Interview

Cabinet Report sa Teleradyo – Radyo Pilipinas with Presidential Communications Operations Office Secretary Martin Andanar by PCOO Assistant Secretary Kris Ablan and Mr. JV Arcena of the PCOO Global Media and International Affairs [Interview with DOJ Secretary Menardo Guevarra & Senator Richard Gordon]

MR. ARCENA: Magandang gabi, Luzon. Maayong gabii, Visayas at maradyaw karadyaw nga duyom sa mga taga-Mindanao. Ito po ang Cabinet Report sa Teleradyo – ako po si JV Arcena.

ASEC. ABLAN: At ako naman si Asec Kristian Ablan ng PCOO.

MR. ARCENA: Ngayon po mga kabayan, ito po ay September 6, 2019 Episode 86 po, ng Cabinet Report sa Teleradyo. At maya-maya lang po Asec. ‘no, makakasama po natin for the first time dito—

ASEC. ABLAN: In a long time.

MR. ARCENA: Yeah, kumpleto tayong tatlo. First time na kumpleto tayong tatlo.

ASEC. ABLAN: Episode 86 na pero ngayon lang tayo makukumpleto as tatlo. Kasi minsan tayong dalawa—

MR. ARCENA: At naka-Skype siya, pero kumpleto pa rin dahil iyon nga lang, virtually kasama natin si Secretary Martin Andanar. Pero ngayon, makakasama natin siya dito ‘no sa studio, kasama si Secretary Martin Andanar, at fresh pa kayo Asec., ‘no galing sa—

ASEC. ABLAN: Congress para sa ating budget hearing.

MR. ARCENA: Kamusta naman po ‘yung budget hearing ninyo, Asec.?

ASEC. ABLAN: Ah, maganda at nakapasa na ng Committee on Appropriations ang budget ng Presidential Communications Operations Office. So, nagpapasalamat po tayo kay Congressman Joet Garcia ng Bataan na siya ang Vice Chair ng Appro na nag-preside ng ating budget deliberation kaninang hapon. Siyempre, kay Congressman Isidro Ungab na ang Chairman ng Committee on Appropriations. So maraming, maraming salamat po sa ating mga Kongresista at in-approve po ng Committee ang budget ng PCOO.

MR. ARCENA: Pero bago tayo mag tuluy-tuloy Asec. ‘no sa ating talakayan, isang oras na talakayan dito ho sa Cabinet Report sa Teleradyo, tayo po ay napapanood sa PTV4, napapakinggan sa Radyo Pilipinas Uno 738, napapanood din po tayo sa lahat ho ng mga social media pages ng PCOO, RTVM, Philippine News Agency, sa page ni Secretary Martin Andanar at sa page ng PCOO Global Media Affairs.

Last week ay napag-usapan ninyo Asec., ‘no ‘yung tungkol ho sa mga Chinese workers dito sa Pilipinas; ito ‘yung mga nagtatrabaho sa POGO.

ASEC. ABLAN: Yes, kausap natin last week JV si Undersecretary Ana Dione ng DOLE at pinag-usapan namin iyong mga POGO-Chinese workers nga na ‘yan.

MR. ARCENA: Mainit ho ‘yang issue na ‘yan ‘no dahil una, ito po ay umabot na at may panawagan pa nga ‘no ‘yung Chinese government, iyong Chinese President Xi Jinping at mayroon na ring sagot diyan si Pangulong Duterte noong nakaraang araw na presscon niya.

Pero doon, balikan natin iyong hearing ninyo kanina Asec., ano ‘yung magiging susunod na direksiyon ng budget natin?

ASEC. ABLAN: Well, gaya ng ibang mga ahensiya ng gobyerno na humihingi ng pondo mula sa ating Kongreso, pagkatapos ng approval sa committee level, pupunta na tayo sa plenary. So, kanina ang nag-present si Secretary Martin Andanar, kasi siya ang head of agency ng PCOO, now that’s done, pagdating ng plenary naman ang magpi-present ay iyong sponsor natin, si Cong. Joet Garcia naman. And then after that, lilipat naman po tayo sa Senate; we will do the same thing, dadaan na naman tayo sa Committee on Finance tapos idi-defend naman tayo doon ng sponsor natin doon sa Senate. I’m not sure kung sino po ‘yung sponsor natin.

MR. ARCENA: Magkano po ba Asec. ‘yung total na panukalang PCOO budget?

ASEC. ABLAN: I’m not sure, pero it’s between 1.32 to 1.6 billion, feeling ko, nasa 1.3 billion. Maliit lang ‘yan ha, I mean individually JV, one billion we can live with it for the rest of our lives. Pero napakaliit niyan considering iyong 1.3 na iyon JV, lahat-lahat na iyon na ahensiya including PIA, Radyo Pilipinas… lahat-lahat nandoon na, so ang liit-liit lang noon.

MR. ARCENA: Pati PTV kasama doon.

ASEC. ABLAN: Kasama na iyong PTV, kasama na iyong APO, kasama na iyong BCS, lahat-lahat na… RTVM, lahat-lahat na – 1.3 billion. You compare it to DepEd. DepEd – 500 billion, so, ‘pag kinompute (compute) mo, wala pang 1% ng budget ng DepEd ang budget ng PCOO.

MR. ARCENA: So sana, taasan pa…

ASEC. ABLAN: Oo, saka sana intindihin ng ating mga kababayan na—alam mo, maliit din iyong budget ng PCOO kasi ang dami nilang hinihingi eh ‘di ba, ang dami nilang dini-demand, eh maliit naman iyong pondo. So anyway—but even with small budget, Secretary Martin and the rest of PCOO is able to produce content and provide information to the people.

MR. ARCENA: Quality content.

ASEC. ABLAN: Yes, oo.

MR. ARCENA: At ano naman po ‘yung mga pulso or sabihin natin common sentiments or sinasabi ng mga Kongresista na nandoon sa hearing?

ASEC. ABLAN: Ah well, kanina naging issue ang red tagging. So na-bring up ng ating Makabayan Bloc iyong alleged pag-red tag ng isa sa mga ahensiya natin, taguin na lang natin sa pangalang ‘Philippine News Agency’ na nadepensahan naman ng leader na si Director Gigie Agtay. O, magandang gabi po Ma’am Gigie at na-defend niya nang mabuti na wala namang red tagging. We are reporting the news—

MR. ARCENA: Objective tayo, at malinaw po ‘yung sinabi ni Sec. ‘di ba, ni Secretary Andanar na wala tayong polisiya na sa red tagging at tayo po ay kinukuha natin lahat ng sides; objective iyong reporting natin.

ASEC. ABLAN: Yes …Na-question pa JV iyong pagpunta mo ng US saka Europe?

MR. ARCENA: Ako?

ASEC. ABLAN: Natin, natin – Partially, partially [laughs]… partially napag-usapan iyon. And then may konting issue sa APO at saka NPO but nothing that the PCOO officials could not answer.

MR. ARCENA: Yes, at kaya namang i-justify.

ASEC. ABLAN: Yes. Kasi sila naman, curious lang din naman sila. Tinanong nila kung ano ‘yung budget, sinagot naman ni Sec. Martin saka ni Usec. George Apacible na ito ‘yung nagastos natin. We’re transparent.

MR. ARCENA: Yes. Iyon ang maganda, transparent ang PCOO sa ilalim ni Secretary Martin. Kaya nating sagutin lahat ng sentimo kung saan napupunta, ‘di ba?

ASEC. ABLAN: Yes. Wala nang tanong, ma-plug ko lang JV. Wala nang tanong tungkol sa misspelling o maling logo… wala na kasi naayos na natin iyon. Kaya maigsi, mas maigsi iyong pag-pass ng—pag-approve ng PCOO budget this year in the three times na nag-defend tayo ng budget as an Assistant Secretary at kasama si Sec. Martin, maiksi.

MR. ARCENA: to iyong pinakamaiksi at pinaka-smooth ‘no, na walang maraming tanong. Pero, in fairness, maayos ho iyong presentation, maayos ho iyong pagsagot at maganda ho iyong mga kasagutan na ginawa ninyo Asec – congratulations po.

ASEC. ABLAN: Ay, ni Sec. Martin po ‘yun. Nakinig lang ako, JV [laughs].

MR. ARCENA: At ni Sec., ng team ng PCOO sa pangunguna ni Secretary Andanar. Congratulations ho sa inyong lahat na nandoon ‘no, na dinefend iyong atin pong budget, transparent at nang maayos at congratulations sa lahat.

Pero aside—ngayong linggo na ‘to Asec., ano ho ang mga pinagkaabalahan ninyo?

ASEC. ABLAN: Ay naku, madami tayong mga activities ngayon, JV. Pinaghahandaan natin kasi mawawala po ako ng dalawang linggo, magkakaroon po tayo ng immersion sa aking Career Executive Service so please pray for me. I will be doing my immersion in undisclosed location in Mindanao. Hindi ko na po sasabihin, pero—

MR. ARCENA::Pero congratulations muna Asec. ‘no na pumasa kayo diyan sa CES ‘no. Congratulations.

ASEC. ABLAN: Oo, Career Executive Service. Lahat ng mga third level officials JV, feeling ko dapat dumaan kasi magandang programa ang CES.

MR. ARCENA: At nabanggit natin naman kanina iyong budget hearing Asec., pag-usapan na natin ngayon ang pinaka-mainit na issue na pinag-uusapan ng sambayanan – ito pong issue ng GCTA o iyong Good Conduct Time Allowance na issue na kinasangkutan ho ng Bureau of Corrections. At nitong nakalipas nga na araw, pinag-resign o sinibak ni Pangulong Duterte si BuCor Director General Nicanor Faeldon dahil nga po doon sa issue ng GCTA.

At marami hong mga bagong twist na lumabas kagabi Asec., iyong lumabas pa na GCTA for sale ‘no, na binibenta pala Asec., iyong paglaya ng mga preso diyan sa Bilibid. At naging malaking issue ito Asec., dahil ho doon sa napabalita ‘no, balikan lang natin nang konti, iyong napabalitang early release ni dating Calauan, Laguna Mayor Antonio Sanchez. ‘Di ba, na ito po ay convicted sa kasong rape at murder ng dalawang UP students.

So makakasama natin, maya-maya makakasama natin si Justice Secretary Menardo Guevarra na napakaganda rin noong kaniyang pagsagot doon sa Senate hearing, maayos. Iyong kaniyang pagsagot at bilib ako sa kaniya, ang galing niyang sumagot Asec. Kahit ang galing din ng nagtatanong: Si Senator Drilon ang galing din magtanong, iyong iba pang mga senador ang galing magtanong, pero bilib ako rito kay Justice Secretary Guevarra.

ASEC. ABLAN: Yes. Sa kaniya ko naintindihan iyong naging issue, kasi may exception on heinous crimes. Iyong exception ng heinous crime only applies to those who are still on preventive detention. Meaning to say, hindi pa nahatulan. Eh hindi naman preventive imprisonment si Mayor Calauan kasi na-convict na siya. So, there’s an absurdity na may panahon na puwedeng lumabas iyong tao na may problema and then naman—anyway, medyo hindi maganda iyong pag-elaborate ko on the issue.

MR. ARCENA: Pero para mas ma-elaborate ‘yan Asec., iyong binanggit mo kanina, makakasama natin, nasa linya na ho ng telepono, napakasipag… si Justice Secretary Menardo Guevarra. Sir, Secretary live ho tayo dito sa Radyo Pilipinas kasama po, ako – si JV Arcena—

ASEC. ABLAN: At ako po si Asec. Kris Ablan, good evening po Sec. Guevarra.

MR. ARCENA: At kasama rin po natin si Secretary Martin Andanar, nandito rin po sa studio. Secretary Guevarra, good evening po.

SEC. GUEVARRA: Good evening to your listeners. Good evening to all of you.

ASEC. ABLAN: Yes, Sec. Guevarra we’re also joined by Secretary Andanar. Just before talking to you Sec., I had tried to explain what you were able to explain during the Senate hearing, unsuccessfully. Can you please share with our listeners what exactly happened with the case of ex-Mayor Sanchez po and how was he able to use this GCTA po?

SEC. GUEVARRA: Iyon kasing nabalita noon kaya nagkaroon ng issue tungkol diyan ay nabalita na isa siya sa mga maaaring—maaari ha, maaaring mag-benefit doon sa retroactive application noong Republic Act No. 10952, ito ‘yung batas na nagbigay ng additional or expanded time credit for good conduct or loyalty and so forth and so on.

So iyong mga dating benefits na binibigay for good conduct under the Revised Penal Code ay dinagdagan niyang batas na ‘yan ‘no, na tawagin na lang natin na GCTA Law noong 2013. So up to that time na bago pumutok iyang issue na ‘yan, ang prevailing application niyan or interpretation niyang provision, niyang batas na ‘yan ay nag-e-exclude—or rather, I’m sorry, ay nag-i-include sa benefits ng Good Conduct Time Allowance pati ‘yung mga escapees, recidivists, habitual delinquent at saka iyong mga convicted ng heinous crimes.

So, kaya nasabi ni Faeldon, ni DG Faeldon at that time at nabanggit ko rin na baka isa siya sa mga makinabang. Pero iyon nga ang nangyari ‘no, na maraming nagulat, maraming nagtaka. So ang ginawa namin dito sa DOJ, pinag-aralan naming mabuti kung ano iyong nilalaman talaga ng batas ano. At parang there’s something quite not alright eh ‘no about what’s happening. So we studied the provisions of that law very carefully and came out to the conclusion na teka, teka… mukhang mali ang ginagamit na application nitong batas na ito.

Based on our own harmonization noong mga certain provisions of the law, eh it seems clear to us na excluded from the benefits of that law, additional benefits iyong mga grupo na nabanggit ko earlier, iyong mga recidivists, iyong mga nahatulan ng life imprisonment o reclusion perpetua due to the commission of heinous crimes. Kaya ang ginawa namin ay nag-create kaagad kami, together with the DILG ng panibagong committee na magre-review noong mga implementing rules and regulations. Kasi iyong implementing rules and regulations na iyon na ginawa noong 2014 noong time ni Secretary De Lima for DOJ and Secretary Roxas for DILG ay parang in-apply nga iyong interpretation na kasama pati ang four classes of PDLs (Persons Deprived of Liberty) na ‘yan or inmates sa benefits noong batas na iyon.

So, iyon ang pinagsimulan ng lahat ng problema; iyong kakaibang application o interpretation ng provisions noong batas na iyon na na-enact noong 2013. At noong magkaroon nga ng mga Senate hearings pati na sa House of Representatives ay sinabi naman ng mga sumulat ‘no, iyong mga authors noong batas na iyon na talagang ang intention nila ay hindi makasama sa benepisyo noong batas na iyon ‘no, iyong sa additional at saka expanded benefits iyong grupo ng mga heinous crimes, recidivist, etc. etc. So that’s where we are right now.

Eh ngayon, ang nagiging side issue ay iyong parang… sa particular case ni Mayor Sanchez ay parang naka-ready na siya to be released ‘no. But kung hindi nagkaroon ng public outcry ay baka nakalabas na siya ‘no. So—well, ibang issue naman iyong particular case ni Mayor Sanchez. Iba iyong sa general problem regarding the implementation of the GCTA Law, iba naman iyong particular issue pertaining to Mayor Sanchez alone.

And then sumunud-sunod na, pati na iyong mga ibang heinous cases ‘no. Lumitaw na iyong mga sentenced persons, iyong mga accused doon sa mga kasong iyon ay nakaano na pala ‘no, nakalaya na pala by virtue of the same application adopted since 2014. Kaya ngayon ito na nga, pinababalik na sila noong Presidente, “Teka, hindi kayo dapat na nakalabas too early, kaya you have to return and serve in full iyong inyong mga sentensiya.” So, that’s where we are right now.

SEC. ANDANAR: Secretary Meynard, magandang gabi.

SEC. GUEVARRA: Sec. Martin, good evening to you.

SEC. ANDANAR: Good evening sir, salamat sa inyong panahon na ibinigay po sa Cabinet Report sir. Sabi ko nga sa inyo noong nagkita tayo sa birthday party, alam mo habang nasa Senado, si Secretary Guevarra pinapanood ko siya sa TV, naalala ko si ano… iyong New Orleans District Attorney, si Jim Garrison played by Kevin Costner, ‘di ba iyong JFK… Oliver Stone movie, so I’d like to congratulate Secretary Guevarra.

Pero sir, my question is papaano po iyong mga hindi nabigyan ng, halimbawa ng GCTA at kumbaga, kung titingnan natin iyong kanilang good conduct ay puwede na silang maka-avail ng ganitong probisyon sa ating Konstitusyon. Pero ‘ayun, hindi sila nasama doon sa 1700 o 1900. Eh siyempre iyong pangamba ngayon noong pamilya noon, eh papaano ito, parang nagkaroon ng problema. Ano po iyong message natin para doon po naman sa iba na you know, hindi naman sila naka—hindi naman sila pinakawalan, hindi naman nabigyan ng pardon. Ano pong…

SEC. GUEVARRA: Oo. Sec. Mart, napakaganda ng tanong mo ‘no kasi mayroong misimpression na iyang mga hindi—kumbaga naudlot ang paglabas ano, iyong hindi na-release na nag-anticipate na mare-release na rin sila kamukha noong mga nauna, ay alam mo hindi sila dapat na mawalan ng pag-asa kasi iyong sinasabi lang naman na hindi sila makakasama sa benepisyo ay iyong benepisyo under that Republic Act No. 10592. Kasi additional benefits lang naman iyong sinasabi doon sa batas na iyon, pero mayroong built-in na Good Conduct Time Allowance sa Revised Penal Code, kaya nga lang mas maliit iyong binibigay na time allowances o time credit doon sa Revised Penal Code ‘no. Pinalaki lang or pinadagdagan noong Republic Act na iyan na na-enact noong 2013.

So kung halimbawa ang isang convicted person ng heinous crime o a recidivist or a habitual delinquent ay kasalukuyan pang nandiyan sa loob, mae-entitled pa rin naman sila doon sa original na Good Conduct Time Allowances. Kasi doon sa Revised Penal Code, wala namang distinction na ginawa ang batas doon kung anuman ang crime na ginawa mo, so it applies to everyone, iyong benefits under the Revised Penal Code.

So, patuloy pa rin silang dapat na magpakita ng good conduct kasi maki-credit pa rin iyon sa kanila, except that hindi iyong credits na malaki na ibinigay noong 2013 law. Kumbaga mayroon pa rin, kaya lang hindi lang kasing-bilis kung sila ay kasama sana doon sa 2013 benefits na binigay ‘no for Good Conduct Time Allowance.

SEC. ANDANAR: ‘Ayun. So para iyon sa mga kapamilya noong mga nasa kulungan na mayroon pa pong pag-asa at naghihintay niyan.

SEC. GUEVARRA: Mayroon, oo definitely. Ngayon, kung sakali man na ma-amend iyong batas na iyan, hindi natin alam kung ano ang magiging pagbabago/amendments diyan sa batas na iyan in the future, who knows ‘no… who knows kung in the future ay halimbawa alisin iyang mga exclusions na iyan, baka iyong mga habitual delinquent o kaya iyong mga recidivists na maliliit lang naman iyong offenses na ginawa ay i-etsapuwera na sa exclusion – meaning, pati na sila makikinabang sa additional or expanded benefits. Who knows ‘no, magre-retroact iyon sa kanila at pati sila makikinabang kaya hindi sila dapat mawalan ng pag-asa.

SEC. ANDANAR: May second question Sec. Menard, kasi naalala ninyo noong gabi before the Cabinet meeting na bumaba tayo at nag-press conference si Presidente doon sa Heroes Hall at sabi nga niya na dead or alive… doon sa mga nakawala na at kung hindi sila bumalik, dead or alive.

Now, can you just enlighten us Secretary kung ilang araw po ba ang bibilangin natin bago talaga sila tawagin na fugitive na?

SEC. GUEVARRA: Okay, mabuti at natanong mo ‘yan Sec. Mart ‘no. So based don sa sinabi ng Presidente, binibigyan niya iyong mga PDLs ‘no, iyong mga inmates na masyadong maagang napalabas because of an erroneous application of the GCTA Law, binibigyan ng labinlimang araw para voluntarily o kusang-loob na bumalik sila ‘no sa piitan kung saan sila dating nakapiit ‘no o kaya sa nearest police station or military facility at doon nila i-recommit o i-surrender ang kanilang sarili at ibabalik na lang sila BuCor sa facilities later on.

Ngayon, labinlimang araw kusang-loob kayong bumalik para tapusin ang inyong sentensiya, pero kapag lumipas iyong labinlimang araw na ito at hindi pa rin kayo kusang bumabalik, eh parang nag-e-evade na kayo ng inyong sentensiya. Oo, parang ano na iyan, evasion of sentence na iyan na isang krimen din ano, kaya pupuwede silang arestuhin na talaga even without a warrant kasi evading sentence na iyan.

Pero iyong sinabi ng Presidente na dead or alive, ang konteksto naman noon ay hindi parang shoot-to-kill or something like that – kung hindi, aarestuhin kayo even without a warrant. Pero kapag kayo ay lumaban at nalagay sa panganib ang buhay ng arresting officer ay may karapatan iyong arresting officer na ipagtanggol ang kaniyang sarili; at kung kinakailangang gumamit ng reasonable force ay puwedeng gawin iyon noong arresting officer. Iyon lang naman ang ibig sabihin ng dead or alive.

SEC. ANDANAR: Okay Sec., iyong gusto ko lang malaman, my last question is kailan po magsisimula iyong first day ng 15 days? Noong September 4, noong in-announce po ni Presidente?

SEC. GUEVARRA: Oh yes, mula noong sinabi ng Presidente noong September 4, binibigyan niya ng 15 days from that time na sinabi niya, noong September 4. Kaya nga marami na Sec. Martin, marami na ang kusang sumuko; marami na nagpapadala ng surrender feelers at sooner or later siguro I hope na iyong karamihan doon sa 1,900 na prematurely released ay kusa ‘no, kusa na babalik sa piitan na hindi na kailangan pang gamitan ng coercive action by the government.

MR. ARCENA: Secretary Guevarra, kasama rin po natin, nasa kabilang linya ng telepono si Senator Richard Gordon. Senator good evening po, live po tayo dito sa Radyo Pilipinas para sa Cabinet Report sa Teleradyo. Kasama natin sa studio si Asec Kris Ablan at si Secretary Martin Andanar.  Senator…

SEC. GUEVARRA: Good evening, Senator.

SEN. GORDON: Good evening, Secretary Menard. Good evening, Secretary Martin. M&Ms pala kayo ngayong gabi ‘no? [laughs]

SEC. ANDANAR: [Laughs] Oo, M&Ms…

SEN. GORDON: At saka si Kris [laughs]…

ASEC. ABLAN: Good evening po, Senator.

SEN. GORDON: Good evening, Kris.

 SEC. ANDANAR: Good evening po, Senator.

MR. ARCENA: Senator, kamusta ho ang inyong—ano po iyong update doon sa inyong hearing dito sa GCTA? Yesterday nabalitaan ko na mayroong bagong twist dito sa issue na ‘to; may mga lumabas na may GCTA for sale, opo. So, ano po ang susunod na aksiyon ngayon ng Senado?

 SEN. GORDON: Well, masama naman sabihing GCTA for sale ‘no, dahil iyon ay ginagawa lang ng ibang mga kasama natin sa media para talagang makinig ang tao. But ang totoo niyan eh mayroon talagang mga enterprising na mga tao na siguro nakikita nila na may pagkakataon makapangulimbat at ginagawa nila ‘yan. Kaya mayroong isang babae na asawa niya ay prisoner—hindi nga niya asawa eh, siya ay common law wife at sinabi niya na hiningian siya ng pera; over a period of several months, nakakuha ng 50,000 sa kaniya pero hindi napalabas. So sabi niya, magre-report na siya sa kinauukulan, sa Senado ‘no.

Pero ang totoo niyan eh… ang hindi maganda diyan ay talagang natapat pa iyong kay Ruperto Traya ‘no. Dahil nakausap niya itong si Roque na head noong Records Division kaya talagang at the very heart noong pagsalansan ng mga records ‘no na ilalagay doon sa GCTA, kasama na si Traya. Eh kamakailan lang namatay si Traya ‘no, pinatay ng riding in tandem doon sa mismong Muntinlupa ‘no. So mukhang nagkaroon nang konting kulay iyan at hindi ko naman sinasabing mayroon na talaga kaagad, pero ang dinig namin na mga senador na mayroon ring kumuha ng about one million six hundred thousand sa mga Chinese at mayroon ring walong Pilipino na nagbigay, kung hindi ako nagkakamali ng tig-one hundred thousand pesos at iyon ang naging mitsa ng pagkamatay nitong si Traya, iyon ang naririnig namin.

So hindi maganda itong nangyayaring ‘to dahil una may kahinaan iyong pagkagawa ng implementing rules and regulations at pati na rin iyong batas medyo hindi klaro. At—kaya nagkaroon ng parang discretion na gamitin iyong—na payagan na iyong mga heinous criminals ay mapalabas kaya iyan ang isa rin naging problema dahil ginagamit nila na iyong heinous criminals ay nasasama ‘no, doon sa babawasan.

So talagang nagkaroon ng shocks sa tao nagagalit iyong tao na iyon nga nangyari, mabuti na lang mabilis din kumilos ang Presidente; siguro na-advisan ni Secretary Guevarra kaagad saka ni Senator Go. Natuwa naman ang tao na mabilis na umaksiyon ang Presidente para ito nga, mapa-surrender uli itong mga taong ito sapagkat they were released under erroneous circumstances.

MR. ARCENA: Secretary Guevarra, ano po ang inyong parting message bago ho tayo magtuloy sa diskusyon natin. Sa DOJ, sa parte ho ng DOJ, ano po ang inyong mga susunod na aksiyon; ano po ang inyong parting message?

SEC. GUEVARRA: Sa ngayon ay binibigyan ng priority ng Department of Justice, in coordination with the Department of Interior and Local Government, iyong pag-a-amend ng Implementing Rules and Regulations pati na rin iyong guidelines ‘no para maituwid iyong pagproseso ng Good Conduct Time Allowance at other time benefits ‘no. So, kasi marami rin tayong—iyang batas na iyan ay maganda naman ang layunin niyan ‘no at marami tayong mga naghihintay na nandoon pa sa loob na umaasa na sooner or later sila ay makakalaya dahil nagpakita naman sila ng good conduct.

So gusto namin na tapusin kaagad itong aming ginagawang Implementing Rules and Regulations para masimulan muli ang pagpoproseso ng Good Conduct Time Allowance at iyong dapat makinabang ay makinabang sa batas na ito. Ang habol lang namin ngayon ay ma-screen out iyong mga hindi karapat-dapat na makinabang sa additional or expanded benefits na dulot nitong Republic Act No. 10592.

SEN. GORDON: Pero—ah kung makasingit lang, dapat siguro Secretary Menard ay tingnan ninyo na kaagad iyong mga taong involved diyan…

 SEC. GUEVARRA: Yes, Senator.

SEN. GORDON: …Alam ko sinuspinde ninyo na iyang mga iyan ‘no, pero dapat maimbestigahan kaagad iyan sapagkat ang dinig namin marami talagang naloloko itong mga taong ito at nagdadala sila ng pagkakataon na mangulimbat doon sa mga—ito ay para sa mga, parang ginagamit nila mostly doon sa mga hindi nakakaintindi at kumikita pa sila diyan ‘no. At mabuti tinitingnan ninyo na iyong Implementing Rules and Regulations sapagkat doon talaga nagkakagulo.

Ang layunin nitong batas na ito para malaman ng lahat ‘no, ay iyong talagang marami talaga na nakukulong na matagal doon sa detention pa lamang. At sa detention lang, lumalampas na iyong sentensiya na dapat ibigay sa kanila dahil may kabagalan ang paglitis ng kanilang mga kaso. So iyon ang talagang layunin nito principally, eh ang nangyari isinama nila pati iyong convicted. Iyong convicted talaga, hindi dapat isama na makakuha sila ng Good Conduct Time Allowance dahil unang-una mga life sentence iyan ‘no at pangalawa mayroon silang mga kaso na talagang paulit-ulit at talagang nagpapakita ng ugaling masama at talagang tendency to commit crime, mga habitual delinquents o iyong mga recidivist na tinatawag namin sa batas.

So sa madaling sabi, dapat malinawan kaagad ito ng tao at ito ay dapat maagad at para iyong mga babalik eh siguro baka mabigyan pa sila ng dagdag na bawas kung saka-sakali kung gagawin namin iyong batas para sa ganoon ay mas maganda ang kanilang start, magpapatunay na maayos ang kanilang gagawin.

SEC. GUEVARRA: Uhum, tama.

MR. ARCENA: May mga preso raw po—Sec., may nagparating lang ng mensahe sa atin dito. May mga preso raw po na due na na makalaya, nasilbi na raw po iyong kanilang sentensiya o hatol pero hindi pa nakakalabas dahil sa bagal daw po ng proseso ng kanilang pag-release.

SEC. GUEVARRA: Ang nangyari nga diyan, Sec. Martin ay hinold nga muna natin pansamantala, very temporary lamang iyong pagproseso ng Good Conduct Time Allowance dahil nga sa mga pagbabago na ginagawa sa Implementing Rules And Regulations. Iyon naman ay parang—kumbaga, one step backward two steps forward, ‘no? Mas mabuti na iyong medyo ma-hold sandali, pansamantala lang naman, para lang mailagay sa ayos kaysa naman sa magpatuloy tayo magproseso ng mga ganitong Good Conduct Time Allowance at magkamali-mali pa, ‘no, so baka lalala lang iyong problema kaya i-hold lang natin pansamantala habang inaayos natin ang pamamaraan at ang mga way of computing at kapag iyan ay nagawa na, then maliwanag na, malinaw na, dire-diretso na iyan, bibilis na iyong entire process.

SEN. GORDON:  Dalawang pakiusap lang, sir—kay Menard ano—Dapat ang ating mga kapulisan makuha nila kaagad iyong mga heinous criminals na may multiple penalties: Dahil unang-una, siyempre hindi sila dapat mabigyan ng pagkakataon at dapat maibalik sila; at pangalawa,  dapat na sabihan rin iyong mga tao na halimbawa, nag-state witness noong araw laban sa kanila tapos biglang nakalabas iyan ‘no kaya iyong mga pamilya kinakabahan, ma-assuage ang kanilang takot at kanilang agam-agam na baka balikan sila nitong mga taong ito sapagkat alam ninyo ang mga iyan, ang mga taong iyan akala nila nakagawa sila ng krimen baka makalusot na naman sila. So, ang panawagan ko ay masabihan kaagad ang pulis ng lahat, ng listahan nitong mga tao na nakatakas, iyong mga life imprisonment ang kaso at may mga kuwan sila, may mga multiple cases para sa ganun ma—

SEC. GUEVARRA: Senator, pina—I’m sorry. Pinadalhan na namin ng—

SEN. GORDON:  —Para matulungan kaagad natin ang tao.

SEC. GUEVARRA: Right. Pinadalhan na namin ng listahan nitong one thousand and hundred plus na PDLs na may mga kasong heinous na nakalabas na nga. Pinadalhan na namin ng kopya ang Philippine National Police at ang AFP kasi pati ang AFP ay inatasan ng Presidente na tumulong sa pagkuha ulit dito sa mga nakalaya na ito, ano.

At pati ang Bureau of Immigration ay pinadalhan na rin namin ng listahan nitong mga taong ito na kumbaga, ay prematurely na-release, no. So, iyan ang pagbabatayan nila sa paghanap dito sa mga taong ito.

SEN. GORDON:  Pero kailangang hindi na hintaying sumuko para doble ang lakad dahil dapat sumuko sila at ngayon pa lang kung mahuhuli na sila, hulihin sapagkat ang mga tendency na hindi babalik ay iyong mga life imprisonment. Kaya dapat papakiusapan sila, kung babalik sila at siguro papangakuan lang sila kung ano, kung babalik kayo at medyo talaga magpapakita kayo ng magandang asal at wala naman kayong ibang krimen ay siguro baka mabawasan pa iyang sentensiya nila.

MR. ARCENA: Secretary Menard, clarification lang. Iyong sa Immigration po ba ay lookout lang ang inyo pong ipinalabas – lookout order?

 SEC. GUEVARRA: Sa ngayon kasi hanggang sa Immigration lookout bulletin orders lang ang puwedeng i-isyu ng DOJ ano, dahil alam naman natin iyong naging ruling ng Supreme Court at tama naman iyon na walang power sa ngayon ang Department of Justice na mag-isyu ng mga ganiyang hold departure order, no. Iyong precautionary hold departure order, okay puwede iyon, pero hindi applicable dito sa situation na ito.

So, kaya Immigration Lookout bulletins lang ang inilabas namin pansamantala pero ganoon pa man, iyon ay monitoring device kasi iyon eh para ma-track down iyong movements nitong mga—noong subject, ‘no. Pero let’s remember na kapag sila ay considered na na fugitive from justice, right? Halimbawa ay lumipas na ‘yung grace period na binigay sa kanila at sila ay magsho-show up sa ating mga airports, then they can be arrested no, in coordination with law enforcement agencies.

So, hindi hold departure orders ang pipigil sa kanila na makalabas kung hindi iyong pag-aresto sa kanila kung sila kino-consider na fugitives from justice.

 SEC. ANDANAR: Mayroon sila hanggang September 18 if we count starting September 4—

 MR. ARCENA: Para sumuko.

 SEC. ANDANAR: Para sumuko. Secretary Menard, matanong ko lang po. What is the average age of those who were given the GCTA?

 SEC. GUEVARRA: Wala akong data na mapagbabatayan kung ang average, pero palagay ko, nasa mga ano iyon—kasi kung iisipin mo na—40 years kasi iyong parang maximum. Pero for computation ng GCTA, ang pinagbabatayan ay 30 years kung life imprisonment or reclusion perpetua.

So, I would make, you know, parang estimate so to speak na baka iyang average age would be in the vicinity of something like 60 more or less.

 SEC. ANDANAR: So, senior citizen na iyong mga—

 MR. ARCENA: Iyong mga nakalaya.

 SEC. ANDANAR: ‘Yung mga nakalaya. Medyo mahirap na rin magtago kapag senior citizen na.

 MR. ARCENA: Masakit-sakit na iyong rayuma, ganoon… iyong tuhod.

SEN. GORDON: Alam ninyo, isang hindi ko nagustuhan diyan ay parang hindi maganda para sa atin sa gobyerno na ang pinalabas nila ay mga—may mga talagang cases na life imprisonment kaagad eh, dapat pinag-praktisan muna nila ‘yung mga minimums eh. Eh, ang nangyayari, inuna nila iyong malalaking kaso kaya maraming nagagalit talaga. Kaya iyon ang isang pagkakamali na nakita ko eh. Hindi man lang nila pinag-aralang mabuti. Dapat inunti-unti nila, inuna muna nila iyong magagaang na maganda ang serbisyo dahil makakaluwag sa Muntinlupa iyon which is another objective of this.

Pero kapag inuna mo talaga iyong mga salbahe na talagang hardened criminals eh medyo nagdududa kami diyan, kaya [unclear] …

 SEC. GUEVARRA: Mabibigyan ng meaning.

 SEN. GORDON: Oo, magkakaroon ng mga meaning na hindi maganda, hindi ba? Na kung ikaw ay may kaya, ikaw ay malaking kriminal na may kaya ay talagang uunahin ka – iyon ang hindi maganda diyan sapagkat ang ayaw na ayaw ng mga Filipino ay iyong nakakalamang iyong iba dahil sa kanilang estado sa society, iyong yaman nila at iyan ang  dapat nating ma-solve kaagad.

 MR. ARCENA: Opo. Maganda nga po iyong inyong punto ni Senator Gordon na iyon ang mali. Iyong GCTA nagkaroon ng malisya because tila may special treatment kung sino lang iyong may kayang magbigay.

 SEN. GORDON: At saka isa pa siguro, dapat eh linawin na. Kaya nagpapatulong rin kami sa DOJ dahil sila rin naman magkakaso diyan later on eh. Iyong dapat eh… ‘yung tinatawag nating mga standards kung ano ang good conduct at sino iyong mga maghugusga. Mayroon bang mga psychologists doon, mayroon bang mga lawyers doon, may mga ex-judges ba iyon, para parehas, ‘no. At dapat eh iyon ang talagang parang Board of Pardons and Parole na talagang hindi basta na kahit na sino makakapasok.

Eh, iyan na nga ang isang inaangal ko diyan. Biro mo, six months before this happened, nag-apply ng executive clemency halimbawa iyan si Sanchez sapagkat siya ang ‘poster boy’ eh hindi na nga pinayagan pero siya pa rin ang isa sa mga malaking balita na napalabas no, at kaya nagagalit ang tao. Iyon lang naman ang sinasabi ko.

 MR. ARCENA: Senator Gordon, kailan po ang susunod na hearing ninyo dito?

 SEN. GORDON: Alam mo, kung maaari lang tapusin na pero lumalabas ang dami-dami eh. Itong Monday na ito tatapusin namin pero sa—may mga balita ako na may magte-testify rin na—iyon na nga, may magsasamantala.

Ito lang sabihin ko, Martin at saka Menard, no. Alam mo, pagka—alam mo noong araw noong chairman ako ng Subic, sabi ko dahil maraming mga iniwan ang mga Amerikano doon, sabi ko, kapag nakita ninyo akong nagnakaw diyan magnakaw na kayong lahat. Kapag nakita ninyo akong naglabas ng gamit na iniwan ng Amerikano maglabas na kayo – walang naglabas, no, walang naglabas; iyong mga volunteer diyan walang bayad.

Ganyan rin diyan sa Muntinlupa. Kung ang mga leader natin diyan ay nakita na may pinagbibigyan, bababa iyan hanggang doon sa baba: Ngayon pati lahat ng guwardiya, puwedeng takutin iyan ng lahat ng preso at sabihin, ikaw puwede kitang pahirapan at tandaan mo nandito ka pa, huwag ka ng magsasalita; Kapag ano, ikaw puwede kitang pahirapan dito, lumabas ka muna at pumatay ka para mabigyan kita nitong ganitong –maraming susuutan ito eh, in other words,

I don’t want that. Kailangan talaga makita ni Secretary Guevarra iyan at alam ko naman alisto naman iyan, talagang hindi nila magagawa iyong mga pagsasamantala dito sa mga kuwan, dahil alam ninyo naman iyong ibang mga guwardiya diyan ay kapag nakita na natatakot ay tatakutin nila lalo at magbibigay ng pera o gagawa ng hindi mabuti.

Marami noong araw, noong Martial Law, mayroong iyong mga asawa kinukuha, halimbawa, dito sa mga retirement ng Army noong araw, retired na mga pulis kapag kukuha ng pension, naku, papahirapan at pipiliting makipagtalik.

Iyan ang mga masasamang ugali ng mga talagang nasa puwesto kung pagkaminsan hindi naman lahat, at pagsasamantalahan nila dahil may kaunting kapangyarihan ay akala mo sila na ang pinakamalaking tao na kayang manakit sa ibang kapwa.

 SEC. ANDANAR: Iyong observation ko lang, Senator Gordon at Secretary Menard, ay napakadami ng issues dito sa National Bilibid Prison. Dati, nandiyan iyong special treatment, may mga aircon—

 SEN. GORDON: Uhm. ‘Yan!

 SEC. ANDANAR: Tapos pumasok na iyong pagbenta ng droga—

 MR. ARCENA: Kubol.

 SEC. ANDANAR: Tapos ‘yung mga kubol, over population, ngayon GCTA

SEN. GORDON: Walang uniporme.

 SEC. ANDANAR: Parang ano, Senator Gordon at Secretary Menard, parang vicious cycle. Parang I think we’ve hit a tipping point already this time.

 SEN. GORDON: Yes, tama iyan. Kaya nga ang gusto namin sa Senado ilipat na ang Muntinlupa at iyong mga life imprisonment at mga heinous crimes lalo na iyong mga drug pushers, iyong mga malalaki, iyong mga killers at saka rapists, iyon iba ang pres—iba ang Muntinlupa nila kung saka-sakali, iba ang lote nila, ano. At iyong mga natira dalhin mo na ‘yang mga sa—gumawa na tayo ng preso sa Nueva Ecija, doon sa tabi ng Fort Magsaysay at magtabi tayo ng mga lupa doon para iyong puwede nating—diyan papasok iyong talagang reformative: Puwede silang mag-tanim ng bigas; mag-aral ng mga skills para kikita pa sila at talagang mawawala iyong isip nila sa gulo.

Ang isa pang dapat na isipin na natin lalo na sa mga detention prison, iyong mga bata kapag nagpa-tattoo ka bawal ka na kumuha ng GTCA dahil masasama ka na eh kaya mabuti pa kapag una ka palang nakulong kapag sinabi sa iyo ‘yun hindi ka na talaga magpapa-tattoo at bantayan maigi iyan para hindi maging hardened criminal iyang mga iyan.

 SEC. ANDANAR: Ano pong stand ninyo dito, Secretary Menard iyong ilipat iyong preso. ‘Yung ano mismo… iyong kulungan sa ibang puwesto, sa Fort Magsaysay o sa—baka mayroon tayong isla na parang Alcatraz.

 SEC. GUEVARRA: Alam mo, naibigay ko na nga iyong aking opinion diyan na—on the part of—well, at least on my part,  na isang malaking turning point sa palagay ang paglilipat niyang present penitentiary natin, national penitentiary to a new place ano. Kasi iyon ang magbibigay-daan sa mga malalaking reporma na pupuwede nating gawin eh.

So, with a new facility na gagawin natin, lahat ng mga safeguards na pupuwede nating ilagay na hindi natin magawa ngayon diyan sa Bilibid, dahil nga masyado ng constrained doon sa mga facilities doon, ay maipapatupad natin kung sakali  na lumagay tayo sa isang lugar na mas maluwang, mas secure, na pupuwede nating ihiwalay talaga iyong mga hardened criminals doon sa mga hindi naman talaga mabibigat ang kaso, malagyan ng mga necessary facilities para ma-monitor kung mayroong mga kalokohang na nangyayari like illegal drug trading and so forth and so on.

So, malaking… kumbaga parang game changer in my opinion kung sakaling matuloy ang paglilipat ng ating national penitentiary to a new place para lahat ng reporma na gusto nating gawin ay maisakatuparan natin sa isang bagong lugar.

 SEC. ANDANAR: Itong Muntinlupa, itong National Bilibid Prisons kapag vinacate po ito ng NBP, ito po ba ay mapupunta sa gobyerno? Is this owned by the government or mayroon po bang mayamang tao na nag-donate niyan at baka bawiin iyan. Sayang kasi because it is prime property

 SEN. GORDON: Ah—

 SEC. GUEVARRA: Ay ano— Senator, you please go ahead.

 SEN. GORDON: Tingin ko gobyerno na talaga mapupunta iyan. Talagang noong araw pa gobyerno na iyan eh at iyan ay magagamit natin iyan either halimbawa, puwede mong gawing new city na may university belt halimbawa or research centers. Tabi-tabi na iyong mga university na puwedeng malagay diyan o ‘di kaya naman eh magkaroon ka ng bagong development, ‘no pero ang mahalaga lalo sa akin ay magagamit mo pa iyang pera na ayoko kong ipagbili iyan, gusto ko joint use iyan, ‘no.

Pangalawa, dapat lagyan natin ng—kahit na ngayon magagawa, iyang tinatawag nating digitalization ng records ng mga preso para anytime halimbawa, iyan sila Sarmenta, sila Gomez, nakita nila o, nasaan na ba itong mga pumatay sa aking anak at nag-rape. Makikita nila kung anong estado doon sa Muntinlupa, sa kinalulugaran, ang mg iyon nag-a-apply ng parole o siya ay nag-a-apply ng executive clemency para makaka—para malalaman nila na talagang nababantayan nang maigi hindi lang ng mga nasa Muntinlupa ngunit ng taumbayan.

 MR. ARCENA: Okay. Senator at Secretary Guevarra, panghuli na lang po, huling katanungan, inyo pong mensahe sa ating mga kababayan na nakatutok ho dito sa magiging usad ng pagdinig ho ng senado diyan sa GCTA.

 SEC. GUEVARRA: Senator, would you like to go ahead first?

 SEN. GORDON: [laughs] Spoken like a lawyer.

 SEC. GUEVARRA: [laughs] Ang hearing ang pinag-uusapan eh.

 SEN. GORDON: Well, alam mo… tuloy-tuloy ang hearing, ’no at ito ay hindi naman tayo naghi-hearing na para lang manira o ano. Ang ginagawa nating hearing dito ay para makakagawa tayo—pinag-usapan na nga natin iyong mga gusto nating gawin. Gagawa tayo ng mga bagong batas na maso-solve iyong karamihan ng problema at pati iyong mga bagong preso, iyong mga bata, dapat holistic na ang approach natin diyan.

Gawin natin itong pagkakataon bago iyong preso, may mga computers na talagang puwedeng makita ng lahat ng mamamayan at dapat iyong huhusga diyan sa GCTA ay makikita natin maklaro kung sino iyong mga taong nag-judge, hindi ‘yung napupunta lang sa isang tao at iyong kaniyang mga alipores.

Kaya mawawala lahat iyan kung talagang pag-aaralan iyan at dapat talaga magkaroon talaga ng effective technical working group na lahat iyan ay pag-uusapan para paglagyan—pag nagawa natin niyan maayos na ang ating sistema at palagi nating ipa-fine tune na lang sa mga darating na panahon.

 MR. ARCENA: Maraming salamat, Senator Richard Gordon. Secretary Guevarra?

 SEC. GUEVARRA: Alam mo, Sec. Martin, itong nangyari na ito, ano na may kinalaman sa Good Conduct Time Allowance at ang imbestigasyon na ginagawa sa senate ay isang classic example ng investigation in aid of legislation.

So, nakita natin na ang puno’t dulo ng problema na ito ay nagsimula sa isang batas na maaaring may kakulangan sa kaniyang pagkaka-craft, ‘no, iyong craftsmanship niya na, nagkaroon tuloy ng maaaring posibleng ibang interpretasyon, at iyon namang sa side ng Executive, siyempre, ipinatutupad lang iyan at dahil nga nagkaroon ng kaunting ambiguity ay nagdulot ng napakalaking problema.

So, iyang imbestigasyon na ginagawa sa Senate ay hindi lamang para—kamukha nga ng sinabi ni Senator Gordon, ay hindi naman para maghanap ng dapat na maparusahan but more importantly, ay para sa makapaggawa ng panibagong batas na higit na mas malinaw at mas mai-implement ang policy ng ating pamahalaan regarding sa correctional system.

Kaya kami naman sa panig ng Executive ay nagbigay din ng mga suggestions sa Legislative, sa Senate, at even sa House of Representatives ng aming mga suggestions para ma—higit na mapabuti itong batas na ginawa tungkol sa Good Conduct Time Allowance at kapag iyan ay nagawa na ng Kongreso, kami naman sa Executive Department ay lubos na makikipag-cooperate at titiyakin namin na ang susunod na pag-i-implement ng kung anuman bagong batas na gagawin ng Kongreso ay maipapatupad nang maayos.

 MR. ARCENA: Okay po. Salamat po Justice Secretary Menardo Guevarra at Senador Richard Gordon sa inyo pong time na inilaan po ninyo sa amin dito sa Cabinet Report sa Teleradyo.

 SEC. ANDANAR: Salamat po, sir.

 MR. ARCENA: Salamat po.

 SEC. GUEVARRA: Thank you very much, Sec. Mart. Good night!

 SEC. ANDANAR: Good night.

 MR. ARCENA: Sec. may huling minuto na lang po tayong natitira dito sa programa bago po ang Youth for Truth kasama si Direk Vinci Beltran at Nicole Namuco. Sir, may—

 SEC. ANDANAR: Hindi, teka muna, ilan ba talaga ‘yung total na napakawalan?

 MR. ARCENA: Since 2014, since the implementation po ng GCTA, nasa almost 2,000.

1, 9—

 ASEC. KRIS: Ang dami din.

SEC. ANDANAR: Almost 2000?

 MR. ARCENA: Opo.

 SEC. ANDANAR: Since 2014?

 MR. ARCENA: Since 2014.

 SEC. ANDANAR: At ilan iyang under kay Faeldon?

 MR. ARCENA: Nasa 800 plus—

 SEC. ANDANAR: Ang dami din!

 MR. ARCENA: — Iyong napalaya.

 SEC. ANDANAR: Napakadami, ano, talagang maraming hahabulin.

 MR. ARCENA: Pero iyong huling basa ko nasa 33 na raw iyong sumuko.

 SEC. ANDANAR: Pero iyong pinapasuko ‘yung 800 o ‘yung since 2014?

 MR. ARCENA: ‘Yung almost 2,000 po.

 SEC. ANDANAR: 2014. So, hindi mo alam ‘yung dun baka—

 ASEC KRIS: Baka nakaalis na, sir.

MR. ARCENA: Nakaalis na.

 SEC. ANDANAR: Nakaalis na. 2014, ’15, ’16, ’17, ’18, ’19. Six years na

 MR. ARCENA: Ang tagal na.

 ASEC KRIS: Nasa ibang bansa na.

 SEC. ANDANAR: So, talagang mabigat na trabaho ito para sa Philippine National Police.

 MR. ARCENA: Sa DoJ.

 SEC. ANDANAR: Sa DoJ.

 ASEC KRIS: Pero Sec., mabuti na-identify na ngayon para hindi na dumami pa. Kasi kapag hindi ito na bring-up this week or in previous weeks, maaaring mas madami pa sa 2,000 ang nakalaya. So, mabuti po na we bring it up right now.

 SEC. ANDANAR: Uhm. Hindi, saka ano nga iyan eh… it’s like a ‘Pandora’s Box’ ‘di ba? Sobrang daming—ang daming problema diyan eh, sa National Bilibid Prison. Sabi ko, we’ve reached a tipping point tapos siguro kailangan paspasan na iyong pag-solve ng problema hindi lang ng GCTA kundi kawing-kawing na problema iyan eh.

 MR. ARCENA: Institutional talaga na pagbabago dapat. Nung dati pa nung nagko-cover pa lang ako, Sec., may proposal na ilipat nga. ‘Di ba nung time pa lang ni dating—ng dating Administrasyon ilipat daw sa Fort Magsaysay, hindi naman natuloy.

 SEC. ANDANAR: Panahon pa ata ni ano iyan… panahon pa ni—

 ASEC KRIS: GMA

 SEC. ANDANAR: —ni GMA na ilipat iyan iyong National Bilibid Prison diyan sa Munti, ilagay somewhere na mayroong isla.

 MR. ARCENA: Para wala daw VIP treatment.

 SEC. ANDANAR: Doon sa ano siguro… doon sa West Philippine Sea. Baka may maliit na isla doon, bato.

 MR. ARCENA: Iyong pinag-aagawan doon.

 SEC. ANDANAR: Huwag ‘yun. Bye bye na.

 MR. ARCENA: Oo.

 SEC. ANDANAR: Bye bye na pala.

 MR. ARCENA: Congratulations muna sa PCOO team, sa inyo pong pangunguna, Sec. kanina.

SEC. ANDANAR: Congratulations, kumpleto tayo ngayon!

MR. ARCENA: 8:01 na po ng gabi susunod na po Youth for Truth kasama si Direk Vinci Beltran at Nicole Namuco po. Muli ito po ang Cabinet Report sa Teleradyo, ako po si JV Arcena.

ASEC KRIS:  At ako naman po si Kris Ablan.

 SEC. ANDANAR: Ako po si Martin Andanar. Magandang gabi po sa inyong lahat.

 

###

 Source: PCOO-NIB(News and Information Bureau-Data Processing Center)

 

Resource