SEC. ANDANAR: Magandang umaga Pilipinas. Sitwasyon ng Ilocos Norte sa kanilang laban kontra COVID-19, presyo ng mga bilihin at ipinatutupad na health protocols sa mga opisina at tanggapan, iyan ang ating aalamin ngayong Huwebes, ikalawang araw ng Setyembre.
Ako po ang inyong lingkod, Secretary Martin Andanar; good morning, Rocky
USEC. IGNACIO: Good morning, Secretary Martin. Makakasama rin natin ang buong puwersa ng PTV News at Philippine Broadcasting Service para ihatid sa inyo ang mga balita’t impormasyon na dapat ninyong malaman.
Ako naman po si Usec. Rocky Ignacio mula sa PCOO.
SEC. ANDANAR: Mga kababayan, simulan na po natin ang Public Briefing #LagingHandaPH.
USEC. IGNACIO: Dalawang bagong variants ng COVID-19 ang binabantayan ngayon ng World Health Organization. Sa harap naman nang paglabas ng iba’t ibang COVID-19 variants, sinabi ni Vaccine Czar Carlito Galvez, Jr. na target simulan sa Oktubre ang pagbabakuna sa general population. Ang ulat mula kay Mark Fetalco:
[NEWS REPORT]
SEC. ANDANAR: Sa pagdating naman ng mga dagdag na bakuna nitong mga nakaraang araw sa bansa, nanawagan si Senate Committee Chair on Health Senador Bong Go na dapat na ring pag-aralan ng pamahalaan ang pagbabakuna sa mga hindi kasali sa priority list ng pamahalaan. Narito po ang detalye:
[VTR]
SEC. ANDANAR: Naglabas kamakailan lamang nang bagong suggested retail price ang DTI para sa ilang mga pangunahing bilihin. Ang mga mamimili umaaray na naman dahil sa panahon pa ng pandemya ay nagkaroon nang pagtaas presyo ng ilang mga produkto, iyan naman po ang ating pag-uusapan ngayong umaga kasama si DTI Undersecretary Ruth Castelo. Welcome back, Undersecretary Ruth.
DTI USEC. CASTELO: Hi, Sec. Martin. Good morning; hi, Usec. Rocky. Magandang umaga po!
SEC. ANDANAR: Usec., para sa kaalaman ng ating mga consumer, aling mga produkto po ba ang nagkaroon nang pagtaas sa presyo at kailan po ang effectivity ng bagong SRPs?
DTI USEC. CASTELO: Sir, we published the new bulletin noong August 29 po so effective immediately siya but we’re just giving time to the retailers na maka-adjust ng presyo kasi papalitan po nila lahat noong tag price or iyong mga shelf tags nila para doon sa mga produkto. So in a few days po we’re going to monitor again but it was effective upon publication on August 29.
Sir, iyong mga produkto po na nag-increase o gumalaw ang presyo, we have around 76 items in the SRP bulletin kasi 216 po iyong total number noong nasa bulletin natin. We moved only 76 of them ang presyo nito for instant noodles, coffee, milk, kasama po ang condiments, mayroon din pong mga non-food items like detergent soaps, toilet bar pero iilan lang po naman siya, hindi naman siya marami – out of 216, 76 lang po ang ginalaw natin na presyo, sir.
SEC. ANDANAR: Nabanggit po ni Secretary Mon Lopez ilang linggo ang nakalipas na hindi lalagpas sa piso ang adjustment sa SRP pero may mga ilang produkto na pumalo sa dos pesos po ang dagdag presyo gaya sa de lata at iodized salt; ano po ang nangyari?
DTI USEC. CASTELO: Iyong sa canned meat po kasi, sir, ito ‘yung corned beef na isang item na tumaas by 2 pesos and 85 centavos or 75 centavos. Pero, sir, ito po ‘yung matagal na na hindi gumagalaw pending iyong request niya for increase ng 2019.
Kasi, sir, if you will remember ang last publication po natin ng SRP bulletin is September 30, 2019 so two years pong naghintay na ang manufacturers natin. Mayroon po kaming mga pinagbigyan, si Secretary Lopez po nag-approve na rin noong mga talagang naipit na na manufacturers kaya po mayroong isang item na umakyat ng P2.85; pero isa lang po ‘yun, sir. Iyong range po ng increases natin begins from 20 centavos hanggang piso, sir. Iyon lang po ‘yung absolute minimum.
SEC. ANDANAR: Hindi naman daw po ba dagdag pahirap ito sa ating mga kababayan lalo na’t marami ang nawalan ng kita nitong nagdaang ECQ at ngayong umiiral pa rin ang MECQ? Ano po ang naging basehan ng ahensiya sa naging adjustment sa standard retail price?
DTI USEC. CASTELO: Opo, Sir. We understand na talaga pong nasa pandemya pa tayo up to now. Kaya lang, Sir, we have to understand rin po na iyong manufacturers last 2019 pa sila humihingi. Marami na po tayong natanggap na requests from 2019 na pending pa po iyong mga iba sa 2018 dahil noong inflation po pinigilan rin natin silang gumalaw ng presyo.
2021 na, Sir, ang inaalalayan rin ho natin na ayaw naman po natin na mag-fold iyong mga negosyo dahil kung hindi po profitable sa kanila or lugi pa sila for that matter eh baka po magsara or mag-lay-off or tuluyang hindi i-produce iyong produkto.
Ang problema natin, Sir, kapag hindi nila itinuloy iyong production nito, these are the lowest price products na nasa SRP bulletin at nakikita nila sa merkado kapag hindi po nila itinuloy ang production, mawawalan po ng choices ang consumers ng mga mabababang halaga kaya napilitan na rin po tayo, Sir, na gumalaw ng presyo.
SEC. ANDANAR: Undersecretary, ano po ang ginawa ninyong safeguards para hindi naman po masyadong mabigat para sa taumbayan itong dagdag presyo ngayon?
DTI USEC. CASTELO: Yes, Sir. Ang instruction po ni Secretary Lopez, talagang busisiin naming mabuti lahat ng mga requests nila. Iyong data po, cost components, iyong mga cost of production come from the manufacturers but we validate them through the international price survey at saka mayroon rin po tayong mga research platforms na ginagamit para ma-verify iyong sinasabi nilang presyo.
Kagaya ngayon, mataas po talaga globally ang presyo ng tin can para po doon sa canned meat products or canned food products including sardines. So, na-validate po natin iyan na-verify natin pero kapag may nakita tayo na request na medyo mas mataas kaysa doon sa dapat, we negotiate with the manufacturers.
Napapakiusapan naman po natin, Sir, or kung hindi talaga, si Secretary Lopez would bring it down. Ni-limit po niya talaga to 1-5% lang po ang range. Mayroon lang pong hindi maiwasan talaga na umakyat hanggang 10%. Pero absolute minimum po, Sir, iyong paggalaw natin ng presyo at talaga pong binusisi at inisa-isa mabuti ng DTI bago natin na-approve iyong bulletin, Sir.
SEC. ANDANAR: Undersecretary, kaugnay pa rin po diyan, kumusta po ang pag-iikot ng DTI sa mga pamilihan nitong nakaraang linggo? May mga nahuli po ba kayong nananamantala o hindi sumusunod sa suggested retail price?
DTI USEC. CASTELO: Opo, Sir. It’s very important na malaman rin ng mga tao, ang suggested retail price po natin, the bulletin, applies to supermarket and grocery stores na iyong malalaki. Ito iyong tinatawag natin na Tier 2, pero hindi na po siya mag-a-apply sa convenience stores, sa mga sari-sari stores dahil iyong supply chain po niya humahaba. So, nandito lang po tayo sa groceries and supermarkets.
And our consumers can rest assure na everyday po ang monitoring system ng DTI. Araw-araw pong nasa labas ang mga monitors, the Fair Trade Enforcement Bureau. Kapag mayroon po tayong nakikitang pailan-ilan or paisa-isa na retailer na medyo tumaas sa presyo sa suggest retail price natin iyong presyo nila, we issue letters of inquiry.
Kapag ganiyan po, Sir, hindi natin kaagad-agad na kinakasuhan because baka mayroon lang pong nakaligtaan, isang item, hindi napalitan agad ang presyo or nagkamali or nagkalituhan dahil din po limited rin iyong number na [unclear] sa retail. We just call their attention, Sir, para i-correct nila kaagad and binabalikan po iyan to monitor na talagang napalitan na nila iyong presyo.
But, so far, compliant naman po itong mga retailers natin, Sir. And we thank them also for helping government na mabantayan iyong mga presyo ng mga basic necessities and commodities natin.
SEC. ANDANAR: Usec., may ilang katanungan po ang ating mga kasamahan sa media. Please go ahead, Usec. Rocky.
USEC. IGNACIO: Thank you, Secretary Martin. Good morning, Usec. Ruth! Tanong po mula kay April Rafales ng ABS-CBN News: Kailan po maglalabas ng mga SRP for noche buena products at ilan daw po iyong aasahan ng mga consumer na percentage na pagtaas ng presyo if ever?
DTI USEC. CASTELO: Usec., ang noche buena products natin, by practice, we really set nang towards the end of October to early November para makabigay kaagad ng guidance sa consumers.
This year, hindi ho natin pa sigurado kung maraming mag-i-increase or kung mayroon mang mag-i-increase but paalala lang rin po na last year, December 2020, nag-succeed po ang DTI na pakiusapan ang mga manufacturers ng Christmas products na hindi po gumalaw ng presyo. So, iyong noche buena products na inihain natin last Christmas, naka-presyo po siya ng 2019.
This year, susubukan po nating ulit na pakiusapan sila na hindi gumalaw ng presyo but pag-aaralan din po natin, Usec., kung papaano natin mababantayan nang mabuti iyong presyo.
USEC. IGNACIO: Opo. Follow-up question po diyan ni Cleizl Pardilla ng PTV: What are the reason daw po of manufacturers why they need a markup, and would that include Christmas hams?
DTI USEC. CASTELO: Christmas ham, Usec., hindi pa kami nakakarating doon kasi kaka-release lang natin ng basic necessities and prime commodities. So, iyong Christmas products po uumpisahan pa lang natin ang we’re just beginning to receive requests for price movement.
Pero ito pong sa BNPCs natin, iyong basic necessities and prime commodities, the major reason talaga ng paggalaw ng presyo nila or pag-request nila ng adjustment is because of the increasing cost also of raw materials, especially iyong packaging materials nila like tin cans.
USEC. IGNACIO: Opo. May tanong pa rin po si April Rafales ng ABS-CBN: Kung may ham po ba tayong aasahan sa December [garbled] since mahal ang MDM and other raw ingredients or materials?
DTI USEC. CASTELO: Yes, Usec., very important lalo na sa mga Pilipino importante talaga na may hamon pagdating ng Pasko. Sisiguraduhin po natin dahil by practice rin, hindi naman po lahat ng manufacturer or suppliers nito nagtataas ng presyo nang sabay-sabay kasi sila rin ang mawawalan ng negosyo because of course there is competition there. So, kung mas mababa ang presyo, mas malaki ang chances na mabili nila.
So, panawagan na rin po sa manufacturers baka gusto nilang huwag munang maggalaw ng presyo for Christmas products this year or kung maggagalaw man sila, iyong absolute minimum lang rin po talaga.
USEC. IGNACIO: Thank you, Usec. Ruth. Back to you, Secretary Martin.
SEC. ANDANAR: Maraming salamat, Usec. Rocky. Sa usapin po naman ng test kits ano, isa rin sa talagang kailangan natin ngayon itong mga test kits, Usec. Ibinaba na po ng DOH at DTI sa P960 ang price cap para sa antigen test kits at P2,450 hanggang P3,360 naman ang price range para sa RT-PCR. Ano po ba ang naging basehan sa nasabing presyo at ito po ba ay iyong pinaka-sagad na puwedeng ibaba ng presyo?
DTI USEC. CASTELO: Yes, Sec. Martin. Sir, talaga pong tinulungan rin ng DTI ang Department of Health para magsagawa ng pag-aaral doon sa presyuhan ng price ng test kits natin. Sagad na sagad na sagad na po ito pero magkaiba ang presyo ng plate-based and cartridge-based doon sa antigen test kits naman, Sir. Iyong antigen test kits kasi talagang iyon ang mababa na P960.
Iyong pag-aaral po ng DOH, mayroon tayong mga isinagawang public consultations jointly with them also and manufacturers at saka iyong mga importers, lahat po ng suppliers inimbita natin even the consumers, Sir, at saka iyong mga may-ari o operators ng mga laboratories whether public or private and the hospitals. Kasama po lahat itong mga factors na ito doon sa pag-aaral, so, mayroon pong mga basis ang Department of Health din sa paglabas ng presyo na ito. Ito na po, Sir, iyong pinakamababa na puwede na maibigay sa mga pasyente or sa mga nagpapa-test
SEC. ANDANAR: Paano naman po ninyo tinitiyak na nasusunod itong mga price cap sa mga testing facilities at sakaling may concern po ang ating mga kababayan tungkol diyan, saan po sila maaring tumawag?
DTI USEC. CASTELO: Sir, naka-assist din po ang Department of Trade and Industry sa DOH para ma-monitor natin iyong public and private laboratories pati po iyong retail kung may mga wholesalers na nagbebenta ng mga ganitong produkto, nakabantay din po ang DTI. Everyday po kasama na iyan sa listahan na mino-monitor natin, sir.
Kapag po mayroon silang mga nakitang pang-aabuso o mataas talaga iyong presyo compared doon sa binigay na suggested retail price ng Department of Health puwede na rin po nilang itawag sa atin sa DTI 1384, iyan po iyong consumer hotline natin, sir, or puwede silang mag-email sa [email protected].
SEC. ANDANAR: Kaugnay naman po sa suhestiyon na magkaroon ng bakuna bubble kung saan ang papayagan lamang na pumasok sa mga establisiyemento ay iyong mga bakunado, ano pong masasabi ninyo rito, Usec?
DTI USEC. CASTELO: Sir, iyan po iyong pino-propose rin sana ni Secretary Lopez para po makatulong din sa pagbangon ng ekonomiya natin, sir. Kasi the more na wala pong tao, na walang nagpupunta doon sa mga bukas na establishments, hindi po nakaka-andar o masyado pong mabagal ang movements. So kahit papaano, kung vaccinated na po tayo, medyo mayroon na tayong safety precaution na nagagawa, pupuwede na po tayong pumasok. Iyan po iyong proposal ni Secretary Lopez, sir, para din sa economy naman din talaga.
At saka, sir, iyong mga negosyo po na hindi kumikita, nagbukas nga sila, nag-o-operate pero wala naman pong tumatangkilik so ang tendency po ng mga ganyan, magle-layoff rin ng empleyado, magbabawas sila, dahil sobra-sobra po iyong mga binabayaran ilang suweldo. Kaya gusto po sana ni Secretary Lopez na at least iyong mga bakunado makapasok doon sa mga establishment na iyon, sir.
SEC. ANDANAR: Maraming salamat po sa inyong impormasyon, DTI Undersecretary Ruth Castelo. Mabuhay po kayo, Ma’am!
DTI USEC. CASTELO: Maraming salamat po, sir. Good morning po.
SEC. ANDANAR: Hanggang dito na lang po muna ang ating partisipasyon sa programang Laging Handa. Ako po ay mauuna sa iyo, Usec. Rocky upang gampanan ang ibang tungkulin sa PCOO. Magsama-sama po ulit tayo bukas mga kababayan; go ahead Usec. Rocky.
USEC. IGNACIO: Thank you, Secretary Martin. Samantala target ng pamahalaan na madagdagan pa ang vaccinators ng bansa para mapabilis ang bakunahan kontra COVID-19. Ito po ay sa harap na rin ng pagtaas ng bilang ng mga tinatamaan ng virus. Muli namang tiniyak ng pamahalaan na epektibo pa rin ang bakuna laban sa Delta variant. Si Mela Lesmoras sa report.
[NEWS REPORT]
USEC. IGNACIO: Samantala, may hanggang susunod na linggo ang mga lokal na pamahalaan sa Metro Manila para ipamahagi ang kanilang natitirang ECQ ayuda, ito ay ang financial assistance na itinituring ng unclaimed o hindi kinuha ng mga benipisyaryo, ang detalye mula kay Patrick De Jesus, Patrick:
[NEWS REPORT]
USEC. IGNACIO: Maraming salamat sa iyo, Patrick De Jesus. Isa po ang Ilocos Norte sa mga nagpapatupad ng pinakamahigpit na granular lockdowns dahil sa naitatalang kaso ng COVID sa probinsya, para po kumustahin ang sitwasyon doon makakausap po natin si Ilocos Norte Governor Matthew Marcos Manotoc. Magandang umaga, Governor!
GOV. MANOTOC: Good morning po and good morning to all of our viewers po.
USEC. IGNACIO: Governor, extended po ba hanggang September 7 iyong ipinatutupad na localized ECQ sa ilang lugar sa Ilocos Norte. Kumusta po ang trend diyan ng nagkakasakit nitong nakaraang mga linggo at kailangan ninyong mag-impose ng ECQ? Ano pong mga lugar ba iyong may pinakamabilis na pagtaas ng kaso?
GOV. MANOTOC: Sa [garbled] namin, it is in our cities, in our capital city of Laoag and also Batac City. Doon po primarily ang mga COVID cases po namin. Ang tama po kayo, we extended our localized ECQs in almost the whole province, except for four towns na medyo mababa po ang mga kaso po nila who will remain under MECQ ang ating provincial declaration as per the IATF. Pero sa amin po, we continued our ECQ in most of our towns.
USEC. IGNACIO: Governor, ilang mga lugar itong nakapagtala na po ba ng—mayroon na po bang Delta cases sa Ilocos Norte? At masasabi po ba ninyo na mayroon na ring community transmission diyan ang nasabing variant?
GOV. MANOTOC: Opo. In fact, I think about mga one month ago po, doon po nag-start ang outbreak po namin it was really due to Delta. Kaya lang we didn’t know officially kasi wala pang confirmation but we know the way the cases were rising ay talagang iba, iba ang pag-react and ang pag-spread ng virus na ito.
So, as of today po, we have 32 confirmed Delta cases in 13 towns, we only have 23 towns dito po sa Ilocos Norte. So, karamihan po ng towns po namin ay may Delta and we have been operating under the assumption po na talagang widespread na po ang Delta [variant cases] dito po sa Ilocos Norte.
Kaya lang, these are not confirmed because alam po natin na the Philippine Genome Center ay minsan natatagalan sa paglabas ng results ng Delta cases. So, sometimes I think it’s about three weeks late ‘no. So, we are operating nga po under the assumption na madami na pong Delta [variant cases] dito sa amin.
USEC. IGNACIO: Opo. Pero, Governor, kumusta po itong mga nagkaroon ng Delta variants sa inyong lugar? Papaano ninyo po sila namo-monitor? Kumusta na po sila particular po doon sa contact tracing?
GOV. MANOTOC: Well, sumusunod po kami sa DOH na siyempre hanggang third level, hindi lang primary contacts [but] up to the tertiary contacts we’re tracing for Delta and of course mas strict po ang isolation about Delta and iyong pag-discharge po sa isolation, we also require a negative PCR-Test in line po with the guidelines of the DOH management ng mga Delta cases. Mahirap po talaga, kasi hindi po namin alam kung sino ang Delta at kung sino ang hindi. So, we’re trying to take all the precautions possible.
USEC. IGNACIO: Opo. Sa usapin naman, Governor, ng pamamahagi ng ayuda. May sapat po bang pondo ang mga LGU para sa isa pang linggong lockdown?
GOV. MANOTOC: Yes. Actually, we’re continuing, tuloy-tuloy po ang pag-distribute po namin ng food pacts and we have also received a lot of assistance. Gusto ko lamang magpasalamat sa DSWD, DOST, Sen. Imee Marcos, Sen. Bong Go, the Office of the President and the private sector who have augmented our capacities in our food packs, na we know, we will continue to need, kasi naka-lockdown nga po kami.
USEC. IGNACIO: Opo. Governor, simula kahapon po ay lifted na rin po iyong moratorium sa pagtanggap ng mga LSI at saka Returning OFW sa Ilocos Norte. Pero, anu-ano po iyong mga requirements na kailangang maipakita ng ating mga kababayan na uuwi diyan?
GOV. MANOTOC: Well, same lang po. If they are coming from [unclear] iyong mga LSI po natin, we require a PCR and then iyong acceptance po ng LGU but the province can also overrule and accept on behalf of the LGU, the city or the Municipality. So, it’s been almost one month po kasi na may moratorium po kami sa mga LSI and returning overseas Filipinos. So, we want to start probably again our residences [kasi] medyo matagal na po.
USEC. IGNACIO: Opo. Pero, sa gitna nga po noong patuloy ng pagtaas ng kaso sa iba’t-ibang lugar lalo’t may banta pa rin po ng Delta. Hindi po ba kayo nababahala na baka po madagdagan sa pagtaas ng trend diyan sa Ilocos at paano pong paghihigpit pa ang gagawin ng mga LGUs.
GOV. MANOTOC: Yes. It’s a concern po talaga, siyempre whenever you welcome new entrants, there is uncertainty and risk. Pero, sa tingin po namin, it is a necessary risk to serve and welcome our town mate, co-Ilocanos. Kaya, we are doubling down siyempre on contact tracing. In fact, we instituted our Barangay Contact Tracing team kasi alam po namin ang mga BHERTS, ang mga Kapitanes ay sila talagang iyong on the ground.
So, we now have Barangay Contact Tracing teams and we have augmented our contact tracing teams. Thanks to DILG also, thanks to PNP and BFP as well, talagang full force na po ang mga contact tracing teams po namin and then of course after we contact traced, iyong pag-lockdown, iyong pag-isolate and iyong pag-test ng mga closed contacts. So, we double down and talagang strengthened iyong mga alam po natin na proven safeguards against the virus po.
USEC. IGNACIO: Governor, pagdating naman po sa sitwasyon ng mga hospital, kumusta na po ang bed capacity pati na rin po iyong isolation facilities sa mga munisipalidad?
GOV. MANOTOC: Well, we encourage po na talagang ang facility isolation kasi napansin po namin siyempre kapag naka home isolate, talagang nag-i-spread po. So, we really encourage iyong mga cities and Municipalities po namin na sana facility quarantine, iyong facility isolation, huwag iyong home isolation.
Sa Hospital naman po, we’ve been noticing na talagang bumababa [tumataas] ang ICU beds na occupied. So, our capacity has been decreasing, currently nasa 78% na po ang Mariano Marcos Memorial Hospital. Still at critical pero hindi po kagaya ng dati na over, I think, 120%. So, even our cases, we are saying na medyo bumaba, still high but iyong mga recoveries po namin are far higher than our new cases which obviously is a good sign and in due time sana this will lead to normalizing or pagbaba ng mga kaso dito sa Ilocos Region.
USEC. IGNACIO: Opo. Governor, sa usapin naman ng vaccination roll-out. Ilang porsiyento na po sa target na bilang ang nabakunahan at kumusta po ang pagdating ng supply?
GOV. MANOTOC: Okay naman po ang supply, slow but steady. So, we’re appealing of course, we thank, nagpapasalamat po kami sa DOH for supplying us, we also of course procured our own vaccine. Of course, we have started to roll-out.
Currently, we have rolled-out over a hundred and eighty two thousand vaccines and we have over 75,000 individuals na fully vaccinate po. Ilocos Norte po is a small province, we have only just about for 600,000 people. So, medyo may progress na po but very far pa rin from herd immunity. Medyo naiinggit po kami sa mga siyudad ng San Juan and NCR that are close to herd immunity. So, we are hoping and praying na tuluy-tuloy po ang pagbigay ng DOH ng bakuna sa amin ASAP po.
USEC. IGNACIO: Okay. Kami po ay nagpapasalamat sa inyong oras at sa impormasyon, Ilocos Norte Governor Matthew Marcos Manotoc. Good morning po ulit.
GOV. MANOTOC: Good morning, salamat po at ingat po.
USEC. IGNACIO: Sa iba pang balita, nagpaabot ng pagbati si Sen. Bong Go, sa mga bagong Fire Senior Chief Inspectors na sumailalim sa advance training course kamakailan. Sa oras na malagdaan naman ng Pangulo ang inihaing BFP Modernization Program, inaasahan ang mga makabagong kagamitan sa ating mga bumbero. Narito ang report:
[NEWS REPORT]
USEC. IGNACIO: Patuloy po ang pagpapatupad ng skeletal work force sa mga opisina bilang pag-iingat sa banta ng mas nakakahawang Delta variant. Ang DOLE, mahigpit ang mga isinasagawang pagsisiyasat sa mga lugar ng paggawa para po matiyak na nasusunod ang minimum health protocols. Kaugnay niyan, makakausap po natin si Assistant Secretary Maria Teresita Cucueco, mula po sa Regional Operations Labor Standards and Special Concerns Cluster ng DOLE. Good morning po, ASec., welcome back po sa Laging Handa.
ASEC. CUCUECO: Good morning, Usec. Rocky, at sa lahat ng nanunood po sa inyo. Magandang umaga po sa inyong lahat.
USEC. IGNACIO: Opo. Ma’am, ang mga work places po ay isa sa mga binabantayang lugar kung saan may malaking hawaan ng COVID-19. Sa datos po ng DOLE, saan-saang sektor ng paggawa ito pong nakitaan natin na may malaking transmission ng COVID-19?
ASEC. CUCUECO: May mga reports tayong dapat tanggapin natin ng kanilang numero ng mga COVID cases. So, mula Enero hanggang ngayon, mayroon kaming nakuhang mga 48,413 reports from companies and doon sa 48,000 na iyan, may 4,700 companies na may COVID- 19 at ang nakita namin dito ang karamihan ay nasa service sector, iyong other service sector.
So nandoon po iyong nasa trade, iyong nasa pagtitinda, nasa—iba’t-ibang serbisyo na ginagawa kasi usually kung hindi ma-classify doon ilalagay. Ang sumusunod naman po dito ay manufacturing, ito iyong isang sektor na sumusunod sa maraming kaso ng COVID na nareport po sa DOLE at iyong mga sunod din dito iyong wholesale and retail trade naman po.
So, iyong mga nagtitinda, iyong mga grocery and mga supermarkets nakatala rin po sila ng mga kaso ng COVID-19. Sunod po ito mga finance and insurance activities and finally po sa construction. So, itong top 5 sectors, dito sa report na sina-submit sa amin, itong COVID work accident illness report na natanggap ng DOLE may mga COVID cases.
USEC. IGNACIO: Opo. ASec., kaugnay po nito, kumusta po iyong isinasagawang inspections ng DOLE hinggil sa pagsunod ng mga lugar ng paggawa sa sa mga umiiral na occupation ng safety and health standard or iyong OSHS lalo na sa pagsugpo ng hawaan ng COVID sa mga pagawaan at gaano na rin po karaming mga lugar ng paggawa ang ating na-inspections sa unang semester ng 2021?
ASEC. CUCUECO: Tuloy-tuloy po at pinai-igtingan po ng DOLE ang inspection nationwide. Actually noong nagse-surge sa NCR plus talagang nag-directive ang IATF na i-inspect talaga for compliance to the minimum health public standards itong mga establishments, iyong mga kumpanya sa NCR plus. Pero having said that, 75,000 ang target namin na inspection for the whole year. Sa ngayon po naka-72,000 na po.
And these are physical inspection, hindi ho talagang kailangan namin tignan talaga ang work places para makita kung talagang nagko-comply hindi lang ho sa COVID-19. May mga ini-inspect din po ang ibang DOLE inspectors karamihan din po dito iyong compliance to the other safety and health standards; so, naka-72,000 of the 75,000 for the first semester, nagawa namin iyan.
USEC. IGNACIO: Opo. ASec., ano po iyong nakita nating deficiencies hinggil sa pagsunod ng mga ating mga pagawaan dito sa OSHS standards natin?
ASEC. CUCUECO: Iyong una talagang ito, iyong COVID year di ba, sabi ko nga kanina sana lahat nagsa-submit. Pero, ang nakita lang natin 7,000 establishments—ay ano 4,000 establishments lang ang nagre-report sa from all establishments. So, iyan iyong number one hindi sila nagre-report.
Ito ginawa na rin po namin online pero pinapalakasan pa rin ho namin ang awareness na maski wala pong kaso mag-submit para nakikita din lang po natin kung saan o kung wala talagang—kung wala naman problema okay lang sa amin. Pero, iyong mga may problema hindi matutugunan, sumunod po doon iyong mga pagsusunod sa safety and health protocols at iyong safety officers.
So, may kakulangan din po iyong ibang kumpanya at iyan iyong lumalabas na isa sa mga deficiencies at susunod dito iyong safety and health committee. Kasi kung wala itong safety and health committee ito iyon talagang nagpapatupad nitong mga protocols, mahihirapan po talaga. So, iyon ho iyong mga pangunahing mga deficiency na nakita noong, pag nag-i-inspect po lalung-lalo na sa compliance to the safety and health laws and It’s IRR.
USEC. IGNACIO: Opo. Pero ASec, ano po ang gagawin ng DOLE dito sa mga hindi nakakapag-comply na dapat po ay naire-report nila?
ASEC. CUCUECO: Okay. Ang una talaga, ang DOLE pag nag-inspect, nandoon ho natutulungan muna natin baka may kakulangan ho sa kaalaman. Kaya’t developmental po ang approach, hindi kaagad-agad magbibigay ng penalty. Pero, may penalty po talaga iyan, mapapataw po talaga iyan ng DOLE pero bago ho tayo umabot doon titignan naman din natin iyong kumpanya kung alam ba niya.
Kasi talaga minsan ho lalo na iyong maliliit, iyong awareness nila ay mababa. So, binibigyan po namin ng mga awareness kung ano iyong dapat nilang sundan at karamihan naman nito pagkatapos ng inspection sumusunod naman po. So, after helping them comply mayroon din periods of compliance, kasi minsan pag sinabing walang safety officer sasabihin nila eh ang hirap naman, wala talaga.
Ang sinasabi di magpa-train na kayo at para may—may ano ho iyan, may period of mediation para maka-comply pa rin naman iyong kumpanya. So, iyon iyong manner of assisting—kung hindi talaga mag-comply nandoon na po iyong penalties na daily fine na talagang ibibigay ng DOLE sa kumpanya kung hindi talaga sumunod o mag-comply sa mga kailangan nilang sundan na reglamento.
USEC. IGNACIO: Opo. ASec., pagdating naman po sa pagpapatupad ng Safety Seal. Gaano na po karaming lugar ng napapagawa ang nabigyan ng safety seal certification ng DOLE sa buong bansa at saan saan pong region at sektor po ang may malaking bahagdan na nabigyan ninyo na po ng Safety Seal certificate?
ASEC. CUCUECO: Ang DOLE po, DOLE lang po ito, kasi marami kaming sector na nagbibigay ng safety seal. Naka-isyu na po ng 292 safety seals for a total of 897 applications. Mayroon pong nade-deny agad, kasi hindi po sa amin iyong jurisdiction. Katulad ng mga grocery, hindi po sa DOLE iyan. Ang nasa DOLE iyong manufacturing, construction, utilities, warehouse, information and communication companies.
So, ang pinakamarami po na naabigyan ng safety seal, of course, NCR siyempre dahil marami po talaga. Tapos ang susunod po doon, Region IV-A at Region III. Tapos mayroon pa rin, iyong mga urbanized cities tulad ng Region VII, o nationwide, mayroon na po talaga din silang mga nabigyan ng safety seals sa establishment.
Ang karamihan po dito na sector iyong manufacturing, susunod po ito iyong utilities, then construction sites. Kaya iyong mga construction projects ngayon, talagang sumusunod na rin po and nagko-comply at may safety seal pa, tapos iyong warehouses and then finally the information and communications companies. So, iyon po ang breakdown ng mga nabigyan ng safety seal ng DOLE.
USEC. IGNACIO: Opo. Maraming salamat po sa inyong impormasyon at panahon, DOLE Assistant Secretary Maria Teresita Cucueco. Stay safe po. ASec.
ASEC. CUCUECO: Kayo din po, Usec. Rocky at ganoon din po sa lahat.
USEC. IGNACIO: Thank you po.
Para sa pinakahuling pangyayari sa iba’t ibang mga lalawigan sa bansa, puntahan natin si Czarina Lusuegro mula sa PBS-Radyo Pilipinas. Czarina?
[NEWS REPOR]
USEC. IGNACIO: Maraming salamat sa iyo, Czarina Lusuegro ng PBS-Radyo Pilipinas.
Samantala dumako naman po tayo o tunghayan natin ang balitang nakalap ni Julius Pacot sa Davao Region, Julius?
[NEWS REPORT]
USEC. IGNACIO: Maraming salamat sa iyo, Julius Pacot.
Narito naman po ang pinakahuling data ng COVID-19 cases sa bansa, base sa report ng Department of Health as of September 1, 2021:
Sumampa na 2,003,955 ang total number of confirmed cases ng Pilipinas matapos itong madagdagan ng 14,216 cases kahapon.
86 ang mga nadagdag na nasawi, kaya umabot na sa 33,533 ang total COVID-19 deaths.
Ang mga kababayan naman natin na gumaling sa sakit ay umakyat na sa 1,829,473 matapos itong madagdagan ng 18,754 new recoveries.
Ang active cases naman sa kasalukuyan ay nasa 140,949. Katumbas po iyan ng 7% ng kabuuang kaso.
At iyan po ang mga balita at talakayang tampok natin ngayong araw. Ang Public Briefing ay hatid sa inyo ng iba’t ibang sangay ng PCOO sa pakikipagtulungan ng Department of Health at kaisa ng Kapisanan ng mga Brodkaster ng Pilipinas o KBP.
Sa ngalan po ni Secretary Martin Andanar, ako po si Usec. Rocky Ignacio ng PCOO. Magkita-kita po tayo muli bukas dito lamang sa Public Briefing #LagingHandaPH.
##
—
News and Information Bureau-Data Processing Center
