SEC. ANDANAR: Magandang umaga, Luzon, Visayas at Mindanao at sa lahat ng ating mga kababayan na nasa iba’t ibang panig ng mundo. Good morning, Rocky.
USEC. IGNACIO: Good morning, Secretary Martin. Ako naman po ang inyong lingkod, Rocky Ignacio. Samahan ninyo po kami sa loob ng isang oras, at siyempre kasama pa rin po ang ating mga kababayan na nasa iba’t ibang panig ng mundo.
SEC. ANDANAR: Okay, habang hinihintay natin iyong ating mga technical [garbled], from your end, Rocky, you can start the broadcast.
USEC. IGNACIO: Opo. Secretary, sisimulan na natin ba ang ating Public Briefing #LagingHandaPH? Pero, Secretary, nais po naming kumustahin ang inyong naging aktibidad nitong mga nakaraang linggo.
SEC. ANDANAR: Salamat, Rocky, sa katanungan na iyan. Very fruitful naman ang ating mga lakad sa Visayas; tayo’y nag-kick-off ng ating vaccine road map communications activities. Sinimulan natin sa Cebu City at kasama natin si Sec. Mike Dino at ang mga opisyales ng Cebu. And then, we proceeded to Siquijor at doon kasama natin sina Governor Villa at iba pang mga opisyales ng Siquijor Province. Then after that, tayo’y tumungo naman sa Dumaguete, kasama natin si Governor Degamo at si Mayor Remollo ng Dumaguete City para sa kick-off nitong ating COVID-19 vaccine roadmap communications plan. And it was really accepted and welcomed warmly by the officials in Dumaguete, in Siquijor and in Cebu City. At ang mga media ay maraming mga katanungan, mga agam-agam ng ating mga kababayan ay nasagot naman ng mga opisyales natin doon.
But be that as it may, tayo ay didiretso naman sa iba pang mga lalawigan. Sa susunod na mga linggo ay tayo’y aabangan dito sa Caraga Region – Butuan City, Prosperidad City, sa Lanuza, sa may Surigao del Sur, Agusan del Sur, Agusan Norte at sa Surigao City sa Surigao del Norte, and then we will proceed to Ozamiz City, sa Dapitan City diyan sa may Region IX and then we will go to the City of Pagadian.
USEC. IGNACIO: Opo. Secretary, kasama na rin po natin sa ngayon si DBM Secretary Wendel Avisado. Secretary, magandang po. Kasama po natin si Secretary Martin Andanar. Secretary Martin, go ahead po.
SEC. ANDANAR: Yes. Good morning, Sec. Wendel.
DBM SEC. AVISADO: Good morning, Sec. Martin. Good morning sa lahat ng mga nagsusubaybay at nakikinig sa inyong palatuntunan.
SEC. ANDANAR: Thank you so much for your time, Secretary Wendel Avisado ng DBM. Maraming mga gustong magtanong sa inyo na mga kababayan natin at lalung-lalo na ang ating mga LGUs, mga governors at mayors. Pero habang inaayos ang ating technical glitch dito sa PTV at from my end, sa aking home broadcast, I will first turn it over to Rocky Ignacio to do the opening salvo. Please go ahead, Usec. Rocky.
USEC. IGNACIO: Okay. Thank you, Secretary Martin. Secretary Avisado, bago daw po magtapos ang 2020 ay nakapag-release ang DBM ng 2.76 billion pesos para daw po ito sa vaccine procurement ng Department of Health. Base sa mga report, ito daw po ay mula sa mga Special Allotment Release Order galing sa unprogrammed appropriations ng 2020 budget. Paano po nagkaroon ng unprogrammed appropriations sa national budget; at bakit daw po puwede itong i-redirect para sa ibang purpose?
DBM SEC. AVISADO: Totoo po, nag-release po tayo base sa request ng Department of Health for vaccine procurement. Pero hindi po iyan galing sa unprogrammed funds; galing po iyan sa loan proceeds, programmed loan proceeds po iyan ng ADB at saka World Bank base sa certification na inisyu ng Department of Finance, kaya po tayo nag-isyu ng SARO at—iyon na nga po, dahil din iyan sa pagnanasa natin na makapag-procure kaagad ng vaccine. Kasi una pa lang po iyan kaya naman po hinihintay pa natin iyong iba pang mga requirements ng Department of Health base na rin sa kanilang pakikipag-usap with the Vaccine Czar, si Secretary Charlie Galvez.
USEC. IGNACIO: Opo. Secretary, alam ninyo po ba daw kung kaninong brand mapupunta itong 2.76 billion pesos bilang pambayad?
DBM SEC. AVISADO: Hindi po dahil iba-iba po ang kinakausap nila eh. Bale po ang nakalagay doon ay vaccine procurement and therefore, kung anuman po ang kahinatnan at kung kanino mapupunta iyon ay doon po sa ating Department of Health malalaman po iyan dahil sa kanila po namin ni-release iyong pondo po.
USEC. IGNACIO: Opo. Secretary Avisado, ibibigay ko na po—Secretary Martin, go ahead po.
SEC. ANDANAR: Thank you, Rocky. Mayroon din po bang unprogrammed appropriations sa 2021 budget na puwede ring pagkunan ng dagdag pang pondo in case na kailanganin sa bakuna?
DBM SEC. AVISADO: Mayroon po. Maliwanag po sa 2021 national budget ay mayroon pong naka-allocate na 70 billion doon under unprogrammed funds. Ibig sabihin, kapag mayroon pong excess revenues at new revenues and/or mayroong pagmumulan na program proceeds out of loan negotiation and agreements, iyon po pupuwede nating gamitin iyon up to 70 billion pesos po.
SEC. ANDANAR: All right. In total, magkano po ba ang budget ng DOH for the vaccine procurement?
DBM SEC. AVISADO: Sa kabuuan po, ang ating pamahalaan ay naghanda ng up to 82.5 billion pesos. Ano po ang composition niyan? Iyon pong sa Bayanihan II, mayroon pong 10 billion doon; tapos dito naman sa bagong budget natin for 2021, mayroong 2.5 billion ngayon available; at iyong unprogrammed funds na 70 billion. So suma total, 82.5 billion ang inihanda ng ating pamahalaan para sa pagbili ng vaccine.
So wala po tayong dapat alalahanin eh kasi naghahanda po talaga ang gobyerno natin na hanggang sa kung sinong pharmaceutical company ang pupuwedeng magbenta sa atin, talagang bibilhin natin dahil kailangan na kailangan po ng ating mamamayan iyan. At nakahanda po ang ating pamahalaan na bumili niyan, opo.
SEC. ANDANAR: Nakahalo na po ba dito iyong mga loans from international lending institutions?
DBM SEC. AVISADO: Ay, opo. Iyon pong 70 billion na … bulk of that will really come from loan proceeds po. Kaya nga po naka-standby naman ang Asian Development Bank at saka World Bank na magpautang sa atin gawa ng maganda po ang ating credit rating at maayos naman iyong ating pagbabayad ng ating mga nakalipas na utang. Kaya naman po up to that amount ay pupuwede nating hiramin – 70 billion po.
SEC. ANDANAR: May nai-release na po bang pondo na mula sa 2021 GAA? At paano po ang magiging audit ng mga ito?
DBM SEC. AVISADO: Iyong operation po ng ating gobyerno, lahat ng mga kagawaran, mga ahensiya, na-release na po natin for the first quarter ang kanilang budget po. Ang programming lang niyan, nasa Bureau of Treasury, every month niri-release iyong cash. Subali’t tuluy-tuloy lang po iyan at sa pagsisiguro naman po na maayos ang pagkakagasto niyan, nandiyan naman po ang ating Commission on Audit po na inu-audit ang lahat ng transaction ng lahat ng ahensiya at kagawaran ng pamahalaan po.
SEC. ANDANAR: Ito ba ay solely for buying the vaccines lamang? How about ang budget para sa miscellaneous items gaya ng mismong pagtuturok ng bakuna, sa logistics at sa mga healthcare professionals na mag-a-administer nito?
SEC. AVISADO: Ay, kasama na po iyan sa plano ng ating task force at iyong binuo ni Presidente na grupo – a combination of, ayun na nga, Department of Health at saka FDA, iyong ating vaccine czar at iba pang ahensiya ng pamahalaan na nagtulung-tulong po kung papaano pong maihain talaga lahat iyan dahil iba-iba naman po ang requirements ng mga produkto – mayroon iyong kung Pfizer ang kailangan na storage facility is between negative 70 to negative 80 degree Celsius ang temperature; ang iba naman refrigerator temperature lang pupuwede – so, paiba-iba po. Subalit kasama po iyan sa kabuuang gastusin hindi lamang po iyong vaccine mismo kung hindi iyong storage facility, iyong transport requirement at iyong storage, etc., para po masiguro na epektibo pa rin iyong mga vaccine. Kung ano mang brand po iyan, ang ating grupo po na nagpro-procure niyan ang nakakaalam, subalit sa panig po ng DBM makakasiguro po tayo na may pondo po talaga diyan.
SEC. ANDANAR: Minsan prinopose po ng Union of Local Authorities of the Philippines na kung puwede raw bang kuhanin ng mga mahihirap na localities sa calamity funds nila ang pondo para sa vaccine procurement. Papayagan ba ito ng DBM?
SEC. AVISADO: Sa ngayon po wala pa pong specific na issuance ang ating Office of the President patungkol diyan subalit nakita naman natin na kung talagang kinakailangan at kung emergency situation iyan at mayroong corresponding declaration of some kind of situation eh kagyat nag-i-issue naman ng authority ang Office of the President. Hindi po DBM po, kami po tagasunod lang kung ano po ang kautusan ng ating Pangulo po patungkol sa paggamit ng calamity fund po dahil mayroon pong batas patungkol diyan po. Opo…
SEC. ANDANAR: One last question from me, Secretary Wendel, before I turn you over to Usec. Rocky Ignacio. Ako po ay nagtungo sa Cebu City, Siquijor, at sa Dumaguete para sa vaccine rollout ng ating communications plan, sa ating mga LGUs. Now, ang katanungan po ay kapag ang isang LGU ay gustong bumili ng vaccine gamit ang kanilang sariling pera, ano po ang mangyayari doon sa naka-allot sana na pera ng national government para sa vaccine nila? So, halimbawa, ang Dumaguete ay bumili ng P50-Million worth of vaccine, ito po ba ay savings na ng national government?
SEC. AVISADO: Ang pagkakaalam ko po bago po maserbisan o mapagbilhan ang mga LGUs, uunahin po muna ang national eh. Ang national naman po sinisiguro niya na, sa kabuuan kasama lahat lalo pa iyong mga mahihirap na mga LGUs. Kaya naman po hindi pupuwedeng bumili nang direkta ang LGU nang hindi coordinated sa national. Kaya nga po tripartite iyong agreement – national, local, at saka iyong pharmaceutical industry, kasi regulated po iyan eh.
Kaya naman po, okay lang iyan na bumili ang mga LGUs dahil may kakayanan sila subalit hindi po iyan sabihin mo direkta sa kanila na hindi dumadaan sa national. Mayroon pong corresponding coordination talaga iyan dahil dapat malaman din ng national kung ilan ang na-release sa isang LGU, dahil kasi tinatantiya ng national kung papaano nga ang proportionate distribution ng mga vaccine na magiging available sa bansa.
So, wala pong problema iyong pagbili ng mga local, ina-allow nga po iyan ni Pangulong Duterte subalit that should be done in a coordinated manner together with the national, through the Department of Health and the local government and the pharmaceutical industry or company po. Opo…
USEC. IGNACIO: Opo—
SEC. ANDANAR: Thank you. Yes, go ahead, Rocky.
USEC. IGNACIO: Opo. Magandang umaga po ulit, Secretary Avisado.
SEC. AVISADO: Yes, Usec.
USEC. IGNACIO: Opo. May tanong po ang ating kasamahan sa media, si Joseph Morong po ng GMA 7. Ito po ang tanong niya: Can you give us a breakdown for the cost we are paying for each of the vaccines we are getting?
SEC. AVISADO: Wala pa tayong breakdown pa dahil patuloy pa po iyong negotiation eh. We release amounts based on the request coming from the Department of Health. As to how that’s going to be utilized, ang DOH po ang makakasagot niyan. Kami lang po nag-a-allocate lang po kami base doon sa approved budget nila, either through the current budget natin or iyong sinasabi nating standby fund under Bayanihan 2 or under un-programmed under the 2021 National Budget po.
USEC. IGNACIO: Opo. Matanong naman po iyong kasamahan natin na si Aileen Taliping ng Abante Tonite: Nagtatanong po ang mga AFP retirees kung may pag-asa po ba ang hinihintay nilang 2018 differential ngayong taon? Ang sentimiyento po ng mga sundalong retirees ay tila po nakalimutan na sila ng gobyerno dahil ang iba ay nakamatayan na ang paghihintay sa kanilang 2018 differential pay.
SEC. AVISADO: Ako po ay nakikiisa sa kanila at sinasabi ko nga po wala hong problema sa DBM po, ang issue po is between the retirees and the Philippine Veterans Affairs Office po. Kasi po kami nagri-release po kami base doon sa listahan na ipinapadala sa amin. Hindi naman ho naman kami puwedeng mag-imbento ng listahan. Kaya nga po we are holding responsible the set of the agency in the distribution of the retirement pays.
At sana po huwag nilang ituro ang DBM na siyang nagwi-withhold, na dini-delay. Wala ho kaming karapatan na mag-delay niyan dahil po iyan kautus-utusan ng Pangulo iyan at kinausap nga niya ako patungkol diyan. Ang sabi ko, kaya nga po sini-simplify na natin at iyong differential mayroon naman pong favorable opinion ang Department of Justice kaya nga po for the first quarter of the year, this year po, nag-issue na ako ng SARO para po sa pension nila at iyon po nasa Bureau of Treasury na.
Ang Bureau of Treasury naman just for the first quarter po – January, February, March; iyong sa programming naman ng releases ng cash nasa Bureau of Treasury na po iyan, hindi na po namin sakop iyan. But gusto ko lang i-sentro at i-clear na hindi po namin dini-delay. Kami po umaasa at binabase namin ang aksiyon namin doon sa nakakarating sa amin na listahan ng mga retirees na siyang tatanggap po niyan dahil hindi ho naman kami pupuwedeng mag-release ng sobra kaysa doon sa kung anong listahan at kung ilan po ang ating mga pensioners ang dapat pong tumanggap dahil ifa-flag din po kami ng COA kung idi-delay namin o kung susobrahan namin.
So, sana po maunawaan din kami ng mga retirees natin na ako pa po ay talagang masyado po akong ano po… makatao po ako talagang sinisiguro ko lalo pa kapag suweldo hindi po ako pumapayag na natatagalan po. Sana po maunawaan kami ng mga retirees natin po. Opo…
SEC. ANDANAR: Sa sinabi naman po ng DILG na kulang daw sa pondo ang ahensiya para mag-rehire ng mga maraming contact tracers. Kung sakali ba ay papayagan rin ng DBM ang DILG na i-realign ang pondo nito kagaya ng pagpayag ninyo sa realignment ng DFA sa pondo nila matapos manawagan si Sec. Locsin?
SEC. AVISADO: Modification lang po ang kailangan po niyan, sandali lang po iyan. Hindi na po aakyat sa Pangulo iyan, dito na lang sa level ko, na-approve ko na po iyan. Wala pong problema kapag tungkol diyan po. Opo.
SEC. ANDANAR: Itong naging-issue po naman sa DFA. Ayon kay Secretary Locsin na naubos nga daw po iyong kanilang passport revolving fund nila dahil nagamit sa travel allowances, insurance at iba pa, pupuwede bang gamitin iyon doon?
SEC. AVISADO: Modification lang din po. Kung ano po iyong available funds nila po, puwede po nilang gamitin iyan. They can just request for modification of their budget allotted for other items para magamit po nila diyan, wala pong problema. At kung talagang kinakailangan at naubusan na po, they can always go up to the President para po matulungan sila through the contingency fund available po.
SEC. ANDANAR: Ano po ang inyong parting words, Secretary Avisado, sa ating mga kababayan?
DBM SEC. AVISADO: Ano po, pang-unawa lang po. Lahat po ginagawa na ng ating pamahalaan. Sana po tingnan na lang muna natin iyong positibong aspeto dahil po hindi ho madali itong ating kinakaharap ngayon. Ang pandemya po nagpapatuloy at ginagawa naman lahat ng mga taong gobyerno ang dapat gawin po.
Kung sa dulo po nito ay talagang failure po, eh ‘di sige po, tuluy-tuloy lang po iyong pagbatikos natin. Pero sana naman po, hindi pa ho nakakaumpisa, wala pa nga pong vaccine dito nakarating sa atin, binibira na po kaagad natin ang pamahalaan. Eh papaano po iyon, siyempre iyong mga taong-gobyerno pinanghihinaan din ng loob kaya po sana i-encourage pa po dapat natin. Pero magmatiyag po tayo kung mayroon pong mga iregularidad, huwag po tayo mag-atubili.
Pero hindi pa nga po nadi-deliver sa atin, wala pa nga pong nagagamit natin, eh papaano na po iyan? Tutal naman po mayroon naman tayong mga mekanismo na kung talagang mayroong mga nag-i-engage ng mga korapsiyon at iregularidad, eh tuluy-tuloy lang din po ang pag-ano natin niyan, i-pursue po natin itong mga kaso, kahit kasuhan po natin.
Pero, subalit pang-unawa po ang aming hinihingi dito sa puntong ito dahil po nakikipagtagisan tayo sa ibang bansa para lang po tayo makakuha ng vaccine. Kinakausap na po natin lahat, sana po bigyan natin ng chance muna ito na magkaroon tayo ng vaccine.
At ang isa pa po na issue nga na gusto natin na liwanagin din sa ating mga mamamayan dahil marami pong kumakalat na huwag talaga kayo magpabakuna dahil puro mga ano ‘yan lahat, magkakasakit pa kayo lalo. Eh kung ganoon po, eh ‘di papaano na po natin maresolba itong mga issue na ito kung hindi maniwala po tayo sa ating gobyerno. Wala naman pong gobyerno na gagawa ng mga bagay na makakasira sa mamamayan, nagsisikap naman po lahat.
So sana po mag-unawaan tayo, magtulungan po tayo. Pero kung mayroon pong mga katiwalian, mayroong iregularidad eh tuluy-tuloy po, i-ano po natin, isabi natin. Pero iyon nga po, sana po bigyan natin ng chance muna ito, makarating ang vaccine at ma-implement natin at hikayatin natin ang ating mamamayan dahil ang level of confidence nila lalo namang naapektuhan dahil hangga’t binabatikos nang binabatikos araw-araw iyong vaccine natin eh paano na lang ho? Baka tayo magkaproblema din.
So pang-unawa po at magtulungan tayo, iyan po ang aking panawagan sa ating mga mamamayan, sa ating mga kapuwa Pilipino. Dahil wala pong makaka-solve ng problema natin kung hindi tayo ding mga Pilipino. Maraming, maraming salamat po.
USEC. IGNACIO: Opo.
SEC. ANDANAR: Maraming salamat po, DBM Secretary Wendel Avisado. Mabuhay po kayo, sir.
USEC. IGNACIO: Opo. Secretary Avisado, may pahabol po sanang tanong si Joseph Morong. Anyway, thank you Secretary Martin.
SEC. ANDANAR: Samantala, pondo para sa isasagawang solidarity clinical trial ng World Health Organization sa Pilipinas aprubado na ni Pangulong Duterte. Senador Bong Go hinimok naman ang IATF na isaalang-alang muli ang pagpapababa ng age restriction sa mga pinapayagang lumabas ng tahanan. Ang detalye sa report na ito:
[NEWS REPORT]
USEC. IGNACIO: Samantala, tuluy-tuloy pa rin ang ginagawang pamamahagi ng tulong ng pamahalaan at ng opisina ni Senator Bong Go sa mga nasalanta nang sunud-sunod na bagyo noong nagdaang taon. Kamakailan ang mga nasiraan ng bahay sa Nagtipunan, Quirino at halos isanlibong residente naman ng Nueva Vizcaya ang binisita ng outreach team ng senador at ng ilang ahensiya ng gobyerno. Panoorin po natin ito:
[NEWS REPORT]
SEC. ANDANAR: Umabot rin sa lalawigan ng Antique ang mga tulong mula sa tanggapan ni Senador Bong Go at ang mga programang hatid ng iba’t ibang government agencies. Panoorin natin:
[NEWS REPORT]
USEC. IGNACIO: Ayon po sa Department of Health, 200% ang itinaas ng kaso ng COVID-19 sa munisipalidad ng Bontoc, Mountain Province sa loob lamang po ng dalawang lingo, kasama na sa nagpositibo ang mismong alkalde nila. Ito na kaya ang epekto ng pagpasok ng UK variant sa kanilang bayan? Alamin natin ang pinakahuling sitwasyon doon, kasama po natin si Bontoc Mayor Franklin Odsey. Magandang umaga po, Mayor.
BONTOC MAYOR ODSEY: Magandang umaga din po!
USEC. IGNACIO: Opo. Mayor, kumusta na kayo ngayon? Na-trace ninyo ba kung saan po o kanino kayo na-expose, Mayor?
BONTOC MAYOR ODSEY: I‘m fine. I do not know kasi alam mo naman ang trabaho ng mayor ang daming mga kliyente na pumupunta sa opisina. Iyong RT-PCR ko was released January 15 kaya ako ay on home quarantine kasi asymptomatic po ako.
USEC. IGNACIO: Opo. Mayor, kami ay umaasa sa mabilis ninyong paggaling. Nasabi ninyo nga po na January 15 pa ginawa ang test sa inyo, higit isang linggo na po iyan ang nakakaraan. Nakapag-secondary test na po ba kayo?
BONTOC MAYOR ODSEY: Hindi pa, I’m awaiting the termination of my home quarantine then I will undergo the second testing. Sana negative.
USEC. IGNACIO: Opo, opo. Umaasa rin kami diyan, Mayor. Medyo pahinga po muna ano at siguraduhing malakas ang ating katawan, Mayor. Na-determine po ba kung ang nakahawa sa inyo ay ang bagong variant ng COVID na mas nakakahawa daw po, Mayor?
BONTOC MAYOR ODSEY: Hindi nga kasi ang test ng RT-PCR ko January 15, ang confirmation ng DOH sa UK variant dito sa amin was January 22. Kaya I cannot determine whether ang kaso is iyong unang variant o itong UK variant.
USEC. IGNACIO: Opo. Pero kumusta na po Mayor, alam ko naman po na talagang kayo ay dapat nasa bahay ninyo, nagpapahinga, pero alam rin po namin na ginagawa ninyo po ang inyong tungkulin. Pero kumusta po iyong labindalawang residente ng Bontoc na nagpositibo sa bagong variant ng COVID-19? Nasaan na po sila ngayon at paano po sila mino-monitor ng LGU?
BONTOC MAYOR ODSEY: Iyong update, iyong 12 COVID-19 cases namin? Dalawa ang nasa hospital pa rin, iyong regional hospital namin. Isa ngayon ang madi-discharge; tatlo ang naka-home quarantine; at anim ang na-discharge and are continuing home quarantine. Iyon ang facts/status ng twelve UK variant cases namin po.
USEC. IGNACIO: Mayor, itong mga naka-home isolation, kasama na rin po kayo diyan, paano po ang set-up dito kasi po nakakahawa po ang bagong variant? Paano po nako-control at siguraduhing hindi kakalat ang virus sa mismong loob ng bahay po, Mayor?
BONTOC MAYOR ODSEY: We closely monitor them. We have our contact tracers, we have our local informers sa barangay, LGU na nagmo-monitor, that they should comply iyong requirement sa home quarantine.
USEC. IGNACIO: Opo. Mayor, balikan po natin iyong pangyayari doon po sa sinasabing unang nag-positive sa bagong variant na galing po sa UK noong December 11. Nabanggit po ninyo na nag-negative naman po ang balikbayang ito upon arrival pero pagdating mismo sa inyong probinsiya ay saka lamang po siya nag-positive na. Na-trace ninyo po ba ang posibleng dito nga sa Pilipinas na siya nahawaan ng bagong variant sa pagitan ng biyahe niya mula po sa airport hanggang sa Bontoc? At paano po iyong coordination, Mayor, ng LGU ng inyong pamahalaan dito po sa Department of Health?
BONTOC MAYOR ODSEY: Hindi ko masigurado pero ito ay returning Filipino sa amin. Kung returning overseas Filipino, ibig sabihin kumpleto ang dokumento pagpasok sa ating bayan, hindi ba? Galing sa Maynila, pumanhik doon sa amin, again on the assumption na they passed through iyong health protocols, iyan. Ang sitwasyon noong index case 51. Kaya nasabi ko negative because of the processes that they have undergone when in Manila na pahintulutan silang umuwi dito sa aming bayan.
USEC. IGNACIO: Opo. Mayor, nagkaroon daw po ng pagdiriwang itong balikbayan na ito noong holiday season kung kaya’t nagkaroon ng hawaan sa mga dumalo. Hindi po ba naghigpit ang lokal na pamahalaan sa sinasabi po nating mass gathering noong panahon ng Kapaskuhan?
BONTOC MAYOR ODSEY: I learned that they had a family reunion despite our advisory, executive order, na bawal based from IATF guidelines. Hindi namin naguwardyahan siguro sa kanilang bahay iyong pagdiriwang nila because it was a family reunion.
USEC. IGNACIO: Opo. Mayor, ayon po kay Mayor Benjie Magalong na atin rin pong contact tracing czar, ang nagiging contact tracing ninyo po diyan ay hanggang first generation lamang. Ibig sabihin, limitado po ba iyong lawak, tama po ba iyon? At ano po iyong magiging problema ninyo sa aspetong ito?
BONTOC MAYOR ODSEY: At early stages, tama si Mayor Magalong kasi kakaunti ang LGU contact tracers namin kaya mobile sila. Kaya nabibilang ang accomplishment nila sa contact tracing sa mga second generation at third generation. But I am so happy that ngayong araw nandito na ang contact tracers from CAR, from Region I and Region II nag-a-assist sa amin at nang ma-trace ang second and third generation.
Kapag na-trace ang mga second and third generation, they will conduct RT-PCR testing and they will be here until Friday, Ma’am.
USEC. IGNACIO: Mayor, dito naman po sa usapin ng testing. Paano ninyo pinalawig ngayon para matiyak na talagang maa-isolate po lahat ng may COVID-19?
BONTOC MAYOR ODSEY: Kaya nga they are now undergoing extensive and aggressive contact tracing so that we will be able to determine and segregate and require home quarantine sa mga nahawaan.
USEC. IGNACIO: Opo. Mayor, ilang barangay po iyong naka-localize lockdown pa rin at pinag-aaralan ba kung ma-i-extend po iyong lockdown dito sa Barangay Samoki beyond January 31 po?
BONTOC MAYOR ODSEY: As of now, there are five barangays. Apat iyong nasa central at isa sa outskirt, that will be until January 31st. If the contact tracers who are now in our municipality will not be able to finish their contact tracing then we will extend the lockdown.
USEC. IGNACIO: Opo. Mayor, pasensiya na po. Alam ko pong baka hindi na gumaganda ang pakiramdam ninyo pero kumusta po iyong mga apektadong residente? May ayuda po bang ibinibigay ang local LGUs sa kanila?
BONTOC MAYOR ODSEY: Yes, we allotted some food packs for our constituents na nahawaan. In fact, we all allotted mga households eh and we are very happy that our request for food assistance from Region CAR will be arriving today. And nag-donate po si congressman namin at saka kaibigan niyang party-list ng 200 bags kanina at may assistance naman ang mga kababayan namin kasi hindi sila makalabas eh.
USEC. IGNACIO: Opo. Pero Mayor, posible ba na buong munisipalidad na ng Bontoc ang i-lockdown – huwag naman po sana – kung sakaling dadami po iyong COVID cases diyan? Kakayanin po ba ng LGU na suportahan iyong maaapektuhang residente, Mayor?
BONTOC MAYOR ODSEY: I’m praying na huwag sana mapunta sa category na iyan kasi we’re all exerting efforts that it will not spread to our adjoining barangays.
USEC. IGNACIO: Opo nga eh. Kung mai-extend po ang lockdown, Mayor, o lalawakan iyong sakop nito, paano po makakaapekto ito lalo na po sa supply ng gulay na nanggagaling diyan sa bayan ninyo, Mayor?
BONTOC MAYOR ODSEY: Iyon nga eh. Kaya nga nahirapan kami sa unang lockdown sa ECQ, mabuti may national assistance tayo. Sana hindi! It will not go to that extent, dito na lang sa apat na ito kasi nako-contain naman.
USEC. IGNACIO: Ah okay. Opo, sana nga po ano po. Pero masasabi ninyo po ba na maaaring dahil sa pagbubukas muli ng turismo sa inyong rehiyon ang pagtaas ng COVID cases diyan at ang pagkakadiskubre po nitong bagong variant, Mayor?
BONTOC MAYOR ODSEY: Oftentimes, hindi namin pinapahintulutan ang pagpunta ng mga turista dito whether local or national. When everything is okay, next year probably, we’ll invite all tourists to come here kasi malapit kami sa Sagada. Marami kaming mga beautiful spots, we have the sea of clouds, we have our famous rice terraces also.
USEC. IGNACIO: Opo. Mayor, kami po ay kasama ninyo sa pagdarasal na talagang iyong inyong bayan po ay talagang maging safe pa rin po dito sa bagong variant, ano po. Kunin ko na lamang po iyong paalala ninyo sa mga kababayan natin diyan sa Bontoc at sa mga taga-ibang lugar pa po na nagpaplano ring dumayo diyan sa inyong lugar, Mayor?
BONTOC MAYOR ODSEY: To our good people of Bontoc and to all our good friends from the different municipalities, now that we have 12 confirmed COVID-19 UK variant in our municipality, may I reiterate your full cooperation.
The second and third generation contacts, please be honest and cooperate with our contact tracers. It is for your safety and our safety. If we work as one, we can overcome.
God bless us all!
USEC. IGNACIO: Okay. Maraming salamat po sa inyong panahon, Mayor Franklin Odsey ng Bontoc, Mountain Province. Maraming salamat po! Magpagaling po kayo, magpalakas po kayo. Salamat po, Mayor.
SEC. ANDANAR: Puntahan naman natin ang mga balitang nakalap mula sa lalawigan kasama si John Mogol ng Radyo Pilipinas. John, good morning!
[NEWS REPORT]
SEC. ANDANAR: Maraming salamat, John Mogol ng PBS Radyo Pilipinas. Samantala, tatlong air passengers mula sa Mactan Airport ang hinihinalang nahawaan ng bagong variant ng COVID-19; habang naitala naman ang nasa higit na 900 na kaso ng COVID-19 sa buong lalawigan ng Cebu. May report si John Aroa, live.
[NEWS REPORT]
SEC. ANDANAR: Maraming salamat, John Aroa ng PTV Cebu.
USEC. IGNACIO: Tuloy-tuloy naman ang pagmo-monitor ng Cordillera Regional Task Force for COVID-19 sa Bontoc, Mountain Province matapos maitala ang 12 kaso ng bagong variant ng virus sa munisipalidad. May report si Florence Paytocan.
[NEWS REPORT]
USEC. IGNACIO: Samantala, simula February 3 ay inaasahan ang lahat ng establishment sa Davao City ay magpapatupad na ng Davao QR Code. Ang detalye ibabalita ni Regine Lanuza ng PTV Davao.
[NEWS REPORT]
SEC. ANDANAR: Samantala, 7,729 ang naitalang bilang ng mga gumaling mula sa COVID-19 kahapon base sa pinakahuling bulletin ng Department of Health. Sa kabuuan, umabot na sa 475,612 ang COVID-19 recovery sa bansa. 1,194 naman ang mga bagong nahawaan ng sakit habang 53 ang nasawi sa kabuuang 10,242 deaths. Sumatotal ay 513,619 COVID-19 cases na ang naitala sa buong bansa.
Sa nakalipas na isang linggo ay naging taas-baba ang paggalaw ng reported cases at sa limang araw na nakalipas ay hindi bumababa sa 1,700 cases ang naitatala. Nangunguna pa rin ang Davao City sa may pinakamataas na reported cases kahapon o umabot sa 99; hindi naman nalalayo ang Lungsod ng Quezon with 98 cases; nasa ikatlong puwesto ang Cavite with 74 cases; nasa 4th spot naman ang Baguio City with 73 cases; samantalang ang Leyte ay nasa ikalimang puwesto na may 63 na bagong kaso.
Ang active cases ay 27,765, ito po ay 5.4% ng kabuuang bilang ng COVID-19 cases sa bansa. Maliit na porsiyento lamang sa mga aktibong kaso ang moderate cases na nasa 0.53%; ang pinakamaraming bilang o 83.3% ay mild cases; 9.1% ang asymptomatic; 4.4% ang critical; samantalang 2.7% naman ang severe.
USEC. IGNACIO: Ang amin pong paalala, sundin po natin ang mga ipinatutupad na minimum public health standards. Isuot po nang tama ang inyong face mask at face shield. Huwag pong ilalagay ang face mask sa inyong baba at gayun din po ang face shield huwag itong ilalagay sa inyong ulo.
Muli, malaki po ang ating magagawa para mapigilan ang pagkalat ng virus. maging BIDA Solusyon sa COVID-19. Huwag ding magpapakalat ng fake news. Maging mapanuri po tayo sa mga impormasyon na ating nakikita sa social media. Hindi po lahat ng inyong nakikita sa inyong news feed ay totoo. Mainam po kung ang pinagmumulan ng ating impormasyon ay mga lehitimong media organization.
Para sa inyong mga katanungan at concerns tungkol sa COVID-19, maaari ninyo pong i-dial ang 02-894-COVID o kaya ay 02-894-26843. Para naman sa mga PLDT, Smart, Sun, at TnT subscribers, i-dial ang 1-555. Patuloy rin kayong makibalita sa mga pinagkakatiwalaang sources ng impormasyon tungkol sa COVID-19, maaari ninyong bisitahin ang covid19.gov.ph.
SEC. ANDANAR: Maraming salamat po sa ating mga partner agency para sa kanilang suporta sa ating programa at maging ang Kapisanan ng mga Brodkaster ng Pilipinas, salamat din po sa Filipino Sign Language Access Team for COVID-19. Mabuhay po kayo!
Diyan po nagtatapos ang ating programa sa araw na ito. Ako ang inyong lingkod, Secretary Martin Andanar ng PCOO.
USEC. IGNACIO: At ako naman po si Usec. Rocky Ignacio.
SEC. ANDANAR: Hanggang bukas pong muli dito lamang sa Public Briefing #LagingHandaPH.
###
—
SOURCE: PCOO-NIB (News and Information Bureau-Data Processing Center)
