SEC. ANDANAR: Magandang umaga, Pilipinas. Muli nating pag-uusapan ngayong araw ng Lunes, August 9, 2021, ang mga isyung may kinalaman sa COVID-19 kasama ang inyong mga tagapaglingkod mula sa Presidential Communications Operations Office. Ako po si Secretary Martin Andanar. Magandang umaga sa’yo, Rocky!
USEC. IGNACIO: Good morning, Secretary Martin. Ngayong umaga po ay makikibalita tayo sa latest development tungkol sa mga bakuna kontra-COVID-19 gayundin ang kalagayan ng ating mga kababayan na naapektuhan ng pandemya sa loob at labas ng bansa. Magandang umaga po sa inyong lahat. Ako po si Usec. Rocky Ignacio.
SEC. ANDANAR: Simulan na natin ang Public Briefing #LagingHandaPH.
Iniulat po naman ng Department of Health na malaki ang pagtaas ng COVID-19 cases sa lahat ng age groups sa bansa. Ayon naman sa isang grupo ng mga eksperto, dahil sa Delta variant, posible ang tunay na pagtaas ng reproduction rate ng COVID-19. Ang detalye mula kay Fetalco:
[VTR]
SEC. ANDANAR: Maraming salamat, Mark. Mula noong Biyernes, August 6 hanggang August 15 ay paiiralin ang Modified Enhanced Community Quarantine sa lalawigan ng Cavite. Gaya kasi ng kalapit nitong National Capital Region ay patuloy rin ang pagtaas ng bilang ng COVID-19 cases sa lugar, kaugnay niyan ay makakapanayam natin si Cavite Governor Jonvic Remulla. Magandang umaga po sa inyo, Governor.
Governor, kumusta po kayo ngayon diyan sa Cavite? At ilan po ang minu-monitor ngayon na active cases ng COVID-19?
CAVITE GOV. REMULLA: Well, ang latest numbers namin ay 6,263 ang active. Pero ang new cases namin as of yesterday was 347.
SEC. ANDANAR: How about iyong utilization rate ng mga ospital, manageable pa naman po ba sa ngayon, Governor Jonvic?
CAVITE GOV. REMULLA: Manageable [garbled] critical. We’re almost [garbled] percent sa [garbled] utilization rate [garbled].
SEC. ANDANAR: At kumusta naman po ang [garbled] sa mga kababayan natin sa MECQ status at paano po hinigpitan ng buong lalawigan ang pagbabantay?
CAVITE GOV. REMULLA: Well, naka-deploy ngayon ang over 250 vehicles ng PNP para i-monitor ang mga movement ng tao. So far, very compliant naman ang nasa lalawigan ko. In fact, nabawasan ang trapiko [garbled] mga tao [garbled].
Mahigpit kaming nagku-control ngayon sa public transportation sa overcrowding dahil iyon ang number one problem namin dito. But so far, everything is okay naman. Mukhang compliant naman iyong mga tao dito sa Cavite.
SEC. ANDANAR: Governor, nagpulong po kayong mga governors ng Calabarzon bago pa man inanunsiyo na MECQ status po kayo. Ito ba talaga sana ang gusto ninyo for your province o mas pabor kayo sa ECQ?
CAVITE GOV. REMULLA: MECQ talaga ang gusto ko dahil ang ECQ ay napakahirap para sa bayan. We think that we can manage the COVID cases if we take the necessary precautions. MECQ is good enough, at least ang economy ay tumatakbo. We have almost 200,000 workers in our manufacturing sector, and with that, another 800,000 dependents iyong downstream niya sa economy. So everyday lost in production is a big loss for the province. Almost [garbled] ang umiikot na pera galing sa mga factories, so kung tanggalin iyon, hindi kaya talagang palitan ng mga ayuda na binibigay ng national government. So mas pabor ako sa MECQ.
SEC. ANDANAR: Nabanggit ninyo dati na isa sa worries ninyo ay, iyon nga, iyong manufacturing industry sa Cavite which will affect many employees sakaling isailalim sa ECQ ang lalawigan. Pero ngayong naka-MECQ po, ano po ang arrangement na ipinapatupad ninyo diyan ngayon?
CAVITE GOV. REMULLA: Pareho pa rin, life goes on as usual. Iyong ano lang, ang minu-monitor namin iyong mga movement ng tao na hindi authorized persons outside of residence.
So we encourage [garbled] ang naapektuhan talaga sa amin ay iyong tourism industry namin specifically Tagaytay at doon sa Tanza… Lahat ng restaurants sa Tagaytay ay sarado ngayon, and everyday lost—every week can lost [garbled]. Ayon talaga ang naapektuhan dito.
SEC. ANDANAR: Hindi maikakaila, Governor, na talagang maraming manggagawa ang pansamantala na namang walang pagkakakitaan dahil sa MECQ. Halimbawa na lamang, nabanggit ninyo iyong sa mga restaurants, sa tourism industry na pinakonti ulit ang allowed na seating capacity sa Tagaytay, for example. May programa po ba ang provincial LGU para somehow ay mapagaan po ang 10-day MECQ ng mga Kabitenyo?
CAVITE GOV. REMULLA: Well, nagpapadala kami ng mga food assistance sa barangay [garbled] tuluy-tuloy ang serbisyo [garbled]. Pero hindi kaya ng [garbled] magbigay ng assistance para sa lahat ng mga affected. So as of now, it’s just food assistance ang binibigay namin.
SEC. ANDANAR: Oo, talagang ganiyan, Governor, sa buong Pilipinas, hindi talaga kaya ng pondo ng LGU ‘no. Sa ngayon, Governor, kumusta po ang vaccination rollout naman diyan sa inyo? Ilan na po ba ang nabakunahan sa lalawigan ng Cavite?
CAVITE GOV. REMULLA: Well, our latest number is that ang total na two dose na na-vaccinate sa amin ay 407,864 out of a possible na eligible to be vaccinated na 2,441,502. So, ang vaccination rate namin ay 16.7% pa lamang hanggang ngayon.
SEC. ANDANAR: At bukod sa kakulangan sa supply ng bakuna na nararanasan din ng maraming LGU, mayroon po bang mga challenges na nangyayari sa mga vaccination centers ninyo sa Cavite?
CAVITE GOV. REMULLA: Wala. As it arrives naa-administer kaagad namin ang vaccine but the supply is very slow. Ang rate natin, we started vaccinating in April, so, we’ve been vaccinating 4% a month. So, at the rate we are going to have a goal, we need to vaccinate the other 84%. Kung 4% a month pa rin tayo, aabot tayo ng another 20 months bago magkaroon kami ng herd immunity.
So, we really trying to procure our own and we’re really asking the help of the Department of Health, kay Secretary Galvez, na dagdagan ang Cavite ng allocation ng vaccine dahil very critical ang area namin dito.
SEC. ANDANAR: Speaking of procurement, Governor Jonvic, tuloy po ba iyong magiging procurement ninyo ng 1.5 million doses ng Novavax sa oras na maaprubahan ito ng FDA?
CAVITE GOV. REMULLA: Yes. Kaka-meeting lang namin nang Thursday ng Faberco, we have reiterated our desire to purchase 1.5 million doses and another one million early next year para makumpleto natin ang herd immunity dito sa Cavite.
We’re very thankful sa tulong ng DOH but it is imperative that lahat ng resources namin ilagay namin towards vaccination para maging safe ang mga tao dito at umandar na iyong economy.
So, we’re allocating almost two and half [garbled], para dito. Wala na kaming mga projects, wala kaming magawang mga kalye, covered courts, lahat [garbled], para [garbled].
SEC. ANDANAR: Paalala ninyo na lang po, Governor Remulla, sa inyong mga kababayan diyan po sa Cavite.
CAVITE GOV. REMULLA: Sa lahat ng mga kababayan ko, pasensiya na po kung medyo mabagal ang pagbibigay ng vaccine pero alalahanin ninyo po na habang dumadating ibinibigay kaagad ng lahat ng ating mga mayors, lahat ng ating mga health officials. Hindi lang ho tayo nakakakuha ng necessary allocation kaya gumagawa na ho ng sariling paraan ang inyong lalawigan para kumuha ng sariling supply para sa lalong madaling panahon ay mabakunahan ang karamihan sa atin.
Seventy percent ang target natin, ang target natin ay almost 2.5 million ang kailangan ma-vaccinate. So, please hold on, please keep safe and please take care of each other.
SEC. ANDANAR: Maraming salamat po sa iyong panahon, Cavite Governor, Jonvic Remulla. Mabuhay po kayo, Sir at stay safe!
CAVITE GOV. REMULLA: Maraming salamat, Martin! I’ll see you around.
SEC. ANDANAR: At iyan po muna ang talakayang hatid ko sa inyo ngayong umaga. See you all tomorrow. Undersecretary Rocky Ignacio, please go ahead.
USEC. IGNACIO: Maraming salamat sa iyo, Secretary Martin. Samantala, ikinabahala naman ni Senate committee on Health Chairperson Senator Bong Go ang naitatalang pagtaas ng kaso ng COVID-19 pediatric infection sa bansa. Aniya, habang maaga pa ay dapat itong maagapan. Ang detalye sa report na ito:
[NEWS REPORT]
USEC. IGNACIO: Target simulan sa Setyembre o Oktubre ang pagbabakuna ng bansa kontra COVID-19 sa mga edad 12-17 years old. Sinabi ito ni Vaccine Czar Carlito Galvez Jr. sa pagdating kahapon ng higit 300,000 COVID-19 vaccines ng Moderna. Ayon kay Galvez, ipinanukala nila ito sa Interim National Immunization Technical Advisory (NITAG) at iprinisinta na rin kay Pangulong Rodrigo Duterte.
Paliwanag ng Kalihim, vulnerable sa Delta variant ng COVID-19 ang mga bata lalo na ang mga may comorbidities dahil hindi pa ganoon kalakas ang kanilang resistensiya sa pulmonary diseases. Inihalimbawa ni Galvez ang COVID-19 cases sa Philippine General Hospital kung saan may mga batang na-admit at ang ilan sa kanila ay kritikal at may comorbidities. Sa ngayon ay Pfizer pa lamang ang may aprubadong Emergency Use Authorization (EUA) para sa mga edad 12-15 years old habang nag-a-apply na ng EUA ang Sinovac para sa edad 3-17 years old.
[VTR]
USEC. IGNACIO: Noong Biyernes, inanunsiyo na na nag-apply na rin ng Emergency Use Authorization sa Pilipinas ang US Biotech firm na Novavax para para sa kanilang protein-based vaccine panlaban sa COVID-19. Kumustahin natin ang update diyan at iba pang usapin tungkol sa bakuna kasama ang Director General ng Food and Drug Administration, Undersecretary Eric Domingo.
Good morning, Usec.!
Usec., can you hear me? Naka-mute po tayo, Usec.
Good morning, Usec.!
FDA DG DOMINGO: Magandang umaga, Usec. Rocky!
USEC. IGNACIO: Opo. Usec. Eric, kumusta po so far iyong application ng Novavax? Kumpleto na po ba iyong requirements nila para sa EUA?
FDA DG DOMINGO: Well, karamihan naman po ng mga listahan natin na-submit na nila. Inuumpisahan na po natin iyong evaluation niyan both for the vaccine manufacturing side at saka po doon sa safety and efficacy side. Pero mayroon pa po silang mga kulang na mga requirements na kailangan i-submit natin bago po tayo makagawa ng desisyon dito.
USEC. IGNACIO: Opo. Usec., naging tanong din po iyan ni Red Mendoza ng Manila Times ano po: Once daw po na makumpleto, kailan naman po ini-expect na matatapos iyong review ng FDA dito?
FDA DG DOMINGO: Usually naman po basta complete ang requirements it takes us 21 days ‘no, iyon ang maximum na sini-set natin. So, basta po iyong pinakamaagang makumpleto naman nila ang kanilang mga requirements, mas mapapabilis po ang kanilang evaluation.
USEC. IGNACIO: Opo. How effective daw po itong Novavax vaccine kung ikukumpara sa brands at kaninong age range ito maaari?
FDA DG DOMINGO: Sa ngayon po ang application nila is for 18 and above ‘no katulad din po ng mga naunang vaccine dahil talagang ito po usually ang sinasama sa mga paunang clinical trial, mga adults lamang. At iyon pong kaniyang efficacy rate na niri-report naman ng nakita natin sa mga studies is very similar po doon sa mga existing vaccines natin ‘no in the 80 to 90 percent efficacy but, of course, iyong data po, tinitingnan pa po ngayon ng ating mga vaccine experts.
USEC. IGNACIO: Opo. Usec., may datos rin ba sila doon sa efficacy ng bakuna sa mga variants of concern gaya ng Delta variant?
FDA DG DOMINGO: Well, sa ngayon po wala pa po ano. Iyon pong nakita ko pong original nila na submission ay wala pa pero mukhang baka naman po may pahabol pa sila.
USEC. IGNACIO: Opo. Tanong pa rin po ni Red Mendoza ng Manila Times: May mga ibang kumpanya rin po ba na nag-a-apply ng EUA para sa bakuna?
FDA DG DOMINGO: Sa ngayon po wala pa namang bago ‘no kasi ang mayroon pong nag-a-apply [garbled] ay iyong Sinopharm – mayroon na pong EUA ‘yan sa DOH for donation at ngayon po ay kumukuha rin sila ng EUA for procurement at mayroon pa pong isang [garbled] factory ‘no na ina-apply ng EUA. Other than that, wala pa naman pong iba na nagpapahiwatig ng application sa atin.
USEC. IGNACIO: Opo. Tanong pa rin po ni Red Mendoza: May bagong data na po ba sa mga breakthrough infections sa bakuna?
FDA DG DOMINGO: Well, tuluy-tuloy naman po nating minu-monitor ‘yan ano. As of end of June, nakita naman po natin na talagang nagbabawasan po ang mga infections after—particularly after the second dose and 14 days after the second dose. So [garbled] nagkakaroon ng COVID kahit na completely vaccinated or incompletely vaccinated, however those who are completely vaccinated ay mga mild lamang or asymptomatic iyong kanilang sakit at hindi sila nagkakaroon nang severe disease.
USEC. IGNACIO: Opo. Pero, Usec., nakakabahala nga po itong pagtaas ng kaso nitong bilang dito sa pediatric infection na naitala ng Philippine General Hospital. May update na po ba sa EUA amendment ng Sinovac para po sa mga bata? Iyan din po ang tanong ni Joseph Morong ng GMA News.
FDA DG DOMINGO: So iyong Sinovac po as of now [garbled] EUA ng for use in children ay sa China pa lamang at hindi pa rin nila ginagamit ano, i-schedule pa lamang nila iyong pag-vaccinate sa mga bata. Ngayon nag-apply na rin po sila sa Indonesia at parang may recommendation na rin po iyong FDA ng Indonesia to possibly approve the use in children at dito nga po sa atin nag-apply na rin sila at ito po iyong data’ng tsini-check ng ating mga vaccine experts. So at this time it’s still under evaluation and we’re waiting for some word from our Vaccine Expert Panel.
USEC. IGNACIO: Opo. Ang sunod pong tanong ni Joseph Morong: Bakit daw po iyong mga ibang vaccine being used for minors and some are not?
FDA DG DOMINGO: Sa ngayon po actually isa pa lamang ‘no ang vaccine na nagagamit sa mga minors, ito ‘yung Pfizer. ‘Yung Pfizer vaccine has been approved for use ng 12 years old pataas ‘no sa US FDA nauna, sa Europa at dito rin sa atin na-approve na natin. And it is now currently used in some countries like US and some European countries ‘no.
Wala pa pong ibang bakuna na na-approve for use in minors in most countries except nga po iyong Sinovac na-approve na sa China pero hindi pa po naka-schedule iyong kung kailan gagamitin sa mga bata.
USEC. IGNACIO: Opo. Tanong pa rin po ni Joseph Morong: Alam ninyo po ba kung ilang minors ang eligible na bakunahan kung itutuloy daw po sa September itong vaccination—if the government decides na ituloy nga po ito by September?
FDA DG DOMINGO: Well, medyo marami-rami po ‘no kasi we have a very young population in our country, Usec. Rocky ‘no. So bawat one year na age group halimbawa eh halos dalawang milyon na bata iyon ‘no. So ngayon po ang ating bakunahan ay 18 and above, kung magdadagdag po halimbawa tayo ng 12 to 17-year olds then that would be an additional maybe 12 to 14 [garbled].
USEC. IGNACIO: Opo. Usec., may pahabol lang si Mav Gonzales ng GMA although iyong iba nasagot ninyo na, tungkol doon po sa plano ng child vaccination: Bukod doon sa target date, ano daw po iyong age group ang initial na planong bakunahan?
FDA DG DOMINGO: Well, iyan po, pag-aaralan po iyan ng ating—iyong mga vaccine experts natin and of course po the DOH and the National Task Force kasi talagang siyempre po ini-strategize nila iyong distribution at kung sino puwedeng mga bata na who are at risk [garbled] COVID na dapat bakunahan.
USEC. IGNACIO: Opo. Si David Santos naman po ng CNN Philippines, baka may maidadagdag lang kayo although may mga binanggit na rin kayo: Report says US FDA is fast tracking full approval of Pfizer vaccine in the coming weeks. If they do grant full approval, will this be a sign for Philippines to follow suit?
FDA DG DOMINGO: That will depend if the company will also [garbled]. Usually po ganoon po talaga [garbled] kapag nakakuha sila ng approval sa isang FDA na [garbled] then [garbled] na rin po sila nang full approval.
USEC. IGNACIO: Opo. Ano daw pong factors ang ikukonsidera ng Pilipinas before granting full approval to Pfizer as well as other vaccines with EUA?
FDA DG DOMINGO: Iyon lang pong completion ng kanilang clinical trial [garbled] and if the data at the end of the phase 3 [garbled] show [garbled] safety at saka iyung efficacy mataas then that would be enough for us to approve full approval for a vaccine.
USEC. IGNACIO: Opo. Tanong pa rin po ni David Santos ng CNN Philippines: If Philippines grants full approval, how soon can Pfizer or other vaccines be allowed to sell their supply commercially? Do we see this as a development for the vaccines to be more accessible to those who can afford it?
Usec.? Usec., can you hear me? Okay, nawala sa linya ng komunikasyon sa atin si Usec. Domingo. Babalikan po natin si Usec. Domingo.
Samantala, ipinagbabawal na rin ang walk-in sa mga vaccination sites sa Maynila ngayong umiiral ang Enhanced Community Quarantine. Tunghayan natin ang report ni Louisa Erispe. Louisa…
[NEWS REPORT]
USEC. IGNACIO: Maraming salamat sa iyo Louisa Erispe. Balikan po natin si FDA Director General, Under Secretary Eric Domingo. Usec?
FDA DG DOMINGO: Usec. Rocky, pasensiya na po.
USEC. IGNACIO: Opo. Itatanong ko lang po iyong tanong pa rin ni David Santos dahil hindi po ninyo nasagot kanina, dahil naputol, I think naputol po tayo, ulitin na lang po natin. Pasensiya na, Usec, kasi nagtanong po iyong ating kasamahan sa media: If Philippines daw po grant full approval, how soon can Pfizer or other vaccines be allowed to sell their supply commercially? Do we see this as a development to the vaccines to be more accessible to those who can afford it?
FDA DG DOMINGO: Oo, ‘no, totoo po iyan. Kapag nagbigay na po tayo ng full approval, that means it is a marketing authorization. It will be commercially available both sa private sector at saka sa public sector. So iyon po, depende na rin po iyon sa kung gaano kabilis makaka-supply itong mga kumpanya sa private sector. Pero nakikita po natin na kapag mayroon pong nag-full approval, then probably sunud-sunod na rin po iyan, mag-a-apply na sila. And, ang isa pa pong mangyayari kapag ganoon ay wala na po tayong mabibigyan na bago na Emergency Use Authorization, kung hindi ang mga vaccines na iyong mga full approval, iyon na po iyong susunod na ire-register natin.
USEC. IGNACIO: Pero, Usec, ang magiging tanong diyan siyempre noong mga nanay, gaano ba ka-epektibo ang mga bakunang ito sa mga bata at kung magkakaroon din ba ng side effect na naitala na dapat ding malaman ng publiko?
FDA DG DOMINGO: Oo, totoo iyan, Usec. Rocky. Actually, talagang kapag nag-clinical trial, inuuna natin mga adults 18 pataas, pagkatapos pababa nang pababa. Katulad po nitong Pfizer at saka nga Moderna, 12 to 17, ang ginawa nila. Sa ngayon po inuumpisahan naman ng mga studies ay 5 to 12. So, hindi po natin papayagan na magamit ang bakuna hanggang hindi naman natin nakikita lahat po ng mga adverse events at saka ng efficacy nito doon sa age group na iyon, katulad din po ng ginawa sa mga adults noong nauna. So kapag po ito binigyan natin ng EUA katulad po ng Pfizer, ibig sabihin nakita naman po ng mga eksperto na ang benefit niya outweighs the risk and that the safety and efficacy is there.
USEC. IGNACIO: Opo, maraming salamat po sa inyong panahon, FDA Director General, Undersecretary Eric Domingo. Mabuhay po kayo at stay safe.
FDA DG DOMINGO: Maraming salamat din po.
USEC. IGNACIO: Samantala, binuksan na po ang ika-134 na Malasakit Center sa Pilipinas sa Talavera General hospital sa lalawigan ng Nueva Ecija; nasa 300 medical workers at ilang pasyente hinatiran din ng ayuda. Narito ang detalye:
[NEWS REPORT]
USEC. IGNACIO: Nagpapatuloy po ang repatriation flights na ginagawa ng Department of Foreign Affairs para sa libu-libong Overseas Filipino Migrants and Workers na nais makauwi sa Pilipinas sa gitna ng banta ng COVID-19 Delta variant. Kaugnay niyan makakausap natin ngayong umaga si Undersecretary for Migrant Workers Affairs ng Department of Foreign Affairs, Undersecretary Sarah Lou Arriola. Magandang umaga po, Usec.
USEC. ARRIOLA: Magandang umaga, Usec.
USEC. IGNACIO: Usec. Arriola, may ibabahagi po kayong presentation sa amin? Please go ahead po.
USEC. ARRIOLA: Actually, gusto lang naming sabihin sa DFA na since February po of last year of 2020, mayroon na po tayong 408,911 na Overseas Filipinos na naiuwi po through the DFA na pinacilitate (facilitated) po ito ng DFA: 105,607 are sea-based and 303,304 are land-based. This month of August alone, we will be able to bring home 7,060 Filipinos who are stranded. Doon po sa 7,060 na po iyon, 4,260 through DFA chartered flights and 2,800 through the Bayanihan flights.
Gusto rin po naming sabihin na ang dahilan po talaga na nahihirapan po talaga tayo na magpauwi ng mabilis is that mayroon po tayong daily passenger cap by the IATF, 2000 lang po ang puwedeng iuwi every day. So, conflicting interest po iyan, kung saan-saang bahagi talaga ng mundo maraming stranded at limitations po ng quarantine facilities. We just have to remember po na sampu ngayon restricted countries. Sa sampung countries po na iyon, lahat po ng uuwi, regardless kung nabakunahan sila o hindi, they have to have a 14-day strict quarantine ‘no, facility-base quarantine. Alam po ninyo lahat po ng mga repatriation flights namin, tini-test na po namin iyong mga kababayan natin 48 hours before they fly.
At unfortunately, we have a flight in June 17 where 46 of those passengers nag-test pa rin sila ng positive after being swabbed on the 7th day in spite of being tested 48 hours before flying. Kaya galing po sa isang restricted country kaya tayo po ay talagang nag-iingat kasi lalung-lalo na po ngayon na may Delta variant. And iyon nga po, kailangan po talaga iyong 14 days na po iyon, hindi po talaga puwedeng pumalya at to protect also the local population. Aside from this, we are expecting po at least 7,060 to be repatriated this August kasama na po diyan iyong DFA flights at ang Bayanihan flights. Iyong lang po, Usec. Rocky.
USEC. IGNACIO: Opo. Pero, Usec., sa ngayon ba ay marami pa ring mga kababayan nating umaasa na makakaulit sa Pilipinas bukod doon sa sinasabi ninyong mga uuwi pa sa Agosto at doon po sa mga stranded na ito, ilan pa po ba iyong mga OFWs?
DFA USEC ARRIOLA: Actually, kung pagbabasehan po natin iyong figures ng UAE, marami po talaga noong start noong June, around 5 to 6 thousand po iyong mga stranded. Pero dahil po mayroon nang Bayanihan flights saka mayroon na po din talaga tayong mga chartered planes, nakapagpauwi na tayo ng 4,484 as of today ‘no. At makakapagpauwi po tayo the end of August ng 4,550 so that’s at total of 9,034. We are trying our best to bring everyone stranded by the end of August through a combination po of the DFA chartered flights and the Bayanihan flights of the airlines.
However, should there be some more people who are not repatriated, ano lang po talaga, tuluy-tuloy po ang ating mga chartered flights. At gusto lang po natin sabihin na katulad po ng sa—ang inuuwi po talaga ng DFA iyon pong most vulnerable – iyon pong mga medical cases, iyon pong mga tao po na may children, iyong mga pamilya pong may mga bata, iyon pong mga kababaihan po natin na nasa third trimester of their pregnancy dahil po wala po silang insurance na magku-cover ng kanilang panganganak. And of course 51% po, more than half are those whose contracts have expired and their visas have expired and they have no other means to renew their visas.
Marami rin po talaga na na-cancel ang kanilang mga flights at nagpapasalamat po tayo sa ating mga airlines dahil nag-i-start na po iyong Bayanihan flights so iyong mga canceled flights na tickets na po iyon, nakakasakay na po sila sa mga eroplano.
USEC. IGNACIO: Opo. Usec., nabanggit ninyo rin po itong ilang challenges na nararanasan ninyo gaya ng nagkukulang itong quarantine facilities. So, paano po ang workaround na ginagawa dito ng DFA?
DFA USEC ARRIOLA: Actually po, nagpapasalamat po tayo ngayon sa Davao City, sa Cebu City at even sa Tagaytay ano dahil po nagpapa-land na po tayo doon ng—sa Davao at saka sa Cebu po, nagpapa-land na po tayo doon ng chartered flights at doon na po sila kinu-quarantine. Ang OWWA naman po, niyu-utilize na rin nila ang quarantine facilities ng Tagaytay.
Humihingi po tayo ng paumanhin kasi it really takes time because it’s 14 days. It’s longer than before so medyo po nagkakaroon nang delay sa repatriation pero ina-assure po natin lahat ng ating OFWs na—lahat po ng OFWs regardless of migration status, even kahit na documented or undocumented, ang quarantine po at ang RT-PCR test ay sagot po ng OWWA. So hindi po talaga sila kailangan magbayad doon. Kaya kailangan lang po nang konting pasensiya dahil hindi po talaga tayo makapagpalipad ng chartered flights habang puno po ang ating quarantine facilities.
USEC. IGNACIO: Opo. Usec., base po sa report ng International Organization for Migration last month, 83% ng mga napauwing OFWs ay hindi pa rin po nakakahanap ng trabaho 3 months after nilang makauwi. Noong nakausap ko nga po iyong Envoy natin sa Myanmar na si Ambassador Capunan, kaya ayaw umuwi rin ng mga kababayan natin doon kahit kritikal na po iyong sitwasyon ay dahil sa job security. May pakikipag-ugnayan po bang ginagawa ang DFA sa DOLE o sa iba pang ahensiya ng pamahalaan para po tulungan itong mga nagbabalik-bayan na OFWs natin?
DFA USEC ARRIOLA: Actually, Usec., since June, President Duterte asked us ‘no to use the Bayanihan 2 funds para magbigay ng P10,000 reintegration na financial assistance sa ating mga ni-repatriate ng DFA. Kahit tapos na po iyong Bayanihan, until now bawat OFW po or bawat Pilipino na sumasakay po sa DFA repatriation flight, binibigyan po natin ng 200 dollars or P10,000 reintegration financial assistance para itawid po sila dahil we understand na mahirap po talagang maghanap ng trabaho ngayong pandemya. Ito po ay binibigay natin either doon sa bago sila sumakay ng eroplano or dito po sa mga quarantine hotels.
Doon naman po sa mga nagpa-positive sa quarantine, right after po through our Consular offices around the Philippines. Of course, iyong mga OWWA members po mayroon din po silang reintegration financial assistance and iyong National Reintegration Center po ay part ng DOLE at ng OWWA kaya puwede rin pong pumunta doon ang ating mga OFWs. Pero iyong ginagawa po ng DFA ngayon, iyong P10,000 na tulong o pantawid po o ayuda ay just to tie them over sa pagdating nila sa kanilang mga tahanan hanggang makabangon po sila at makahanap sila ng ibang trabaho.
USEC. IGNACIO: Opo. Pero, Usec., lahat po ba ay nabigyan na ng reintegration assistance?
DFA USEC ARRIOLA: Well, actually most po, mga 95%. Mayroon lang pong mga ilan na iyong mga chance passengers na kailangan nilang kunin from our Consular offices. Medyo—kasi iyong iba po talaga na ‘pag hindi po—iyong ibang mga Pilipino niri-reject po ng immigration ng ibang bansa so hindi sila nakakasakay. Iyong mga chance passengers po, iyon po ‘yung binibigyan natin dito sa Pilipinas. Pero now po ang ginagawa natin, sa country of destination na binibigay po iyong 200 dollars po.
Basta po naka-DFA chartered flights po kasi alam po ninyo, ma’am, ito po iyong mga pinaka-vulnerable. Karamihan po diyan wala—iyong iba nga po diyan mga wards natin sa ating mga shelters, iyong iba rin galing sa prison so binibigyan sila ng pardon o tapos na ang kanilang sentence, wala po talaga silang pagkukunan pagdating nila dito sa Pilipinas.
USEC. IGNACIO: Opo. Usec., may datos ba kung ilang overseas Filipinos na ayaw pa rin magpa-repatriate ang binibigyan ng DFA ng welfare assistance?
DFA USEC ARRIOLA: Actually, so far ‘no sa Middle East, marami pa ring mga Pilipino, more than 2 million pa rin po tayo. Pero hindi naman po ganoon karami ang gustong umuwi dahil mayroon pa rin po silang mga trabaho.
Pero doon po sa mga nagiging in distress, mayroon po tayong binibigay na food assistance, mayroon pong financial assistance, mayroon din pong medical assistance. And doon po sa ating mga kababayan na sa kasamaang-palad doon po sila binabawian ng buhay, ang DFA po ay patuloy na tumutulong mag-ship po ng remains po, mag-ship po nang cremated remains ‘no.
So actually, ang DFA po, mayroon pa rin tayong assistance to nationals fund na binigay po ng pamahalaang Duterte at of course iyong ating Congress na ginagamit po natin sa pagtulong ng ating mga kababayan na nangangailangan.
USEC. IGNACIO: Opo. Usec., pasensiya na ano. May tanong lang po iyong kasamahan natin, si Sam Medenilla ng Business Mirror: May napirmahan na po ba ang DFA na new agreement with the Kingdom of Saudi Arabia which will abolish the kafala system for Filipino household service workers in the said Middle East country? If yes, kailan po kaya ito mai-implement?
DFA USEC ARRIOLA: Actually, wala pa po but we’re working on it. But what we know, iyong pinaka-good news po from Saudi Arabia is that parang next year po magkakaroon na po ng insurance iyong ating mga household service workers para kung halimbawa gusto na talaga nilang umuwi o ayaw nila iyong kanilang napasukan, ma’am, mayroon na pong assurance na puwede silang palitan sa kanilang mga sponsors, sa kanilang mga employers doon at para hindi po sila pigilan sa pag-uwi.
There’s a step-by-step process that we’re working with the Kingdom of Saudi Arabia pero ang next step po talaga doon ay for the household service workers and they have given us assurance that it’s really in the pipeline. Pero bukas na bukas po ang Saudi Arabia sa pakikipag-usap sa atin, siguro in the next months po they even—there will be some visits and there will be some bilateral talks between the Philippines po and Saudi Arabia for better terms and conditions of our workers in the Kingdom.
USEC. IGNACIO: Kami po ay nagpapasalamat sa inyong panahon, Undersecretary Sarah Lou Arriola ng DFA. Mabuhay po kayo sa inyong ginagawa para sa ating mga kababayang OFWs. Keep safe po.
DFA USEC ARRIOLA: Keep safe po. Salamat po, Usec. Rocky.
USEC. IGNACIO: Salamat po.
Samantala, base po sa pinakahuling ulat ng Department of Health kahapon, nadagdagan ng 9,671 ang mga bagong nahawaan ng COVID-19 sa bansa, samantalang 8,079 naman ang mga bagong gumaling at 287 ang mga pumanaw. Sa kabuuan, pumalo na sa 1,658,916 ang total cases sa Pilipinas. 93.6% ang bilang na iyan na gumaling o katumbas ng 1,552,278 habang 1.76% naman ang mga namatay o nasa 29, 122 na individual. 77,516 naman o 4.7% ang nanatiling active cases.
Nilagdaan na nina DILG Secretary Eduardo Año, DSWD Secretary Rolando Bautista at Defense Secretary Delfin Lorenzana ang Joint Memorandum Circular para sa pamamahagi ng ayuda sa Metro Manila. Batay sa naturang JMC, maaari nang simulan ang distribusyon ng ayuda sa kalagitnaan ng linggong ito at ilang LGU na ang nagsabi na kaya nila iyong simulan sa Miyerkules. Isanlibo kada indibidwal o apat na libong piso kada pamilya ang maaaring matanggap ng mga apektado ng ECQ. May hanggang labinlimang araw ang mga LGU para matapos ang distribution. Inatasan din ang mga lokal na pamahalaan na bumuo ng Grievance and Appeals Committee na tutugon sa mga reklamo ng ilang residente hinggil sa pamamahagi ng ayuda. Tutulong naman ang DSWD at DILG sa distribution ng ECQ ayuda.
Nasa mahigit 3,000 benepisyaryo sa lalawigan ng Bohol ang tumanggap ng ayuda sa dalawang magkasunod na araw na aid distribution ng iba’t ibang ahensiya ng pamahalaan at ng outreach team ni Senator Bong Go; animnaraan sa mga nakatanggap ng tulong ay persons with disabilities. Panoorin po natin:
[VTR]
USEC. IGNACIO: Puntahan naman natin ang mga balitang nakalap ng ating mga kasama sa Philippine Broadcasting Service. Ihahatid iyan ni John Mogol ng PBS-Radyo Pilipinas.
[NEWS REPORT]
USEC. IGNACIO: Maraming salamat, John Mogol ng PBS–Radyo Pilipinas.
Mas pinaigting naman ang ginagawang pagbabantay ng PNP sa mga checkpoints papunta ng Baguio City. Bukod diyan ay pinalawig pa rin ang suspension ng non-essential travels papasok ng lungsod. Nagbabalita si Debbie Gasingan.
[NEWS REPORT]
USEC. IGNACIO: Dumating naman sa Lungsod ng Davao ang nasa higit 150,000 doses ng bakuna kontra COVID-19. Ang detalye hatid ni Julius Pacot.
[NEWS REPORT]
USEC. IGNACIO: Salamat sa iyo, Julius Pacot ng PTV-Davao.
Maraming salamat po sa ating mga partner agencies para sa kanilang suporta sa ating programa at maging ang Kapisanan ng mga Brodkaster ng Pilipinas o KBP.
At dito na po nagtatapos ang ating programa sa araw na ito. Sa ngalan po ni Secretary Martin Andanar, ako po muli si Usec. Rocky Ignacio mula sa PCOO at ito ang Public Briefing #LagingHandaPH.
###
—
SOURCE: PCOO-NIB (News and Information Bureau-Data Processing Center)
