SEC. ANDANAR: Magandang umaga, Pilipinas. Ngayong Biyernes ng umaga tuloy pa rin ang ating serbisyo para ihatid ang balita’t impormasyon ukol sa mahalagang isyu patungkol sa ating laban kontra coronavirus. Good morning, Rocky.
USEC. IGNACIO: Good morning, Secretary. Kasama ang ating mga panauhin mula sa iba’t ibang ahensya ng pamahalaan na sasagutin ang ating mga katanungan. Samahan ninyo po kaming muli sa isang makabuluhang talakayan. Ako po si Undersecretary Rocky Ignacio.
SEC. ANDANAR: Ako po naman si Secretary Martin Andanar at ito ang Public Briefing #LagingHandaPH.
Upang sumagot sa mga tanong ng bayan, maya-maya lang makakasama natin sa programa sina Regional Director Maria Belinda Ambi ng Department of Trade and Industry sa Region XI; si Mayor Lino Cayetano ng Taguig City; at Overseas Filipino Bank President and CEO Leila Martin.
USEC. IGNACIO: Secretary, makakasama rin natin sa paghahatid ng ulat ang mga PTV correspondents mula sa iba’t ibang probinsya at ang Philippine Broadcasting Service. Samantala, para naman sa inyong mga katanungan, maari kayong mag-comment sa live streaming ng ating programa sa PTV Facebook page.
Ang una sa ating mga balita, nagpaalala si Senator Bong Go sa mga Pilipino na maging responsable sa paggamit ng freedom of expression ngayong maraming kumakalat na fake news at maling impormasyon sa social media. Dagdag pa niya, pinapayagan ang mga kritiko na magpahayag ng kanilang opinyon as long as hindi ito nagpapakalat ng maling impormasyon na makakaapekto sa karapatang pantao at wala itong batas na nilalabag.
Binigyang-diin ng Senador na ang demokrasya ay hindi lamang pinoprotektahan ang freedom of speech kundi pati na rin ang mga naaagrabyado ng isang kasinungalingan na maprotektahan ang kaniyang sarili ayon sa batas. [VTR of Sen. Go]
Samantala, hinikayat rin ni Senator Bong Go ang pamahalaan na ipatupad ang stronger mask wearing policy sa bansa. Aniya para sa mas epektibong implementasyon ng nasabing polisiya, gamitin ang available resources upang makapagbigay ng maraming face masks lalo na sa mga walang kakayahang bumili nito. Ayon sa mga eksperto, ang pagsusuot ng face mask nang tama ay makakabawas sa risk na maikalat ang virus by 85%. Sa pagsuot naman ng face shields at sa physical distancing, mababawasan ang risk ng mahigit 90% kaya naman malaking tulong ang pagsusuot ng mask habang wala pang vaccine na pupuksa sa COVID-19.
Sa iba pang balita, hinimok rin ni Senator Bong Go ang IATF at NTF COVID-19 na pag-aralang mabuti ang iba’t ibang disenyo na gagamitin sa motorcycle back riding. Panawagan ng Senador, pakinggan ang hinaing ng mga riders, mga opinyon ng safety experts at sentimiyento ng publiko patungkol sa health and safety measures na dapat ipatupad lalo na’t buhay ng mga Pilipino ang nakataya rito. Paalala niya sa publiko na bagama’t may iilang transportation options na pinapayagan na, kung hindi naman kinakailangan bumiyahe, mas maiging manatili na lamang po tayo sa bahay.
Suportado rin ni Senator Bong Go ang paggamit ng bisikleta dahil malaking tulong ito hindi lamang sa transportation concerns kundi pati na rin po sa isyu patungkol sa environmental and health concerns lalo na ngayong may pandemya. Kaugnay diyan, patuloy ang paghikayat ng Senador sa iba’t ibang government agencies na maglaan ng bike lanes upang masigurong ligtas ang mga magbibisikleta.
SEC. ANDANAR: Thank you so much, Usec. Rocky. Oo nga pala balikan natin iyong sa freedom of speech. Eh siyempre mayroong kaakibat iyan na responsibilidad eh kaya nga mayroon tayong batas pagdating sa slander, libel. So kung mayroon kang sasabihin, eh you must be man enough to face the consequences or the rule of law.
Bueno para sa ating unang panauhin, makakausap po natin ang Regional Director ng DTI Region XI, si Ms. Maria Belinda Ambi upang alamin ang mga updates ukol sa local businesses sa Davao Region. Maayong buntag nimo ma’am, finally nagka-istorya nata.
DIRECTOR AMBI: Magandang umaga po sa inyo Sec. and sa iyo Usec. Rocky and sa [garbled].
SEC. ANDANAR: Ma’am, kumusta po ang lagay ng mga local businesses ngayong panahon ng pandemya sa inyong rehiyon?
DIRECTOR AMBI: Okay, salamat sa question na iyan ‘no Sec. Noong panahon po ng ECQ, marami talagang affected na mga businesses ‘no all over the region. Pero siguro ang pinakamarami ay sa Davao City kasi sila iyong center of commerce and industry ‘no. So ang estimated namin noong panahon ng ECQ pa talaga, kasagsagan ng COVID noong ECQ time, mga around 47,000 ang apektado.
Pero napansin namin noong nag-open na, nag-GCQ na ang Davao City and nag-MGCQ na iyong ibang probinsya, parang lumalabas na rin iyong mga negosyante natin. So ang latest po naming na-establish na estimate—na nag-resume ng operation nila is around ano na, 41,000 so mga 91% ang resumption of all businesses.
Mayroon namang mangilan-ngilan na hindi pa talaga nag-open. Siguro po hindi pa sila ready na mag-open dahil hindi pa naman din ganoon kadami ang mga customers ‘no. And then mayroon ding ibang businesses na hindi pa talaga allowed mag-operate.
So ang final talaga namin na result at ma-determine namin, siguro after 6 months or by the end of the year. Pero nakikita na natin na brisk na ang negosyo dito sa Davao City and the rest of the region.
Ang ibang probinsya ay 100% resumption na like Davao de Oro and Davao Oriental. Mayroong iba naman na 95% like Davao del Norte and then Davao del Sur 97% and siguro ang Davao de Oro konti na lang din, mga 98%. So iyon ang status ngayon ng resumption of business dito sa Davao. So medyo marami-rami na rin iyong nag-operate.
SEC. ANDANAR: Paano po natin sinusuportahan ang national campaign ng DTI na ‘Buy Local, Go Local’ at ano po ang mga programa natin para sa mga local MSMEs diyan po sa Davao?
DIRECTOR AMBI: Actually before COVID mayroon na po tayong ginagawa na similar to ‘Buy Local and Go Local’ kasi mayroon tayong Go Local stores dito sa Davao, mayroon din tayong OTOP (One-Town-One-Product) stores na ang nagpo-provide po ng mga produkto ay iyong mga MSMEs natin. So mayroon ding mga Pasalubong Centers ang mga LGUs na sinusuportahan din natin at naka-display din doon iyong mga produkto ng mga iba’t ibang LGUs ‘no sa mga Pasalubong Centers natin.
Ngayong pong nag-COVID, although hindi masyadong malakas ang operation ng mga Go Local and OTOP Stores dahil sa mga restrictions sa travel and medyo alanganin pa rin ang consumers, ang ginagawa po namin ay nag-a-attend po kami ng mga webinars ‘no para mayroon ding gawin ang mga MSMEs at marami silang malaman kung paano i-address iyong COVID pandemic especially doon sa mga negosyo nila as well as iyong mga online trade and online stores ‘no. So ang head office namin ay mayroong in-establish na mga online stores and online trade, at pina-participate po natin ang ating mga negosyante doon, mga MSMEs lalo na.
Dito naman sa Davao, mayroon tayong online trade fair ngayong July – end of July ‘no, from July 21 to 27, kami po ang nagpasimuno nito pero ang amin pong partner dito ay ang Davao City Chamber of Commerce and Industry. And I think ang nag-register na para mag-attend sila ng online trade fair is mga 70 MSMEs na. Ang kailangan naman kasi sa kanila dapat mayroon silang webpage para madaling i-post iyong kanilang mga produkto and ano iyong capacity nila na mag-deliver at magkano naman iyong presyo. So dapat kumpleto rin iyong information para at least matulungan ang buyers natin na pumili among sa produkto na idini-display natin sa online trade fair.
SEC. ANDANAR: Iyong movement po ng produkto ang karaniwang problema ng mga lokal na negosyo ngayon, iyong movement po ng produkto, ano po ba ang ginagawa nating paraan ukol dito?
DIRECTOR AMBI: Doon sa movement naman ng produkto, lalo na doon during the time ng ECQ at GCQ, ang pinakaproblema talaga is iyong delay ng delivery kasi in terms kasi ng transportation or transport of goods and services lalo na iyong essentials, wala namang restriction. Pero pagdating sa mga entrance and exits ng mga different LGUs, mayroong [connection cut]
SEC. ANDANAR: Okay. So may problema po tayo sa linya ng komunikasyon. Anyway, balikan po natin si RD later on kapag lumakas na po ang kaniyang internet signal. Rocky, please go ahead.
USEC. IGNACIO: Yes. Thank you, Secretary Andanar. Sitwasyon naman po tayo sa Taguig City at ang kanilang mga paraan upang epektibong malabanan ang pagkalat ng COVID-19 sa kanilang siyudad. Iyan po ang ating pag-uusapan, makakausap po natin si Taguig City Mayor Lino Cayetano. Good morning po, Mayor.
MAYOR CAYETANO: Good morning, Ma’am Usec Rocky. Good morning sa kaibigan ko, masipag na secretary, Secretary Martin. Good morning.
USEC. IGNACIO: Mayor, ano na po iyong sitwasyon ngayon diyan sa Taguig City? Gaano na po ba karami iyong – naku, sana naman, wala naman masyado – iyong nag-positive, iyong probable at saka suspect cases po sa inyong siyudad?
MAYOR CAYETANO: Ito po, babasahin ko po iyong report ho namin. Tulad ho ng Department of Health, ng national government, minarapat namin na araw-araw ay nagbibigay po kami ng report patungkol sa gaano karaming test na ang aming nagagawa; ilan na ang aming mga kaso, total; ilan ang active cases; ilan ang recovered; ilan ho ang mga namatay na po.
Sa Lungsod ng Taguig ngayon, ang numero ho, overall ho since March, 1,663 ang confirmed; ang actively being monitored ay 1,013; ang recovered ho namin ay 610. Ngunit we expect on Monday that we will have a surge of recoveries dahil after 14 days po, automatic kapag hindi ho na-ospital o nagkasakit ang ating mga minu-monitor, they are considered recovered. So 14 days ago, we had a … around ten days ago, nagkaroon kami ng three [unclear] period na nagkaroon kami ng mga spike. So on Monday or Tuesday, I’ll be happy to report a large number of recoveries in the City of Taguig.
USEC. IGNACIO: Opo. Maganda pong balita na sana nga dumami pa iyong mga recoveries natin, Mayor. Pero may mga lugar po ba tayo na nasa ilalim ng localized lockdown? Kung mayroon naman po, kumusta naman po iyong implementasyon nito sa kasalukuyan? At siyempre, ano po iyong mga ipinapaabot ninyong tulong kung mayroon naman po kayong isinagawang localized lockdown?
MAYOR CAYETANO: Ma’am, sa Lungsod ng Taguig ho, iniiwasan na ho namin kahit iyong lockdown ng isang buong barangay, so ang direksiyon ho natin ay inline with the direction of the national government. Maganda nga ho ang guest ninyo po ngayon ay ang DTI pala ‘no. Kami rin ho the other day, we were talking to Secretary Mon Lopez at talagang isa sa mga bilin niya ay talagang kasama na ng hirap na dulot ng COVID-19 ay iyong posibleng pagkawala o pagsasara ng mga negosyo; na ang epekto naman sa atin ay iyong pagkawala ng trabaho ng ating mga kababayan.
So iyong ginagawa talaga ng mga LGU ngayon, sa tulong ng ating national government, is really iyong balancing ‘no, iyong pagbukas ng ekonomiya, pagbukas ng mga trabaho at iyong pagkalat ng sakit. So ang istratehiya natin dito ay iyon nga pong nabanggit ninyo, iyong localized lockdowns.
Pero kahit po ang isang barangay, para sa amin dito sa Metro Manila, masyado nang malaki iyon para i-lockdown. At gusto ho namin, we want to zero-in on specific places. Iyong nakikita ninyo pong mga litrato, ito ho iyong Taguig Amelioration Program ‘no, inspired by what the national government has done, what Congress has passed and the President’s initiative, iyong SAP, iyong Social Amelioration Program. Sinuplement (supplemented) by the City of Taguig and we’re giving over 200,000 families for [garbled] pesos para nakatulong ho, complement doon sa ating SAP program.
So ito ang isa sa mga ginagawa ho natin, pero bukod ho dito, we’ve distributed over …close to one million stay at home packs. Iyong stay at home packs po namin, we based it on iyong emergency relief packs ng DSWD. Ito po iyong pang-isang pamilya, pang-apat na araw. So we started distributing these around March, at sa ngayon ho ay nakaka-three rounds kami sa ibang area at four to five rounds doon sa mga areas na may localized lockdown.
Pero iyong nabanggit ninyo nga, Usec., iyon ho iyong susi doon sa pag-usad ho natin papunta sa MGCQ, papunta sa new normal, iyong localized lockdown. Kung may lugar kung saan tayo mayroong mga infection, kung saan mataas iyong kaso, iyong lugar na iyon, kalye sana, kalye lang o kaya isang building o kaya isang floor, ilo-localized lockdown natin para hindi nadadamay iyong isang lugar. Dahil kung titingnan natin masyado sa malaking perspektibo, kung isasara natin ang isang barangay, kung isasara natin iyong isang siyudad, mas malaki o mas mabigat iyong epekto.
So dito sa NCR, nagkasundo kaming mga mayors ‘no, as much as possible, we will focus on localized lockdown where we lockdown cluster of houses, street, building if necessary, kung kailangan. So sa amin po may apat na areas kami pero next week, we’ll be able to clear all those areas. Siyempre, iyong goal naman dito ay hindi mag-lockdown. I-lockdown lang natin iyong isang bahay o iyong isang household; but even now, with the new efforts of the national and the local government, kahit po iyong pag-lockdown ng isang bahay, ayaw ho natin. Iimbitahin ho natin iyong mga may sakit na walang kakayanan na mag-isolate, dadalhin po natin, pagagalingin natin doon sa ating mga isolation facilities.
USEC. IGNACIO: Opo. Mayor napakagandang hakbang po iyan, para talaga mapigilan ang pagkalat pa rin ng COVID-19. Ayon po rin sa inyong report, ang Taguig City po ang may highest COVID-19 testing capabilities sa National Capital Region with over 18,500 conducted tests – paano po ito naging posible? At mayroon po ba kayong plano na taasan pa iyong daily target ng testing centers sa siyudad, at paano po iyong requirement ng pagpapa-test dito?
MAYOR CAYETANO: Yes, ma’am. Ngayon ho, we’re around 19,000. At this weekend ho, we expect to give 20,000, katumbas na ho iyan ng around 2.5 percent of our population. So iyong nakita ho nating best practice, nagsimula ho iyan noong around March and April, we were aiming for one percent. Pagkatapos ho noon, when Sec. Vince Dizon and Secretary Charlie Galvez really got us all together, Metro Manila mayors, at nagbilin tungkol doon sa mga targets, ang goal natin now is to keep two percent nationwide.
Taguig is happy to report na nasa 2.4 na kami, mahigit 2.4. At iyong susunod naman na landmark na bilin sa amin ni Secretary Vince Dizon ay ten percent naman by the end of the year. Paano nagawa ng Taguig iyon? Totoo lang ho, dahil sa napakalapit na koordinasyon sa Department of Health at sa national government. Alam ninyo naman ho noong simula, ang problema natin ay iilan lang iyong ating mga laboratoryo, at hindi ito unique sa Pilipinas. All countries in the world struggled with the putting up iyong mga molecular laboratories dahil ngayon lang nangyari iyong ganitong sabay-sabay na napakaraming mga kaso.
Pero siguro iyong nangyari sa Taguig, we were ready pagdating ho doon sa mga swabbing kits bukod doon sa ini-echo ng Department of Health at binibigay sa ating mga LGUs. Ang Taguig noong simula pa lang, February pa lang [garbled] swabbing kits, so wala kaming naging problema with the RITM. Doon sa initial first few months, iyong iba nagkaroon ng problema daw sa mabagal na pagbalik.
Pero in the case of City of Taguig maganda iyong naging relationship with the RITM and with the DOH, dahil kami na po ang nag-swab sa lokal. We have City Epidemiologists, iyong Epidemiologist ho iyan iyong isang sangay ng medisina talagang nakatuon dito, nakatukoy dito sa sakit na pagkalat ng mga infectious disease.
And the City of Taguig is blessed na mayroon kaming City Epidemiology Diseases Surveillance Unit, na noon pa man mino-monitor na ho iyong pagkalat ng mga iba’t-ibang nakakahawang sakit sa aming lungsod. So, we were ready early on, but then po pagdating ng mga April and May, we innovated, ito ho iyong parang infrastructure program namin pagdating sa testing.
Number one, iyong health centers. So ngayon po all health centers in the City of Taguig ay kayang mag-COVID testing at naniniwala kami noon pa man, they started last month and we are happy na naririnig namin iyong reports na a lot of cities now are [garbled] center testing. Importante po ito, kasi kung gusto natin iyong pangmalawakan talaga na lahat ng mga kababayan nating kailangang i-test ay ma-test, iyong pinakamagandang infrastructure network talaga natin ay nandiyan na eh, iyong health centers natin. So in Taguig, all 31 health centers are capable of COVID testing.
Pangalawa, iyong aming mga drive thru. Kasi nakita naman namin, hindi lahat ng mga kababayan natin, madali sa kanila ma-access iyong ating mga health centers. Iyong health centers po kasi natin nasa looban, hatid sundo po iyan. Tatawag kayo, pupunta ang BHW, magpi-fill up kayo ng form sa bahay; ayaw po namin iyong basta magwo-walk in. Kasi ho kung kayo ay may sintomas at papasok po kayo, baka makahawa kayo ng iba. Pero sa amin po, isang tawag lang po, nandiyan na sa bahay mo ang BHW. Magpi-fill up ka po ng form para doon sa testing. Kung kailangan mong magpatingin sa doctor, mayroon po kaming telemedicine, may dalang telepono iyong aming BHW kakausapin po ninyo iyong doctor. Pagkatapos po noon susunduin na po kayo ng sasakyan, dadalhin kayo sa health center for testing, iyon iyong isa.
Iyong pangalawa po ay ang drive thru. So iyong drive-thru po namin, every Wednesday and Friday. Iyon naman ho, Ma’am baka gusto ninyong i-check or kapag napasyal kayo sa amin, it is at taguig.info.com. Mayroon kaming self-assessment test, dalawang minuto lang po iyon, sa taguig.info.com. Kapag fill-up po ninyo iyong test na iyon, automatic i-schedule na po kayo ng drive thru kung kailangan po ninyong ma-test.
So, iyong dalawa ho iyon, when you combine, I think it’s part of our broad infrastructure for testing in the City of Taguig, kasama pa rin siyempre diyan iyong aming public hospital na patuloy na nagte-test at iyong aming CEDSU Team, iyong City Epidemiology Disease Surveillance Unit Team na in cases of emergencies, dadalhin po iyong ambulansiya, ite-test po kayo sa bahay-bahay.
Iyon po iyong isang formula namin, is really iyong massive infrastructure at huling-huli na po ay iyong close cooperation with the national government; kahit anong paghahanda ho namin, noong dumating iyong nating government, nadoble agad, nadoble ang [garbled]. So it is really working closely with the Inter Agency Task Force with our public health officials. That is the secret to be able to implement wide testing in the City of Taguig.
USEC. IGNACIO: Opo, Mayor napakaganda po ng sistemang ipinatutupad ninyo diyan sa Taguig City. Makakaasa kayo, sisilipin namin iyong sinasabi ninyo para po magsilbi pa ring example doon sa ating mga ibang kasamahang LGU na makita nila iyong mga puwedeng gawin para po talaga mapigilan itong COVID-19, iyong pagkalat pa.
Pero kumusta naman po iyong ating mga medical facilities, kasi po may mga ilang hospital po tulad ng St. Lukes-BGC ang nag-report na po ng full capacity. Gaano po kasapat iyong medical facilities at medical personnel sa Taguig City ngayon, Mayor?
MAYOR CAYETANO: Ma’am, kung puwede sagutin ko lang sandali iyong sinabi ninyo tungkol sa St. Luke’s ‘no; may panawagan na rin sa ating mga kababayan.
Kausap ko po iyong may-ari ng St. Luke’s at nababahala ako, dahil ang karamihan pala po ng kaso nila, kahit po sa Intensive Care Unit ay mga kabataan at nakakagulat po ano dahil itong mga huling buwan ay talagang prinotektahan natin iyong ating mga senior, pinprotektahan natin iyong mga vulnerable sector natin.
Pero nagulat po ako noong narinig ko marami po sa tine-treat ngayon, hindi lang iyong nagkakasakit, dahil sabi ng maraming kabataan, ‘kahit magkasakit kami, malakas naman iyong katawan amin asymptomatic or mild.’ At totoo iyon, marami tayong kaso ng mga kabataan na asymptomatic or mild. But I was surprised by the report na marami pa lang mga kaso ng kabataan na napupunta po sa critical o kaya nagkakasakit ng tuluyan na kailangan ng hospital admission.
So may I take this opportunity na rin, Ma’am, na bigyan ng kaunting babala iyong ating mga kabataan saka iyong mga magulang na rin na sabihin natin sa mga anak natin to be extra responsible.
Ang ganda noong panawagan kanina ni Senator Bong, iyong paalala niya na talagang tayo ay magsuot ng maskara. Sana ho huwag tayong maging iresponsable kahit po pinahihintulutan ng batas, dahil hindi naman lahat po ng bagay ay nababantayan namin or nale-legislate. Pero kunwari po, dalawa o tatlo kayong magkakaibigan na galing sa iba-ibang household, magkikita kayo sa isang bahay, hindi po namin nababantayan pagtanggal po ng maskara, magkukuwenstihan, puwedeng magkahawaan.
So, we are really appealing to everyone. Lahat po ng Pilipino hindi man natin naisusulat sa batas, hindi man lahat iyan namo-monitor lahat, sana po may responsiblidad talaga tayo kapag tayo ay nakikipag-usap sa ibang tao na nasa ibang household, hindi nakatira sa bahay natin, panatilihin nating nakasuot iyong ating mga maskara.
At doon naman po, Ma’am sa mga pasilidad. Usec. Rocky, patuloy naming mino-monitor, hindi lang ng Department of Health. So, every day we have a list, then we check iyong mga local hospitals namin including our public hospital, ang TPGH, ang Taguig-Pateros General Hospital ay I really want to commend the men and women of TPGH, iyong magagaling nating mga medical health frontliners.
Alam ninyo, it’s 120 bed hospital, pero kinonbert namin ngayon, 90 beds dito accepts COVID positive patients. So, from 129 beds, halos 2/3 ngayon, in-expand namin and its taking care of a lot of our COVID positive patients. Our capacity ngayon, I think the last, yesterday’s report was around 70 or 80%. So, mataas na rin ho pero maganda po iyong koordinasyon namin sa national government that we’re able to refer to the other hospitals, like PGH, Lung Center at iba pang mga ospital.
Bukod dito iyong isa naming binabantayan, Ma’am, dahil sa totoo lang ho, 90% of our cases are mind or asymptomatic. So, iyong mild or asymptomatic, ito po iyong kina-quarantine ho natin at pinagtutulungan po naming mga Mayors ngayon ay talagang to be able to put up more quarantine facilities para matulungan naming mapagaling ang ating mga kababayan na hindi sila nahahawa sa households nila. Dahil nakikita namin, base po sa datos, sa amin ho, sa local government, nakikita ho namin kapag nagkasakit iyong isa sa bahay, talagang nahahawa po niya iyong mga kasamahan sa bahay.
So, in Taguig we have five quarantine facilities, but we are working on a mega facility that will be able to house 500 patients. Iyan po in the next three to four months matatapos; but this week mabubuksan na namin iyong phase 1 nga.
USEC. IGNACIO: Mayor, alam po namin na binabalanse ninyo iyong pagtiyak sa safety ng inyong mga kababayan and at the same time maging maayos iyong ekonomiya ng Taguig City. Pero nagkaroon din kasi dati ng alarming news para doon sa labor sector na kasi almost parang 400 construction workers iyong nagpositibo sa COVID-19. Mayroon pa po ba kayong mga effort na ginagawa ngayon para po ma-ensure iyong safety ng mga workers ninyo sa siyudad para po makaiwas rin doon sa pagdami ng kaso?
MAYOR CAYETANO: Yes, Ma’am. Unang-una ho, iyong unang araw pa lang na mayroong nagkasakit, nagkalagnat doon sa aming mga manggagawa doon sa construction site, nandoon na kaagad kami. Bago pa po magdeklara ng kahit isang kaso ng COVID-19, may nilagnat pa lang at na-report po sa amin, pumunta kaagad doon iyong team namin nag-test kami doon, Ma’am, hindi lang COVID, nag-test kami for Zika, nag-test kami for dengue, nag-test kami for COVID.
Noong nakita po namin na may ilang mga nilalagnat, isinara na namin iyong lugar. Ibig sabihin po bago pa iyong paglabas ng unang COVID positive case the area was already in lockdown. So. noong nakita po namin na talagang nagkahawaan po sa lugar na iyan, we made sure that immediate medical attention was provided for. Unang-una. iyong kumpanya niyang iyon, mayroong doctor that was closely working with our CEDSU doctors. And I will be happy to report, Ma’am, next week, ipinagdarasal po namin, but I will be happy to report that all of the positive workers/laborers in that area will be cleared and will have recovered. Pero ipinagdarasal pa po natin, tinututukan natin.
Each one of those cases are actively being monitored and a large percentage of them are in our national quarantine facilities, sa tulong ho ng ating national government ay tinulungan ho kami. And iyong isang number ho nagkaroon kami ng isang area doon sa loob ng site na naka-lockdown where they are helped in being recovered but a large number of them, halos 90% ay asymptomatic o kaya very mild iyong manifestation ng sakit at iyong ilan sa kanila na mayroon hong sakit, tinitingnan ho namin, pinapagaling po namin. And yes, ma’am, we are reviewing iyong protocols, at siguro kasama na po iyon sa babala ko kanina noong sinabi ko hong tumataas rin iyong mga kaso ng mga kabataan.
Alam ninyo, ma’am, when you look at the strict DTI guidelines and the strict DOLE guidelines, kapag sinundan ho natin iyon nang tama, talagang hindi ho tayo magkakahawaan ngunit mayroong mga sitwasyon na we really have to make sure na iyong mga kababayan natin – our managers, our locators – look into iyong mga detalye. Halimbawa ho, tayo ho ay nagtatrabaho magkasama pero kung kakain ho tayo, magtatanggal ho tayo ng maskara, nagku-kuwentuhan.
So, we’re looking at giving even more details particularly doon sa ating construction sites and construction workers dahil Nakita ho namin, ma’am, hindi ho sila nagtatrabaho noong sila’y nagkasakit, na-lockdown ho sila. Iyong quarters nila maayos, iyong barracks nila maayos pero iyong nature ho ng disease na ito talagang there are times sa paggamit ng CR minsan, minsan iyong kapag kumakain kayo nagkukwentuhan, nagkakaroon talaga ng hawaan. So, sometimes you have to look beyond the guidelines and really to look at the specific nature of the work that we do.
Iyong iba’t-ibang mga trabaho natin there are uniqueness in the different areas, the different fields na we really need the engagement of iyong mga managers natin at saka iyong mga experts natin. So, sa lungsod ng Taguig talagang iyong baseline ho namin to keep people safe is really community engagement. Alam na alam ho ng aming mga particular stakeholders sa iba-ibang negosyo – sa mga restaurants, sa mga opisina, sa mga call center – kung ano iyong nature ng trabaho nila and we want to work closely with them para sa kanilang mga safety protocols.
USEC. IGNACIO: Opo. Sige, Mayor, aantabayanan po namin iyong magiging report ninyo next week. Sana talagang good news na good news iyan.
Maraming salamat po sa inyong panahon, Mayor Lino Cayetano ng Taguig City.
MAYOR CAYETANO: Thank you, ma’am. Thank you, Usec. Magandang, magandang tanghali po sa inyong lahat.
SEC. ANDANAR: Maraming salamat, Mayor Balikan po natin si DTI Regional Director Ma. Belinda Ambi sa linya ng telepono.
Ma’am, kanina po ay naiwan nating katanungan iyong movement ng produkto na mga pangkaraniwang problema po ng mga local na negosyo/negosyante ngayon – ano po ba ang ginagawa nating paraan dito?
DIRECTOR AMBI: Actually, mayroon kaming regional task force, iyong inter-agency task force, so tulong-tulong lang ang mga ahensiya ng gobyerno na i-solve ang problema doon sa mga delays ng transport of goods.
Kasi kapag transport of goods naman hindi naman siya ipinagbabawal para tuloy-tuloy ang availability or access ng mga consumers ng mga kailangan nilang mga produkto. So, ngayong MGCQ, hindi naman masyadong nade-delay doon sa mga exits and entrances, so I think na-address na rin iyan po.
SEC. ANDANAR: Kumusta po ang monitoring ninyo ng mga local establishments at paano ninyo po hinihigpitan ang pagbabantay kung sumusunod sila sa mga prescribed health safety standards?
DIRECTOR AMBI: Regular po ang monitoring ng DTI, kasama namin dito iyong DOLE at saka local government units para matingnan kung iyong mga nag-open na mga establishments lalo na iyong medyo mga sensitive like iyong mga dine-ins, restaurants, barbershops and salons at iba’t-ibang mga establishment dito sa rehiyon.
So, almost daily ang monitoring namin and then kung mayroon pa silang hindi ma-comply na mga kaunting requirements, binabalikan namin for another audit. And then kung mayroong instance—usually naman after namin balikan sila, after nag-recommend kami kung ano pang dapat nilang i-comply, pagbalik namin is, complied na iyan. Pero kung hindi talaga maka-comply ang establishment, ang recourse namin diyan is i-elevate namin sa local government unit kasi sila iyong mayroong authority na mag-enforce. So, depende sa aksiyon ng establishment, puwede nilang ipa-close or temporary close ang operation hanggang sa ma-conform nila iyong mga safety protocols.
SEC. ANDANAR: Ano po ang inyong mensahe sa mga manonood at mga kababayan po nating Davaoeños?
DIRECTOR AMBI: Para po sa mga kababayan nating Davaoeños lalo na iyong mga MSMEs natin at iba pang sector – mayroon talaga tayong maraming naranasan na mga problema or challenges ngayong past months, pero ang gobyerno naman, ang national government agencies, ang local government units at ibang private sector organizations, nagtulong-tulong ho tayo dito para matulungan ang ating mga kababayan dito sa Davao.
So, ang ano ko lang sa kanila, mensahe, patuloy din tayong lahat. Tayong lahat talaga ang magsuporta sa kampanya natin para ma-address natin iyong mga na-encounter natin na mga problema na health and economic. Otherwise mahirapan din ang gobyerno kung walang cooperation ang ating publiko.
So, iyon lang siguro. Hindi naman siguro tatagal itong problema natin or kung tatagal man, mayroon siguro tayong mga solutions or mayroon na tayong adaptability, mga resiliency measures para talaga continuous iyong ano natin… improvement. Iyon lang siguro, Sec. Martin, ang message ko —
SEC. ANDANAR: Marami pong salamat DTI—
DIRECTOR AMBI: —and salamat.
SEC. ANDANAR: Thank you so much, Regional Director Ma. Belinda Ambi ng DTI, mabuhay po kayo.
Sa gitna po naman ng kinakaharap nating global health crisis, mahalaga po ang digital services na ino-offer ng iba’t-ibang tanggapan tulad ng Overseas Filipino Bank na ini-launch ng pamahalaan para tugunan ang banking needs ng ating mga kababayan sa buong mundo.
Para maipaliwanag po sa atin ang mga serbisyo nito, makakasama po natin si Ms. Leila Martin, President and CEO ng Overseas Filipino Bank.
Magandang umaga po sa inyo, ma’am.
FILIPINO BANK PRES. & CEO MARTIN: Magandang umaga, Secretary Andanar at kay Usec. Ignacio na rin at sa lahat ng nakikinig nating kababayan ngayon sa inyong programa, Secretary.
SEC. ANDANAR: With regard to Overseas Filipino Bank, sinu-sino po ba ang maaaring mag-avail ng services nito?
FILIPINO BANK PRES. & CEO MARTIN: Ang programa po ng Overseas Filipino Bank ngayon ay ang tinatawag nating virtual account opening platform na suportado po ng Artificial Intelligence. Lahat po ng Filipino saan man pong sulok ng mundo sila nakabase ngayon at ang lahat po ng kanilang benepisyaryo na nasa Pilipinas ay puwede na pong mag-open ng account sa pamamagitan ho ng pag-access ng OFBank mobile banking application sa inyong mga cellphone.
Sa ngayon po, tatlong klase ng ATM deposit account ang puwede nating i-open para ho sa mga OFWs and sa ating overseas Filipinos, mayroon ho tayong visa-enabled ATM card, ganoon din ho sa mga benepisyaryo natin na nasa Pilipinas na ang edad ay labing walo (18) – pataas. At kung below 18 naman ho siya and at least seven years of age, mayroon din ho tayong tinatawag na regular debit ATM account.
SEC. ANDANAR: Okay, ma’am. Sa ngayon po, gaano po karami ang mga depositors ng banko?
FILIPINO BANK PRES. & CEO MARTIN: Noong una kasi, Secretary, hindi pa siya talaga naka-focus sa OFW; Ang Overseas Filipino Bank po kasi ay ang dating Philippine Postal Savings Bank. Kamakailan po ay inilunsad ang OFBank na isang digital only, first branchless bank ng Pilipinas alinsunod ho sa itinakda ng Executive Order No. 44 signed by President Duterte noon pong Setyembre 2017. At kamakailan lang po siya talaga nailunsad, noong June 29 as a digital bank.
Pero mula ho nang nagbukas kami ng application na ito sa digital banking, sa araw-araw po ay nakakatanggap na kami ng 300 new accounts opening dito sa bagong platform natin. At galing ho siya sa maraming mga bansa. Kahit ho sa United States, sa Southeast Asia, Japan, Korea.
Lahat po ng Pinoy ngayon palagay namin ay kailangan ho ng isang produkto na naka-link ho sa kanilang mga benepisyaryo. Kasi hindi mo naitatanong Secretary, once na nag-open ho kayo ng account online, puwede na ho itong magamit. Ang inyo pong OFW na kamag-anak ay puwede nang maglipat ng pondo sa beneficiary OFW account at makaka-withdraw na ho on the same day na naglipat ho ang inyong kamag-anak from abroad. At hindi lang po iyan, puwede rin ho siyang mag-transact sa kahit [garbled] sa Pilipinas.
SEC. ANDANAR: Ano pa po ang iba pang mga katangian ng OF Bank sa mga OFWs ‘no, para sa mga OFWs na mas advantageous po sa kanila kung ikukumpara sa ibang mga bangko?
FILIPINO BANK PRES. & CEO MARTIN: Napakadali ho ng pag-open ng account. Sa ngayon ho ang mga bangko sa Pilipinas, ang karamihan naman ho ay kailangan kang magpunta over the counter. Sa mga panahon ngayon lalo na at may pandemya ho tayo, iniiwasan po natin na lumabas ika nga at pumila sa mga bangko at pumirma sa napakaraming mga dokumento.
Sa pag-open ho natin ng OF Bank account, ang kailangan ninyo lang ho, kung ang gamit ninyo hong phone ay android, mag-download lang ho kayo sa Google Store and then kung ang inyo naman hong telepono ay iPhone, punta lang ho kayo sa Apple Store as well and then ho sundin lang ho ninyo ang mga nakatakdang steps at in a few minutes o basically in 5 minutes open na iyong account ninyo, magagamit ninyo na ho siya to credit whatever funds and to transfer to your beneficiary at the same instant that you have opened your account.
At kaakibat po ng mga facilities na magagamit po ninyo ay ang e-banking ngayon. Iyong mga online purchases po, iyong mga payment online sa mga… katulad ng Meralco, sa water bills ninyo at even ho sa mga iba’t ibang eskuwelahan sa Pilipinas mayroon ho tayong tinatawag na mga merchants. Mahigit limandaan na po pang billers na puwede ninyo hong i-access at bayaran online ang inyong mga kailangan hong mga payments for the family.
SEC. ANDANAR: Ulitin po natin ma’am, saan-saan ang mga branches ng OF Bank at anu-ano po ang mga accounts na maaaring i-avail ng ating mga kababayan?
FILIPINO BANK PRES. & CEO MARTIN: Yes, Secretary. Considering digital only lang po ang OF Bank, wala po kaming mga pisikal na sangay. Pero ang kagandahan po nito, dahil kami po ay fully owned subsidiary ng LandBank of the Philippines, ang Landbank po ay ang tinatawag naming parent bank. Ang LandBank din po ay may mahigit na apatnadaan na mga sangay sa Pilipinas at kung kayo po ay kliyente ng OF Bank, puwede ho kayong magpunta sa kahit anong sangay ng LandBank at puwede po kayong kumuha o i-release po sa inyo ang inyong ATM card.
At kung kailangan naman ho kayong mag-transact ng mga halagang hindi kayang i-transact sa pamamagitan po ng mga ATMs o cash deposit machines, puwede ho kayong magpunta over the counter at magdeposito at mag-withdraw ho through sa aming parent bank, ang LandBank.
SEC. ANDANAR: At paano po ulit makakakuha ng OF Bank ATM card?
FILIPINO BANK PRES. & CEO MARTIN: Okay. Unang-una po, kailangan ang ating mga kababayan ay mag-access, mag-download po tayo ng Mobile Banking App, sundin lang po ang mga steps na magpa-flash sa mga screens, napakadali naman po at makakatanggap ho kayo ng isang email at saka ng text message na nagsasabing na-open na ho successfully ang inyong account.
At ang pagkuha naman ho ng card, pumunta lang ho sa branch ng LandBank na pinakamalapit sa inyo at makukuha ninyo ang inyong ATM card as soon as mag-present po kayo sa new accounts ng ID na in-upload sa sistema at sagutin lang ho ang mga basic questions sa new accounts counter ng LandBank.
SEC. ANDANAR: At paano po kapag nawala ang ATM o nanakaw? Paano kapag na-lock ang aking account at paano ang resetting ng password? These are questions from our OFWs.
FILIPINO BANK PRES. & CEO MARTIN: Yes, Secretary, magandang katanungan. Kasi kami pong nasa bangko, malimit naming pinapaalalahanan ang atin pong mga kliyente na ‘pag nawala ang ating mga card ay ipagbigay-alam agad ito sa inyong bangko.
Kung mawala po ang card, puwede hong ipagbigay-alam, tumawag lang po sa Customer Care Center namin sa 8405-7000 at international toll free at 1800-10-405-7000.
Puwede rin po kayong makipag-ugnayan sa aming Facebook pages at sa aming website, sa www.ofbank.com.ph. Puwede rin ho kayong kumausap ng tinatawag nating Live Customer Care Agent through doon sa mga numerong nabanggit ko at mag-email po sa kanila at [email protected].
Secretary, makadagdag lang po ng impormasyon, doon po sa ating Mobile Banking App, mayroon pong isang facility doon, ang tinatawag po natin MobiLock. Kapag ho nakapag-download na kayo ng Mobile Banking Application, available to access na po iyon. Ang gagawin lang po ninyo ay boluntaryo ninyo hong i-lock iyong account. So in case mawala ho siya, wala pong makakagamit ng inyong [garbled].
Sa pag-a-unlock naman po ng inyong account, sa kadahilanang gumagamit po kami ng mga sistema ng aming parent bank, puwede hong mag-access ang kliyente ng OF Bank sa www.lbpiaccess.com at tingnan lang po ang field ng report ng loss or stolen card. Ganoon din po ang gagawin kapag ho na-lockout po ang ating kliyente, susundin lang po niya ang mga steps na nandoon, of course, ipasok niya po ang kaniyang user ID and password, magti-trigger po iyong sistema ng pagtatanong ng tinatawag po nating security questions and answers.
Kapag ho maayos po ang lahat ng naging pamamaraan po niya, makaka-log in na po siya at gamitin lang po niya ang last known password niya at puwede na ho siyang mag-online banking muli. So ganoon lang po ang proseso namin, Secretary.
SEC. ANDANAR: Ma’am, ano po ang inyong mensahe para po sa ating mga kababayan?
FILIPINO BANK PRES. & CEO MARTIN: Yes, salamat Secretary sa oportunidad na ito. Ini-encourage po namin ang ating mga kababayan nasa ibang bansa man sila o nasa Pilipinas na mag-open na po tayo ng OF Bank deposit account. Mas inklusibo po ito dahil hindi po ito nangangailangan ng opening deposit, hindi rin po ito nangangailangan ng maintaining balances. Ang fund transfer po mula sa isang OF Bank account to another OF Bank account or to a LandBank account for that matter ay wala pong bayad – free of charge po regardless of how many fund transfer in a day.
Subalit ho kapag gusto ninyong maglipat ng pondo sa isang account na nasa ibang bangko, dadaan po tayo sa pasilidad ng InstaPay at PESONet subject po iyon subject po iyon sa standard na fees sa ngayon. Pero kung ang bangko ninyo po ay OF Bank at LandBank, waived po ang charges namin for InstaPay fund transfer hanggang December 31 ngayong taon.
SEC. ANDANAR: Maraming salamat po, Overseas Filipino Bank President and CEO Leila Martin.
FILIPINO BANK PRES. & CEO MARTIN: Thank you, Secretary.
USEC. IGNACIO: Samantala, upang bigyang-daan ang Hatid Tulong Program na layunin pong mapauwi ang mga na-stranded sa Maynila dahil sa umiiral na community quarantine ay pansamantala munang ipinagpaliban ang Balik Probinsya, Bagong Pag-asa Program. Para sa iba pang detalye, panoorin po natin ito:
[VTR]
USEC. IGNACIO: Sa puntong ito, dumako naman tayo sa pinakahuling ulat mula sa iba’t ibang lalawigan sa bansa. Makakasama natin si Alan Allanigue mula po sa Philippine Broadcasting Service.
[NEWS REPORTING]
USEC. IGNACIO: Maraming salamat, Alan Allanigue mula po sa Philippine Broadcasting Service.
[VTR]
USEC. IGNACIO: Mula naman po sa PTV Davao, may ulat ang aming kasamang si Regina Lanuza. Regine?
[NEWS REPORTING]
USEC. IGNACIO: Maraming salamat sa’yo, Regine Lanuza.
SEC. ANDANAR: Puntahan naman natin si Breves Bulsao mula sa PTV Cordillera.
[NEWS REPORTING]
SEC. ANDANAR: Maraming salamat, Breves Bulsao. Mula naman sa PTV Cebu, may ulat si John Aroa – John?
[NEWS REPORTING]
SEC. ANDANAR: Maraming salamat, John Aroa.
USEC. IGNACIO: Dumako naman po tayo sa update kaugnay sa COVID-19 cases sa buong bansa. Base po sa tala ng Department of Health as of July 16, 2020, umabot na po sa 61,266 ang total number of confirmed cases habang ang kabuuang bilang ng ating mga active cases po ay nasa 38,183. Nadagdagan ng 29 na katao ang mga naitalang nasawi kahapon kaya umabot na po ito sa 1,643. Sa kabilang banda, ang bilang naman po ng mga naka-recover ay umakyat na rin sa 21,440 with 467 new recoveries recorded as of yesterday po iyan.
Ang naitalang top provinces by newly announced cases kahapon ay ang National Capital Region na may 1,886 COVID-19 cases; Cebu na may 198 cases; Cavite with 57 cases; pang-apat po ang Davao del Sur na may naitalang 44 cases; at Laguna na mayroon ding 44 cases.
Hindi po kami magsasawang ipaalala sa lahat ang physical distancing, tamang pagsusuot ng facemask at palagian pong paghuhugas ng kamay. Tandaan: Sa pagsunod at pakikiisa sa ipinatutupad na guidelines ng pamahalaan, makakatulong ka upang tuluyan nating mapagtagumpayan ang laban sa COVID-19. Bahay muna, buhay muna.
SEC. ANDANAR: At iyan ang mga balitang aming nakalap ngayong araw. Maraming salamat sa mga naglaan ng kani-kanilang oras sa pagbibigay-linaw sa mga impormasyon na mahalaga na malaman po ng ating mga kababayan.
USEC. IGNACIO: Ang Public Briefing ay hatid sa inyo ng iba’t-ibang sangay ng Presidential Communications Operations Office sa pakikipagtulungan ng Department of Health at kaisa ng Kapisanan ng mga Brodkaster ng Pilipinas (KBP).
SEC. ANDANAR: Asahan ninyo ang aming patuloy na pagbibigay-impormasyon kaugnay sa mga updates sa ating paglaban sa COVID-19 pandemic.
Maraming salamat din po sa Filipino Sign Language Access Team for COVID-19.
USEC. IGNACIO: Mula po sa Presidential Communications Operations Office, ako po si Usec. Rocky Ignacio.
SEC. ANDANAR: At mula po naman sa PCOO, ako si Secretary Martin Andanar. Magkita-kita po tayong muli bukas dito sa Public Briefing #LagingHandaPH.
##
Source: PCOO-NIB (News and Information Bureau)
