sa ating mga mamamayan ang halaga ng first 1,000 days para sa pagkatibay ng ating katawan.
USEC. IGNACIO: Okay. kami po ay nagpapasalamat sa inyong panahon, Quirino Governor Dax Cua. Ingat din po kayo, Governor.
QUIRINO GOV. CUA: Salamat, Usec. Rocky. Ingat. God bless po.
USEC. IGNACIO: Thank you po.
Samantala, bukod naman po sa Malaysia, ang Myanmar ay isa rin sa hindi pinalampas ng bagsik ng Delta variant. Pinalala pa ito ng tensiyong politikal na nagaganap sa nasabing bansa.
Para po ibahagi naman ang sitwasyon doon, makakausap po natin si Ambassador Eduardo Kapunan Jr., ang Philippine Ambassador to Myanmar. Good morning po, Ambassador at welcome back po sa Laging Handa Public Briefing.
Ambassador? Sige babalikan po si Ambassador.
Samantala, Senator Go nagpaabot po ng tulong sa mga nasunugan na residente ng Las Piñas at Maynila. Narito po ang report.
[VTR]
USEC. IGNACIO: Mas pinabilis at pinadali na po ng Philippine Overseas Employment Administration o POEA ang paghahatid ng serbisyo sa mga kababayan nating returning OFWs. Para pag-usapan ang ilang pagbabago sa kanilang programa, muli po nating makakasama si POEA Administrator Bernard Olalia. Welcome back Admin.
POEA ADMINISTRATOR OLALIA: Good morning po, Ma’am. Good morning po sa mga nanunood po sa inyong programa po.
USEC. IGNACIO: Opo. Admin, para mas mapabilis ang pag-iisyu ng Overseas Employment Certificate o iyong tinatawag na OEC, lalo na sa mga returning OFWs, inilunsad po kamakailan ng POEA itong online processing system for ‘Balik Manggagawa’. So ano po ang magiging kaibahan sa dati na ninyong ‘Balik Manggagawa’ online system at sino rin po iyong maaaring makagamit nitong bago ninyong processing system?
POEA ADMINISTRATOR OLALIA: Tama po kayo, Usec. Unang-una, atin pong inilunsad itong bagong online platform para po sa mga ‘Balik Manggagawa’ natin o returning workers. Alam po ninyo ang ating ‘Balik Manggagawa’, sila po ang bumubuo ng halos 80 porsiyento ng ating deployment. Kaya sila po iyong ating tinutulungan ngayon at nangangailangan po sila ng malaking tulong, dahil sa panahon ng pandemya. At bilang tugon na rin sa mga protocols ng ating health at saka safety, kinakailangan po online po lahat, hindi na kinakailangang pumunta sa mga POEA offices hanggang maaari. Kaya iyan po ang aming ginawa para po matulungan iyong ating BM online.
So, magmula po sa dati naming BM online platform, mayroon na po kaming tinatawag na POPS-BaM o iyong POEA Online Processing System. Ito po iyong bagong sistema na home grown, taga-POEA po ang gumawa, hindi na po namin ito in-outsource. Ang ibig sabihin, sariling database, sariling tao na po natin ang magpapatakbo ng atin pong BM online. Ang makakapag-avail po nito, Ma’am ay iyon pong mga returning workers natin. Iyong galing na sa ibang bansa at nagbakasyon sa Pilipinas at sila po ay muling babalik para ipagpatuloy iyong kanilang existing employment contract. Makaka-avail din po dito iyong mga natapos na po, iyong kanilang mga kontrata o iyong nag-end of contract at babalik po sila para sa bagong employer on the same job site, either by appointment, pagkatapos po nilang mag-log in.
So ito po iyong ating sistema ngayon sa pandemya.
USEC. IGNACIO: Pero Admin, ano daw po ang requirement para mailipat ng isang Balik Manggagawa iyong kaniyang existing records mula po sa BM online, papunta po sa POPS- BaM at maaari po bang mag-update din ng records ang ating mga kababayang OFW sa bagong system na ito?
POEA ADMINISTRATOR OLALIA: Opo (garbled) na dati ng may record sa POEA. Mula po sa kasalukuyang BM online (garbled)
USEC. IGNACIO: Medyo nawawala-wala kayo sa linya, Admin. Can you hear me? Sige babalikan po natin si Admin Bernard Olalia.
Para po maghatid sa atin ng pinakahuling update kaugnay sa isinasagawang bakunahan sa Lungsod ng Pasig, naroon po ang ating kasama na si Mela Lesmoras? Mela, 100% na raw iyong nabakunahang senior citizens diyan, Mela?
[NEWS REPORT]
USEC. IGNACIO: Maraming salamat sa iyo, Mela Lesmoras.
Balikan po natin ulit si POEA Administrator Bernard Olalia. Admin?
POEA ADMINISTRATOR OLALIA: Yes po, Usec.
USEC. IGNACIO: Opo. Ulitin ko na lang po iyong tanong. Papaano daw po iyong requirement na para mailipat doon sa isang Balik Manggagawa iyong kaniyang existing records mula po sa BM online papunta sa POPS-BaM. At kung maaari daw po bang mag-update ng record ang ating mga kababayang OFW sa bagong system na ito?
POEA ADMINISTRATOR OLALIA: Opo, tama po kayo, Usec, ano. Iyon pong may dati ng e-registration account natin na BM OFWs, ang tanging gagawin lamang po nila ay pumunta po doon sa kanilang e-registration account. Pagkatapos i-click iyong kanilang ‘my profile’ at i-update po iyong kanilang mga information doon sa kanilang existing e-registration. Pagkatapos po noon, pumunta po sila doon sa BM online. Iyon lang po, ganoon po kasimple iyong dati nang may e-registration account.
Ngayon iyong mga BM OFWs naman na wala pang e-registration, kinakailangang mag-create naman sila ng e-registration account. Sundan lamang din iyong naunang sinabi ko at pagkatapos po noon ay mag-link po sila doon sa POPS-BaM, iyon po iyong ating gagawing proseso. Sundan lamang din iyong naunang sinabi ko at pagkatapos po noon ay mag-link po sila doon sa POPS-BaM, iyon po iyong ating gagawing proseso.
USEC. IGNACIO: Opo. Administrator, kasabay ng POPS-BaM, ay iyong paglulunsad ngayon ng bagong POEA health desk system. Ano naman pong serbisyo ang hatid nito sa ating mga kababayan at sino rin daw po iyong maaring gumamit ng online platform na ito? At kung mayroon man para saang mga propesyon po ang ito?
POEA ADMINISTRATOR OLALIA: Iyan, magandang balita rin po iyan. Ito po ay isa na namang online platform na POEA dahil nga po sa ating patuloy na pandemya upang maiwasan ang pagpunta physically sa aming opisina.
Iyon pong tinatawag natin health desk, ito po ay isang programa na inilunsad ng POEA para po tulungan iyong mga OFWs at saka iyong mga recruitment agencies na i-upgrade o kaya i-edit ang kanilang personal information doon sa tinatawag nating e-registration account sa POEA. Iyon po kasing e-registration ng isang OFWs napakahalaga po niyan dahil diyan po iyong katangi-tanging identity ng isang OFW upang siya ay maproseso bilang isang documented OFW.
Iyon din pong e-registration na iyan, iyong mga datos diyan ang magsisilbing datos doon sa tinatawag natin okay shield kaya napaka-importante po lahat ng mga datos na nakapaloob sa ating e-registration ay dapat updated. So, iyong OFWs po at recruiting agencies ang makikinabang sa tinatawag nating help desk.
USEC. IGNACIO: Opo. Administrator, mapunta naman tayo sa usaping deployment. Una, gaano po karami ang ating naidi-deploy gayundin iyong bilang ng ating mga na-proseso na for deployment simula po noong tanggalin na ng pamahalaan noong nakaraang linggo ang pansamantalang suspension sa pagdi-deploy ng ating mga kababayan sa Israel?
POEA ADMINISTRATOR OLALIA: Iyon Usec., napakagandang balita din naman iyan ano? Iyong tinatawag nating lifting ng ating temporary suspension na ipinairal, utos ng Israel noong kasagsagan po ng gulo at dahil tapos na ang gulo sa bansang Israel, minabuti ng ating mahal na Secretary of Labor after consultation with the DFA na i-lift na po iyong temporary suspension at dahil po dito iyong atin pong pinuproseso na 377 caregivers patungo ng Israel ay atin na pong ipuproseso para sa kanilang deployment.
Ang good news next week po, July 27 mayroon po tayong fifty, singkuwenta po na caregivers ang unang batch na lilipad at sila po ay patungo ng Israel under the G-to-G deployment natin.
USEC. IGNACIO: Okay, magandang balita po iyan. Maraming salamat po sa inyong panahon, POEA Administrator Atty. Bernard Olalia, ingat po kayo attorney.
POEA ADMINISTRATOR OLALIA: Salamat din po Usec., ingat po tayong lahat.
USEC. IGNACIO: Sa puntong ito makakausap po natin, makakausap na po natin si Ambassador Eduardo Kapunan Jr, ang Philippine Ambassador to Myanmar. Good morning po at welcome back Ambassador.
AMBASSADOR KAPUNAN: Magandang umaga sa ating lahat at sa lahat ng mga nakikinig.
USEC. IGNACIO: Opo. Ambassador, gaano po ba kalala iyong sitwasyon ngayon ng COVID-19 sa Myanmar para po matawag po na catastrophic proportion na ito? Catastrophic po ba o sa paanong paraan po ito?
AMBASSADOR KAPUNAN: Well, ang catastrophic, terminology, iyan po ang ibinigay ng mga medical experts sa Myanmar, ang kadahilanan po rito ay dahil ang medical facilities that are adopt to COVID-19, ang kanilang pag-response is so inadequate kasi nga medyo binabaha na sila ng mga pasyente.
Is about the supply of oxygen at saka iyong oxygen for respirator medyo almost ano na po, zero na or back to zero. Ang ibig sabihin po nito ang mga tinatamaan po ng COVID ay hindi na, iniiwasan na maging personal na supply ng oxygen. So, with those situation, it is estimated that in two weeks or in three weeks or three time weeks’ time resulting with peak [unclear] general and hopefully after about a month baka kung may responses na magamot na pababa na po iyan.
USEC. IGNACIO: Opo. Ambassador, may dagdag pong Pilipino na nasawi diyan sa Myanmar, dahil sa COVID-19. Ano po ang plano sa mga labi ng kababayan natin na nasawi at mai-uuwi po ba siya sa pamilya nila rito sa Pilipinas o posibleng diyan na rin po mailibing?
AMBASSADOR KAPUNAN: Iyan, opo ay isang problema kasi alam naman natin na ang mga Pilipino nais nila na ang kanilang mga pumanaw na kamag-anak ay maiuwi nila but as of now ang gobyerno po ng Myanmar they do not allow repatriation of any ashes or bodies ot ashes kasi nga siguro because natatakot sila na it can become medium for a transmission of the variant.
Kaya po sa dalawang Pilipino po na pumanaw doon sa Myanmar medyo nahihirapan po kaming mag-negotiate na mapayagan umuwi; but I have high hopes that pagdating po ng panahon, medyo may delay lang baka po makakuha tayo ng permiso.
USEC. IGNACIO: Opo. Pero, sa ngayon po ay nagkakaroon na rin ng problema sa libingan diyan sa Myanmar. Tama po ba ito at ang bilang din ng mga namamatay araw-araw dahil sa COVID-19? Wala po bang definite plan itong whom to let government ng Myanmar para tugunan iyong COVID-19 crisis na ito diyan?
AMBASSADOR KAPUNAN: Sa isang dako kasi dahil sa civil disobedience movement na nangyayari sa Myanmar marami po sa mga health workers, Doctors, Nurses at other health workers na sumama po sa civil disobedience movement. Ngayon kahit na tawagin sila bumalik natatakot sila baka maaresto sila at makulong dahil sa may warrant of arrest kasi sila.
In fact po may mga insidente na mga nagtipun-tipon na mga health care workers para makatulong sana on their own personal basis pero ni-raid po ito ng militar. Ang cover ng militar is that COVID victim sila, pagdating doon pinag-aaresto po sila.
So, getting back this work force is I think it will be difficult and ang move po ngayon ng Myanmar is humingi po sila ng tulong sa Russia at sa China. Ang Russia promised them 2 million na doses of vaccines, China promised them 6 million na sa report po nila ay maaring parating po sa katapusan ng buwan ng July or early August, iyan po ang situation diyan.
USEC. IGNACIO: Opo. Pero, dahil din po sa political climate ngayon sa Myanmar ay talaga pong naapektuhan, nabanggit ninyo na nga po itong health care system at nagkaroon ng kakulangan sa mga medical workers kaya naging ganito po ka-critical ang sitwasyon diyan. So, totoo po ba na halos underground na ang nangyayari sa COVID response kung saan po sa volunteers of the national na lang po umaasa ang mga tao?
AMBASSADOR KAPUNAN: Iyan po ang nangyayari ngayon, even the volunteers ngayon na tumutulong sa response ng gobyerno, tinatamaan na rin po ng COVID. May mga report pa ho ngayon na ang nakakatanggap lang ng oxygen ay iyong mga militar sa hospital, I’m not so about this—it’s one of the highlight of one of the UN reports that I received.
USEC. IGNACIO: Opo. Pero Ambassador, totoo rin po ba na pinapauwi na lang iyong mga COVID-19 patients para mag-home quarantine dahil punuan na nga po iyong mga hospital at isa po ito sa dahilan kung bakit mas lumala iyong hawaan ng COVID diyan?
AMBASSADOR KAPUNAN: Totoo po iyon. In fact, iyan po ang personal experience ng dalawang Pilipino na nasawi, dinala sila sa hospital at dahil wala naman kuwarto po sa COVID ward, pero sa hospital nakakuha po tayo ng isang kuwarto pero hindi lang po preparado iyong kuwarto na iyon for COVID as a COVID facility.
Sa ibang occasions po pagka nag-report ka as clinically dahil sa COVID at kung nakitaan ka lang nila ng mild symptoms pauuwiin ka nila at doon ka na lang mag-quarantine sa bahay ninyo but more often than not, itong mga pinauwi nila medyo lumala ito, that’s why ang death count ngayon sa COVID medyo may kalakihan po.
Now, if you ask me about the exact number, I cannot tell you because kulang po sa transparency ngayon ang military government ng Myanmar. I don’t know why but it looks like they are trying their best to contain the crisis but definitely they do not have enough equipment to face the crisis.
USEC. IGNACIO: Opo. Ambassador, dito sa Pilipinas ay talagang pinaghahandaan iyong, sana ay huwag magkaroon ng surge ng Delta variant. Diyan po ba sa Myanmar ay may ganito na ring usapin at mas ina-advice ninyo na rin po ba na pauwiin muna dito sa Pilipinas itong mga Pilipinong naninirahan at nagtatrabaho diyan sa ngayon? Willing naman po ba silang umuwi at kung willing po may naka-schedule na po bang repatriation flights at ilan po iyong inaasahang sasama dito?
AMBASSADOR KAPUNAN: Okay. As of now ang prevalent na variant sa Myanmar ay ang Delta variant, iyong galing sa India. At itong variant ay napunta Myanmar dahil nga may common border ang India with Myanmar; Bangladesh with Myanmar. Pati nga iyong border between Myanmar and China, iyong Yunan province na ka-border ng Myanmar magsasara na rin dahil sa pumapasok na rin sa part of Yunan iyong variant na iyon.
Ngayon po, ang Department of Foreign Affairs has already declared an alert level 4 category for Myanmar and ibig sabihin po ng alert level 4, we want all the Filipinos to evacuate back to the Philippines. That’s why ang embahada po natin ngayon sa Myanmar may mga naka-schedule pong repatriation. One is this August 3 and we have some 59 volunteers na uuwi po sa Pilipinas.
And ang amin pong narrative sa mga Pilipino, mabuti pang umuwi kayo habang hindi pa nadideklara talaga ng WHO na ang Myanmar ay masyadong malala na dahil sa aabutan sa Pilipinas ng quarantine procedures might be more stringent than the normal. So, we’re asking them. After the August 3 mayroon kaming pini-prepare pa na dalawa pa. But what we do is actually publish the schedules and ask for volunteers.
Ang kinatatakutan po namin, kasi sa listahan po namin, may mga limang daan pa pong Pilipino but so far ang nagre-reregister lang po sa ating embahada ay mga about 160. So, may nakikita kaming balanse na parang natatakot bumalik sa Pilipinas or nagdadalawang isip. Ang kadahilanan po ay maganda ang kanilang trabaho sa Myanmar, maganda ang kanilang suweldo pagdating nila sa Pilipinas baka wala rin silang trabaho. So, makikipagsapalaran na lang po sila sa Myanmar. Iyon ang mga naririnig namin na bali-balita.
Even if our government starts telling them that this is mandatory repatriation, we cannot force also the Filipinos. Iyon po ang masasabi ko. We do not have the means to force them at saka hindi rin namin gustong puwersahin sila. So, iyon po ang kalagayan ngayon. Sa August 3 po, 59 Filipinos are going home to Manila.
USEC. IGNACIO: Opo. Ambassador, ilang mga Pilipino po ba mayroon tayo sa Myanmar at kayo po ba ay bakunado na, Ambassador?
AMBASSADOR KAPUNAN: Karamihan po ng mga foreign embassy staff sa Myanmar nasama sa first priority ng pagbakuna. Pero, ang bakuna na iyon ay nag-expire noong July kaya zero na po ngayon ang bakuna sa Myanmar. That’s why the military government now has made representations with Russia and China for their donations and probable purchase of additional vaccine.
Kami po sa embahada, lahat po kami natapos na namin po ang dalawang doses ng vaccine. Pero ang mga common people po sa Myanmar ay hindi pa po bakunado, only a few are vaccinated. Kaya po that is one of the predicament now. Isang bagay po kung bakit hindi sila nagpabakuna noon because they were part of the civil disobedience movement. Siguro hindi nila inakala na lalala ito but even among my neighbors doon sa Yangoon, marami na po kaming nari-received na mga pumanaw na po na mga locals ng Myanmar.
USEC. IGNACIO: Opo. Ambassador, ilang Pilipino po mayroon tayo sa Myanmar ngayon?
AMBASSADOR KAPUNAN: Ngayon po ang record namin aside of which, we will have about 500 Filipinos. Ngayon pina-imbentaryo po natin ito sa organisasyon namin doon, nag-assign kami ng dalawa Pilipino every township to take care of the needs of the Filipinos at kung anuman ang kailangan nilang maiparating sa embahada ay maparating kaagad. When we made the survey only 150 responded to the survey.
So, iyong balanse po noon between our estimates and the actual people who responded to the survey, medyo hinahanap pa po namin ngayon. And our suspicion is that these are the people who do not want to report to the embassy kung may tama sila ng COVID. Those who do not want to evacuate because alam ninyo po ang consequence po ng level 4 na alert level pagka nakauwi ka na sa Pilipinas hindi sila makakabalik ng Myanmar until after the alert level is lowered.
So, iyon po ang kinatatakutan nila because magiging very uncertain ang kanilang buhay pagdating sa Pilipinas na wala rin silang hanapbuhay diyan. So, iyon po ang aming theory ngayon, kaya hinahanap pa po namin iyong iba. We are trying to expand our network para po ma-locate sila at mabigyan ng advice. It would be much easier for us to help them if we know where they are and how they are. Iyon po!
USEC. IGNACIO: Opo. Ambassador, kami po ay nagpapasalamat sa inyong oras. Mag-iingat po kayo diyan, Ambassador Eduardo Kapunan Jr., Philippine Ambassador to Myanmar. Stay safe po, Ambassador.
AMBASSADOR KAPUNAN: Okay, walang anuman po. Anytime!
USEC. IGNACIO: Mula naman po sa pinakahuling pangyayari sa iba’t-ibang mga lalawigan puntahan naman natin si Czarina Lusuegro, mula sa PBS-Radyo Pilipinas.
[NEWS REPORT]
USEC. IGNACIO: Maraming salamat sa iyo Czarina Lusuegro ng PBS-Radyo Pilipinas.
At iyan po ang mga balitang aming nakalap ngayong araw. Ang Public Briefing po ay hatid sa inyo ng iba’-ibang sangay ng PCOO sa pakikipagtulungan ng Department of Health at kaisa ng Kapisanan ng mga Brodkaster ng Pilipinas o KBP.
Sa ngalan po ni Secretary Martin Andanar, ako po si Usec. Rocky Ignacio ng PCOO, magkita-kita tayo ulit bukas dito lamang sa Public Briefing #LagingHandaPH.
##
—
News and Information Bureau-Data Processing Center
